17 Ağustos depremi 5. yılına girdi. 5 yıl önce, gece saat 3.02'yi gösterirken 45 saniye süren ve merkez üssü Gölcük olan 7.4 şiddetindeki deprem onbinlerce insanın yaşamını yitirmesine, onbinlercesinin de yaralanmasına sebep oldu. Dünyada benzer büyüklükte hiçbir depremde görülmemiş oranda büyük yıkımlar ve insan kaybı meydana geldi. Depremin endüstrinin ve şehirleşmenin en yoğun olduğu Marmara Bölgesi'nde meydana gelmiş olması, can kaybının ve hasarın çok büyük olmasına sebebiyet verdi. Resmi rakamlara göre 15 bin 226, gayriresmi rakamlara göre ise 20 bin civarında insan öldü.

20 milyon insanı etkiledi

Hasar tesbit çalışmalarına göre 375 bin 695 konut, 53 bin 809 işyeri hasar gördü. Bölge genelinde kurulan 114 bin çadırda 450 bin insan barındırıldı. 205 bin depremzedeye barınma, onarım, sakatlık ve ölüm yardımı yapıldı. 42,6 bin prefabrik barınak kuruldu. Gelir düzeyi bakımından Türkiye'nin en zengin illerini vuran depremden 20 milyon insan direkt etkilendi. İzmit Körfezinin iki tarafında ve İzmit-Adapazarı arasında yer alan sanayi tesislerinde hasarlar meydana geldi, Tüpraş Rafinerisi'nde çıkan yangın güçlükle söndürülebildi. 17 Ağustos depremi sivil toplum örgütlerinin bir toplum için yaşamsal önem taşıdığını da kanıtladı. Arama, kurtarma ve diğer yardım faaliyetlerine Hükümetten daha erken davranan sivil toplum örgütleri 17 Ağustos depreminden yüzlerinin akıyla çıktı. 17 Ağustos depremi işbaşındaki Ecevit Hükümeti'ni çok zor duruma soktu. Hükümet deprem yaralarını sarmakta da maharet gösteremedi. Bazı devlet yetkilileri ise sivil toplum örgütleriyle uğraştı. Halkın takdirini kazanan örgütlerin banka hesaplarına keyfice el konuldu.

3 yılda 3.5 katrilyon gitti

Deprem sonrasında kamu altyapı ve üretim tesislerinin uğradığı hasarların telafisi için yapılacak harcamalar kamu finansmanını olumsuz etkiledi. 2002 yılında bayındırlık Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre 3 yıl içinde deprem bölgesine yapılan harcama miktarı 3.5 katrilyon lirayı buldu. 17 Ağustos depremine hazırlıksız yakalanması pekçok vahim hataların da ortaya çıkmasına neden oldu. Yapıların depreme dayanıksız olduğu ortaya çıktı, pekçok müteahhit tutuklandı.

8 bin kişi hâlâ prefabriklerde

Adapazarı'ndaki prefabrik konutlarda 8 bin 103 kişi, konteynırlarda da 131 kişi yaşıyor. Depremde kiracı oldukları için hak sahibi olamayan, ekonomik güçleri zayıf olduğu için prefabrik konutlardan çıkamayan depremzedeler, 30 metrekarelik yaşam alanında yoklukla mücadele ediyor. Sıcak ve soğuğa karşı korunmasız, bu konutlardaki olumsuzluklardan en fazla etkilenen kesim ise çocuklar oluyor.