ABD'deki 11 Eylül saldırısını bahane ederek Afganistan'a savaş ilan eden ABD hükümeti, şimdi de ülkenin inşa edilmesi için gelecek paraların hortumlanmasından endişe ediyor.

ABD Hazine Bakanı Paul O'Neill, Afganistan'ın yeniden inşası için yardım kullandıracak kreditörlerin bu yardımlarının yerinde, etkin ve titiz kullanılması, yolsuzluk ve suistimallerle çarçur edilmemesi için iyi takip edilmesini istedi.

Afganistan'ın yeni yöneticilerinden, bürokrasinin artmaması, hantallaşmaya fırsat verilmemesini de isteyen O'Neill, Tokyo'daki kreditörler konferansındaki konuşmasında, yardımların denetlenmesinin, uluslararası kreditörlere gelecekte daha fazla yardım vaat etme güvenini vereceğini de vurguladı. Afganistan geçici yönetiminin Başbakanı Hamid Karzai de, yeni hükümetin masraflarının gelecek mali yılda 1.8-2 milyar doları bulacağını, 21 Mart'a kadarki devlet harcamalarının ise 300 milyon dolara dayanacağını bildirdi.

15 milyar dolar gerekiyor

Öte yandan Dünya Bankası ile Birleşmiş Milletler Kalkınma Teşkilatı (UNDP) ve Asya Kalkınma Bankası (ADB), Afganistan'ın yeniden inşası için gereken yardım ihtiyaçlarını saptayan değerlendirme raporunu Nisan ayı sonunda tamamlayacak. Bu üç uluslararası kalkınma yardımı kuruluşu, Tokyo'daki kreditörler konferansında, Afganistan'ın yeniden inşası için gelecek 10 yılda 15 milyar dolar gerekeceğini teyid etti.

Dünya Bankası Başkanı James D. Wolfensohn, bankanın hissedarlarına, Afganistan'ın yeniden inşasında acilen 50-70 milyon dolar hibe yardımı, 30 ayda 500 milyon dolar düşük faizli kredi verilmesini önereceğini duyurdu.

İran'dan 560 milyon dolar

ABD'nin Afganistan'daki geçici yönetim bünyesinde sorunlar yaratacağından endişe duyduğu İran, bu ülkenin yeniden inşası için 120 milyon doları Mart 2003'den önce harcanmak üzere beş yılda 560 milyon dolar yardım vermeyi önerirken Pakistan, Afganistan'ın yeniden inşası için beş yılda 100 milyon dolar yardım vaad etti.

Afganistan'da geçici yönetimin liderlerinin, Tokyo'daki kreditörler konferansında sunacakları acil projeler arasında, bir yüzyılı aşkın süredir hayali kurulan demiryolu projesi önerisi de yeralıyor.

Rusya ve İngilizlerin idaresindeki Hindistan'ın 1800'lerin sonlarındaki ''Büyük Oyun'' dönemine kadar uzanan demiryolu projesinde raylar Afgan sınırına kadar uzatılmış, ancak o zamanki Afgan yönetimi, ülkenin içlerine nüfuz edileceği endişesiyle bu hattın devamına izin vermemişti. "Muhteşem yalnızlık'' politikasının hiçbir işe yaramadığını anlayan Afgan yönetimi, uluslararası işbirliğiyle demiryolu projesini gerçekleştirmeyi istiyor.