İstanbul'un, Türkiye'nin başına böylesi hiç gelmemişti. Ülkenin sıcak çatışma kültürü ve fikrinden iyice uzaklaşıldığı şu günlerde, nereden geldiği belli olmayan, insanları gafil avlayan, korkuya iten dehşet saldırıları, İstanbul'u, devleti, hükümeti, istihbarat örgütlerini hazırlıksız yakaladı.

Ne var ki, terör eylemlerinin özelliği budur; hazırlıksız yakalar, paniğe iter.

"Neler oluyor" sorusu soruluyor.

Bu soruya emniyet teşkilatı dahil kimsenin kesin ve keskin bir yanıtı yok. Cumartesi ve dün yapılan saldırıların aynı örgüt tarafından yapılıp yapılmadığı bile ortada bir soru. Fail olarak ilan edilenlerin intihar saldırıları yapan kişiler olup olmadığı sorusu da keza...

Buna karşılık çeşitli varsayımlar var.

İlk varsayım şu:

Irak'ta başveren çıban patlamış, Suudi Arabistan ve İstanbul'daki olaylarla birlikte "savaş alanı genişlemiştir". Ortadoğu ve İslam dünyasında globalleşen bir şiddet ve terör şebekesinin üç ana hedefi olan İsrail, İngiltere ve ABD'den ilk ikisine yönelik saldırılar bu genişlemenin kanıtıdır. Türkiye, Müslüman bir toplum olarak militan ve intihar komandosu devşirmenin nispeten daha kolay olduğu ve ses getirici eylemler için kentsel güvenlik mekanizmalarının oldukça zayıf olduğu bir ülkedir. Bu yolla Türkiye, sistemiyle, sistemin vereceği tepkilerle bu çatışmanın içine çekilmek istenmektedir.

İkinci varsayım şöyle:

Saldırılar bir yanıyla El Kaide'den çok, yaşanan çatışma ortamından faydalanmak, Türkiye'yi toplumu ve sistemiyle işgal koalisyonun merkezine itmek isteyen, hükümetin tereddütlerini ortadan kaldırmayı hedefleyen istihbari ve benzeri örgütlerin işidir. Bush'un politikalarını doğrulama, haklı gösterme işlevi görmektedir. Diğer yanıyla Türkiye'nin AB üyelik sürecini zayıflatarak, "bölgede aktif bir askeri güç işlevi"ni üstlenmesine yönelik politikaların bir sonucudur.

Üçüncü varsayım'a gelince:

Eylemler, çatışma koşullarından gelen bir imkanı değerlendirerek Türkiye'nin istikrarını bozmak isteyen, çatışmanın içinde değil yanında duran kimi grupların işidir. Bu grupların dış kaynaklı olması kadar, ülke kaynaklı olması da muhtemeldir. Zira bu saldırılar, devam etmeleri halinde Türkiye'de istikrarı bozacak, demokratikleşme hamlelerini durduracak, güvenlik siyasetini ve askeri ön plana çıkarabilecek, bu çerçevede ülkenin AB ilişkisini koparabilecek gelişmelerdir.

Bunlara başka varsayımlar da eklenebilir...

Ancak hangi varsayım gerçek olursa olsun şu ciddi riskler ortadan kalkmaz:

Bu saldırılar kritik bir eşikte, kaygan bir zeminde bulunan Türkiye'yi ciddi bir şekilde etkileyecektir...

Önümüzdeki yıl için turizm ölmüştür.

Saldırılar devam ettiği takdirde sıkıyönetim ve benzeri uygulamalar kaçınılmaz hale gelebilir.

Güvenlik siyaseti ve söylemlerinin doğal neticesi olarak zaten dar olan özgürlükler alanının biraz daha daralabilir.

Bu koşullarda AKP'nin işi de zorlaşacaktır. İslami terör varsayımının kuvvetlenmesi ya da kanıtlanmasının, ülke içindeki meslek liselerinden, YÖK'e ve Kıbrıs'a değin tüm tartışmaları "değişim" ya da "rejim" meselesinden bir "güvenlik meselesi"ne haline çevirmesi işten bile değildir...

Bunun dışında hükümetin güvenlik merkezli askeri dile biraz itilmesi, itildikçe karşıtları tarafından kuşatılması ciddi bir risktir.

Umarız bu saldırılar Türkiye'nin rotasını değiştirmez, açılmaya başlayan siyasi alanı tekrar daraltmaz, içe kapamacı dalganın eline imkan, güç ve koz vermez...

Dün de söyledik; Türkiye iyiden iyiye "global ve bölgesel bir cadı kazanının içinde bağımlı bir değişken"i haline geldi. Dış ve iç siyaset ayrılmaz bir bütün olmaya başladı.

Bugün önemli olan siyasi irade ve cesareti elden bırakmamak ve demokrasi cephesinden ayrılmamaktadır.

Aksi takdirde son daha kötü olur.

ALİ BAYRAMOĞLU

Künye

Temsilcilikler

Abone Formu

Mesaj Formu