Roma'da dün olağanüstü güvenlik önlemleri altıncda yapılan NATO Zirvesi'nde NATO-Rusya Konseyi'nin kurulmasını öngören "Roma Bildirgesi" imzalandı. Roma'daki Pratica Di Mare üssünde biraraya gelen 20 ülkenin liderleri, Rusya ile güvenlik işbirliği forumunun kurulmasını benimsediler. Yeni Konsey, Rusya'ya, terörizm, kitle imha silahlarının yayılmasının durdurulması gibi belirli güvenlik konularında NATO ülkeleriyle eşit "söz hakkı" tanıyor.

Türkiye'yi Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer ile Dışişleri Bakanı İsmail Cem'in temsil ettiği toplantılara, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve ABD Başkanı George Bush'un yanı sıra NATO üyesi 18 ülkenin liderleri katıldı. Toplantı öncesinde, ülke liderlerini tek tek selamlayan İtalya Başbakanı Silvio Berlusconi ile Cumhurbaşkanı Sezer toplantı salona beraber girdiler.

Sezer: Rusya ortağımız

Sezer, Türkiye'nin Rusya'yı karşıt olarak değil, bir ortak olarak gördüğünü söyledi. Sezer, "Avrupa-Atlantik bölgesinde oluşan yeni güvenlik ortamı Rusya ile daha yoğun işbirliğini gerekli duruma getirmiştir. NATO'nun dış uyarlaması, Avrupa Birliği'nin genişlemesi ve yeni bir güvenlik oyuncusu olarak belirmesi, 11 Eylül'le ortaya çıkan yeni tehdit ve riskler, Avrasya bölgesindeki terörizm, aşırı akımlar, kitle imha silahlarının yayılması, birlikte hareket etmemizi zorunlu kılmaktadır" dedi.

Robertson: Rusya ile eşitiz

NATO Genel Sekreteri Lord George Robertson, "20'li konseyin başarı veya iflası, ortak çıkarlarda hep birlikte çalışmaya bağlı" dedi. Robertson, NATO ve Rusya'nın "ortak düşman terörizme karşı birlik olduğunu" söyledi. İtalya Başbakanı Silvio Berlusconi de konuşmasında, "teröristlere" seslenerek, "Biz daha güçlüyüz, asla bizi yenemezsiniz" ifadesini kullandı. İtalya Başbakanı, "Yeni bir sayfa açıyoruz. Daha işin yarısındayız. Kaçak göç, uyuşturucu, terör, kitle imha silahlarının azaltılması gibi çok işimiz var" diye konuştu.

Putin: Her derde deva değil

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ise, "Bu deklarasyon, birlikte çalışmak için bir temel ama her derde deva değil" dedi. Putin, ilk defa NATO üyesi ülkelerle aynı masada biraraya geldiği zirvede, "NATO ve Rusya'nın birlikte çalışmaktan başka alternatifi yok" dedi ve Rusya'nın Avrupa'nın dışında kalamayacağını söyledi. ABD Başkanı George Bush ise, iki eski düşmanın 50 yıl sonra bir ortaklığın içine girdiğini belirterek, "Bu, tarihte ilk defa bütün ve barış içindeki Avrupa hedefine bizi yaklaştırıyor" dedi.

ROMA'DA HAYAT DURDU

20 ülkeden devlet adamlarını ağırlayan Roma'da bütün ana yollar kapatıldı. 3 bin 400 yabancı heyet üyesinin ulaşımını güvenli sağlamak için, İtalyan polisi yolları trafiğe kapattı. Deklarasyonun imzalandığı Pratica di Mare üssünün 15 kilometre çevresinde yollara barikatlar kuruldu. Liderlerin kaldıkları otel veya büyükelçiliklerin çevresindeki yollar kapalı tutuldu. 15 bin kişinin görev yaptığı Roma'da, karada, havada, denizde kontrollar yapıldı. Olası sağlık problemlerin için 4 hastane hazır bekletildi. Basın mensupları 2 aşamalı olarak özel otobüslerle taşındı. Gazetecilerin basın merkezi dışına çıkmalarına da izin verilmedi. Teknisyenler, sistemi çökertmek için yapılacak olası hacker (korsan) saldırılarına karşı her türlü önlemi aldılar.

RUS MEDYASI SOĞUK BAKIYOR

Rus medyası, tarihi NATO-Rusya zirvesinde imzalanan deklarasyonu eleştirerek, Batı ülkelerinin dostluklarının samimi olmadığını ve gerçek ortaklık için çok yol katedilmesi gerektiğini ifade etti. Nezavisimaya gazetesi, NATO ve Rusya arasındaki anlayış farkına dikkat çekerek, NATO'nun doğuya yönelen genişlemesinin ülke sınırlarına kadar dayanabileceğini belirtti. NATO ve Rusya'nın yakınlaştığını ancak Bush'un Rusya üzerindeki hayalleri nedeni ile samimiyetin tehlikeli olduğu bildirildi. Nezavisimaya'nın haberinde ABD'nin kendisini dünyanın tek gücü olarak görmek istediği, Rusya'yı güçten mahrum etmek istediği belirtildi. Gazeteye göre, karşılıklı güven için henüz çok erke.

RUSYA KARAR MEKANİZMASINDA

Sözleşme ile Rusya, NATO karar mekanizmasına katılıyor. ABD'nin küresel savaşı çerçevesinde Orta ve Yakın Asya ile Kafkaslar'da düzenlenecek askeri müdahalelerde Rusya ile ortak hareket edilecek. ATO-Rusya ilişkilerinde bir üst aşamaya geçilecek. NATO'nun yeni yapılanma sürecini başlatacak. Anlaşmada, NATO'nun yürüteceği insani operasyonlarına Rusya'nın da dahil olması, NATO'nun karar mekanizmalarında Rusya'nın da dinleyici olarak dahil edilmesi yer alıyor. Ancak yetkililer, hassas konularda Rusya'nın karar aşamasına alınmayacağını belirtiyor. "Üye ülkelerden herhangi birine NATO dışından yapılan saldırı tüm NATO üyesi ülkelere yapılmış sayılacaktır" maddesi, Rusya için geçerli olmayacak. Çeçen mücahitler, bağımsızlık savaşında bundan sonra karşılarında NATO'yu bulacak.