Geçen gün bir gazetede, "Savaş bitti, barış diyenler yok oldu" başlıklı bir haber yer aldı. Habere göre, savaşa karşıtlarının oranı yüzde 90'ların üzerinde dolaşan Türkiye'de, insanlar, şimdilerde tavır değiştirmekteymişler. Türkiye'nin savaşla ilgili tutumunu doğru bulanlar (yüzde 41,5) ile doğru bulmayanların (yüzde 40,9) oranı birbirine çok yakın...

Bu haberin çıktığı gün, Amerika'nın ünlü Gallup firması, aralarında Türkiye'nin de bulunduğu 45 ülkede sürdürdüğü savaşla ilgili araştırmanın sonuçlarını açıkladı. "Askeri harekât meşru muydu?" sorusuna iki ülkeden alınan tepki özellikle dikkat çekici: Her 10 İsrailli'den 9'u (yüzde 87) "Meşru" derken, Türkiye'de aynı kanaatte olduğunu söyleyenlerin oranı bayağı düşük: Yüzde 23... Aynı soruya "Meşru değil" cevabını verenlerin Fransa (yüzde 65) ve Almanya'da (68) yüksek olmaları doğal karşılanabilir belki, ancak İspanya'da da insanların büyük bölümü (yüzde 68) aynı kanaatte. Yunanistan ise hâlâ savaşa en karşı ülke: Yüzde 83...

Bizdeki kamuoyu yoklaması, halkı sanki savaşan tarafta yer almamaktan pişmanmış gibi gösteriyor Oysa, 16-18 Mayıs 2003 tarihlerinde 45 ülkede yürütülen Gallup araştırması, Washington'daki karar alıcılar tarafından mercek altına alınmayı hak eden çarpıcı bulgulara sahip.

Sadece ABD (yüzde 48), Arnavutluk (64) ve Kosova'da (59) yaşayanlar, Irak savaşı sonrasında dünyanın daha güvenli hale geldiğine inanıyor; diğer bütün ülkelerde yaşayanların büyük çoğunluğu savaşın dünyayı daha az güvenli kıldığı kanaatinde. ABD'nin hemen silâha sarılmasının dünyayı rahatsız ettiği anlaşılıyor. Rusya (yüzde 87), Fransa (87), Finlandiya (81), İsviçre (80), Sırbistan (84) ve Türkiye'de (75) yaşayan insanlar olan bitenden mutlu olmadıklarını bildirmişler...

Bazıları, ABD'nin Irak rejimini değiştirmesinin İsrail-Arap ihtilâfını çözmeye yarayacağı iddiasını seslendirmişti. Gelişmeler onları doğrulamıyor. Gallup'un yokladığı ülkelerin vatandaşlarının ezici çoğunluğu, "İsrail-Filistin sorununa çözüm bulunmazsa bölgeye barış gelmez" tezini desteklemiş... İsrail'de bile bu kanaatte olanların oranı yüksek: Yüzde 70...

Amerikalıların yaptırdığı kamuoyu yoklamasının bulgularıyla örtüşmeyen 'yerli araştırma'nın sonucunu burada tartışacak değiliz. Ancak, uluslararası arenada meydana gelen gelişmeler de, ikinci tezkerenin kabul edilmemesi sonrası 'kâbus senaryosu' yazanları desteklemiyor.

Boğaziçi Üniversitesi'nden Prof. Haldun Gülalp, bir yabancı gazete için yazdığı "Türkiye ABD'ye boyun eğmeyerek güçlendi" başlıklı değerlendirmesinde ilginç tespitlerde bulunuyor. Ak Parti'nin savaş öncesi ve sırasında 'mâhirane' bir çizgi izlediğini söyleyen yazar, hükümetin, bir yandan ABD ile çetin müzakereler yürütür, cumhurbaşkanı ve orduya danışırken, bütün bilgileri kamuoyu ve Meclis'le de paylaştığını kaydediyor. Her halükârda kaybedilecek bir ortamdan Türk demokrasisi için 'zafer' ile çıkıldığı görüşünde Prof. Gülalp...

Şu sıralarda Washington'daki Woodrow Wilson Merkezi'nde araştırmalarını sürdüren Prof. Gülalp'in satırlarını dikkatle okuyalım: "Irak'taki ABD askerî harekâtı sonrası (Türkiye'nin) durumu şaşılacak biçimde farklılaşıyor. ABD Irak'a yerleştikçe Türkiye'nin askerî önemi azalabilir. Ancak Amerika'nın Irak'ta demokrasi kurma amacı Türkiye'nin 'model' olarak sembolik önemini artıracaktır. Türkiye'nin stratejik rolündeki bu değişiklik askerle demokratik reformlardan yana olanlar arasındaki yeni iç dengeye de yansıyabilir. Dikkatli manevralarla, Türkiye, Avrupa'ya daha yakın hale gelirken Amerika ile ilişkisini de yeniden inşa edebilir."

Sözün kısası şu: Ortada pişman olunacak bir durum yok. Gallup raporuna yansıyan kamuoyu eğilimleri ile Türkiye ve çevresindeki gelişmeleri Washington'dan izleyen Prof. Haldun Gülalp'in tespitleri gerçekleri daha iyi yansıtıyor...

Savaş öncesi ve sırasında ustaca bir politika izlendi. Bundan sonrası ise hükümetin şimdilerde sergileyeceği mahârete bağlı...

FEHMİ KORU

Künye

Temsilcilikler

AboneFormu

MesajFormu