Devlet Bakanı Mehmet Keçeciler, Gümrüklerde rüşvetin azaldığını savundu. Yeni Şafak'ın sorularını cevaplandıran Keçeciler TESEV'in araştırmasıyla ilgili de, "TESEV'in bin 200 denekle, işadamı veya şirketle bu araştırmayı yapmış. Bunun yüzde 88'i hiç ithalat yapmamış; yüzde 86'sı da ihracat yapmamış. Hiç ithalat ve ihracat yapmamış şirketler nasıl rüşvet vermişler ben onu anlamadım" dedi.

Siz gümrüklerden sorumlu bakansınız. AB'ye uyum için kendi alanınızda neler yaptınız?

Biz gümrüklerde gerçekten AB normlarına uygun bir düzenleme yaptık. Şu anda uygulanan mevzuatlar, AB kriterlerine tamamen uygun. Üçüncü olarak otomasyona geçtik.

TESEV'in bir araştırması vardı. Araştırmada yeniliklerden ziyade rüşvet gündeme geldi.

Bunlar yenidir. Dolayısıyla son günlerde yapılan araştırmalarda yapmış olduğumuz yenilikler yansımıyor. Vatandaşlarımız artık gümrüklere gelmeden bilgisayar aracılığıyla beyanname verebilmekte, malını gümrükten çekebilmektedirler. Bu oran şu an yüzde 39 seviyesindedir. Biz bu oranı yüzde 80'lere çıkardığımız zaman gümrüklerdeki rüşvetin kökü kazınmış olacaktır.

TESEV'in araştırmasından pek memnun kalmadınız galiba.

TESEV'in araştırmasında itiraz ettiğim bir nokta var. TESEV'in bin 200 denekle, işadamı veya şirketle bu araştırmayı yapmış. Bunun yüzde 88'i hiç ithalat yapmamış; yüzde 86'sı da ihracat yapmamış. Hiç ithalat ve ihracat yapmamış şirketler nasıl rüşvet vermişler ben onu anlamadım.

Bu imaj nasıl oluştu?

Birkaç sebepten dolayı bu imaj oluşuyor. Birincisi Türkiye'de gümrükçülük yapmak gerçekten zor. Mesela bizde 64 sente satılan motorin İran'da 3, Irak'ta ise 4 sente satılıyor. Bu aradaki fark ciddi bir baskı oluşturuyor. Halbuki Avrupa'da fiyatlar birbirine yakındır. İkinci sorun, gümrüklerde yapılan pekçok işin başka bakanlıkları ilgilendirdiği halde sadece gümrüklere mal ediliyor olması.

Mesela sağlık ürünlerinin ithalatıyla ilgili olarak gümrükçülerin herhangi bir takdiri yoktur. Tarım ürünleri de böyledir. Türkiye'deki mevzuat karışıklığı nedeniyle gümrükçüler günah keçisi durumundadır. Rüşveti veren de alan da gümrükçü değildir. Bunu söylerken de gümrükçüler ak kaşıktır demiyorum. Bizimkilerin de suçları vardır. Aynayı kendimize tuttuk. Ama biz bunu kökten çözüyoruz.

Bunun tek yolu da tam olarak otomasyon ve teknik donanım mı?

Tabiî. Bunun tek yolu takdir hakkının ortadan kaldırılmasıdır. Objektif kriterleri devreye koyarak takdir hakkını ortadan kaldırıyoruz.

Ortaklar arasında uyum tartışılır oldu

Bu hükümetin bugüne kadar kurulan koalisyonların en uzun ömürlü olması ortaklar arasındaki uyumun en iyi göstergelerinden birisidir. Koalisyonda bugüne kadar çıkan sorunlar, hep uzlaşmayla aşılabilmiştir, aşılamayanlar Meclis yoluyla aşılmıştır ama koalisyon zarar görmemiştir.

AB ekseninde çıkan tartışmalar bir soruna neden olmaz mı?

Türkiye'nin meseleleri ciddi bir safhadadır ve koalisyonda herhangi bir uyumsuzluk çıkarma zamanı değildir. Bu uyumsuzluğu çıkaranlar, Türkiye'nin krizden çıkmasını geciktirirler, bunun da sorumluluğunu alırlar. O da sıkıntı verici olur.

AB'ye uyum sürecinde ortaya çıkan direnç noktaları kırılabilecek mi?

AB ile ilgili düzenlemeleri hep beraber yapmak durumundayız. İki türlü kriterleri var; Kopenhag kriterleri ile Maastrich kriterleri. Ekonomik kriterleri tutturmamız gerekiyor. Kopenhag kriterleri ise insan hakları ile ilgilidir. AB'ye girmek isteyen ülkelerin hepsinin yerine getirmek zorunda oldukları kriterleri yerine getireceğiz. Bir kulübe girerseniz, o kulübün şartlarına uyacaksınız. Yani 'ben hem Galatasaray kulubüne girerim ama renkleri de sarı larcivert olsun' diyemezsiniz.

Söylediklerinizden idam konusunun mutlaka AB'nin istekleri doğrultusunda çözülmesi gerektiği yönünde bir anlam çıkıyor.

AB'ye girmek isteyen ülkenin idam konusundaki mevzuatı, birliğin mevzuatına uygun olmak zorundadır. Askeri Ceza Kanunu'ndaki idam maddeleri kalır, normal ceza kanunu ile diğer kanunlardaki idam hükümleri kaldırılırsa AB kriterleri de yerine getirilmiş olur. Sonra şunu da söylemek istiyorum, Türkiye 1984'ten bu yana herhangi bir tek idam yapmış mı?

Ama uygulanmamış olması, bundan sonra da uygulanmayacağı anlamına gelmez ki.

Ben o manada söylemek istemiyorum. Uygulamadığınız bir cezayı yasalarınızda tutmanızın ne faydası var? Bunu söylemek istiyorum.

MHP böyle düşünmüyor.

Biz onların kendi görüşlerine, parti görüşlerine saygı duyarız. Onlar, meselenin Meclis'te çözülmesini, Meclis'te çözülürse bunu koalisyon meselesi yapmayacaklarını belirttiler.

Peki bu bir çıkmazı göstermiyor mu?

Bu tabiî kendi parti görüşleridir. Bu düzenlemeleri yaptığımız zaman Türkiye'nin milli birlik ve bütünlüğü zedelenir mi? Bu konuda ben aynı kanaati paylaşmıyorum. Bu değişiklikleri yapmamıza rağmen AB'ye giremezsek, o zaman birtakım sıkıntılar olur, biz de o zaman bu değişiklikleri geri alırız. Ben AB'ye girdikten sonra güvenliğimizin bugünkünden daha iyi olacağına inanıyorum.

CİDDİ BİR REORGANİZASYONA İHTİYAÇ VAR

Devlet teşkilatının reorganizasyonu konusunda açıklamalarınız oldu. Gelinen aşama hakkında bilgi verir misiniz.

Halen ciddi bir reorganizasyona ihtiyaç var. 1983 yılında, birinci Özal hükümeti döneminde yaptık bunları. Cumhuriyet tarihinin en küçük kabinesini, 21 bakanla kurmuştuk. 80 ihtilalinden önce 35 bakan vardı. Şimdi de idari sistemin baştan aşağı yenilenmesi gerekiyor. Hızlı, verimli bir yapı kurulmalı. Özelleştirme hızlandırılmalıdır. Yetkiler yerelleşmelidir. Güçlü devlet memuru çok olan değil, parası güçlü olan devlettir. Personel konusunda hazırlıklarımız devam ediyor. Mesela ben ihtiyaç duyduğum personeli bankacılık sektöründen alıyorum.