Suudi Arabistan'da Pazartesi günü hayatını kaybeden Kral Fahd için dün cenaze töreni düzenlendi. Tedavi gördüğü hastanede yaşamını yitiren Suudi Kralı Fahd dün Riyad'da dünya liderlerinin katıldığı bir cenaze töreninin ardından toprağa verildi. Türkiye'yi Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdullah Gül'ün temsil ettiği törene, Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac, İngiltere Veliaht Prensi Charles, Almanya Cumhurbaşkanı Horst Köhler, Çin Devlet Başkanı Hu Jintao, Ürdün Kralı Abdullah, Cezayir Devlet Başkanı Abdülaziz Buteflika, Afganistan Devlet Başkanı Hamid Karzai, Irak Cumhurbaşkanı, Celal Talabani, Irak Başbakanı İbrahim Caferi, Brunei Sultanı Hasan el-Bolkiah, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Çek Cumhurbaşkanı Vaclav Klaus, Mısır Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek, Lübnan Cumhurbaşkanı Emil Lahud, Pakistan Devlet Başkanı Pervez Müşerref, Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad, Çek Cumhurbaşkanı Vaclav Klaus, Sudan Devlet Başkan Yardımcısı Ali Osman Taha, Endonezya Devlet Başkan Yardımcısı Yusuf Kala, Moritanya Devlet Başkanı Muaviye Veled et Taviya, Umman Sultanı Kabus bin Said, Arap Birliği Başkanı Amr bin Musa, Filistin lideri Mahmud Abbas, Ezher Şeyhi Muhammed Seyyid Tantavi, Lübnan Cumhurbaşkanı Emil Lahud gibi çeşitli ülkelerin liderleri katıldı. ABD de cenaze törenine katılmak üzere bir heyet gönderdi.

Tüm camilerde giyabi namaz

İmam Turki Camii'nde Türkiye saatiyle 15:30'da kılınan cenaze namazının ardından Kral Fahd'ın naaşı, Riyad mezarlığında, daha önceki kralların yanına, ancak sade ve bir mezara gömüldü. Mekke ve Medine'deki tüm camilerde aynı saatlerde giyabi cenaze namazı kılındı. Kral Fahd'ın ölümünün ardından "kral" olduğu açıklanan eski Veliaht Prens Abdullah için resmi kraliyet töreni ise bugün yapılacak. Suudi Arabistan'ın başkentindeki cenaze töreni için güvenlik önlemleri arttırıldı. Suudi Arabistanlılar 23 yıl boyunca ülkeyi yöneten kralları için yas tutuyor. Bazı Arap ülkelerinde Fahd'ın ölümü nedeniyle yas ilanı için bayraklar yarıya indirilirken Suudi Arabistan'da bayraklar yarıya indirilmedi. Üzerinde Kur'an'dan bir ayet; ''Allah'tan başka ilah yoktur" yazısı yer aldığı için bayrağın yarıya indirilmesi Kuran'a saygısızlık olarak algılanıyor.

Prens Abdullah'a kraliyet töreni

Fahd'ın ölümünün ardından kral olduğu açıklanan eski Veliaht Prens Abdullah için resmi kraliyet töreni ise bugün yapılacak. 84 yaşındaki Kral Fahd'ın yerine, kardeşi Veliaht Prens Abdullah'ın geçtiği açıklandı. Uzun bir süredir rahatsız olan Kral Fahd, yüksek ateş ve zatürre nedeniyle birkaç hafta önce hastaneye kaldırılmıştı. Tahta 1982 yılında çıkan Kral Fahd, 1995 yılında felç geçirmişti. Kral Fahd'ın 1995'deki rahatsızlığından bu yana Suudi arabistan'ın fiili hükümdarlığını Veliaht Prens Abdullah yürütüyordu. Kral Fahd'ın ölümü nedeniyle, 3 Ağustos'ta Mısır'da yapılması beklenen Arap Birliği zirvesinin de ertelenebileceği belirtildi. Kral Fahd'ın öldüğünün açıklanmasının ardından uluslararası piyasalarda petrol fiyatları da yükseldi.

Yeni Kral'a reform çağrısı

Avrupa basınında dün; Suudi Arabistan'ı 23 yıl boyunca yöneten Kral Fahd'ın ölümü ve Veliaht Prens Abdullah'ın tahta çıkışı sonrası ülkeyi bekleyen gelişmeler geniş yer buldu.

Financial Times başyazısında, ülkede hiçbir şeyin artık eskisi gibi devam edemeyeceğini belirterek Abdullah'a reform çağrısı yaptı. "Krallık nüfusunun üçte biri 25 yaşın altında. Ancak petrol gelirlerinin belkemiğini oluşturduğu planlı ekonomi modeli, bu gençlere istihdam oluşturamıyor. Sayıları 6 bini bulan prenslerin karıştığı yolsuzluklar da, ailenin siyasi otoritesini sarsıyor. Kral Abdullah'ın, tüm bunlar karşısında kapsamlı bir reform programı başlatmaktan başka çaresi kalmıyor. Geçmişte Amerika'nın tüm bunlara göz yumma sebeplerinden biri Suudi Arabistan'ın dünya petrol rezervlerinin dörtte birine sahip olması ise, diğeri, Veliaht Prens Abdullah'ın iktidardaki reformcu - muhafazakar dengesinin doğru tarafında duruyor olmasıydı. Bu dönem boyunca, eli kolu bağlı olduğu, reform için sabredilmesi mesajı verildi hep. Şimdi ise özgür ve bu mesajın gereğini yerine getirme vakti geldi."

Financial Times'ın çağrısını, yani kapsamlı bir reform hareketini başlatabilecek mi Kral Abdullah? "Hayır" diyen Guardian gazetesi ise, nedenini şöyle açıklıyor: "Kral Abdullah, ülkeyi son yıllarda perde arkasından yönetirken, iktidara geldiğinde bir şeyleri ciddi şekilde değiştireceğine ilişkin hiçbir işaret vermedi. Şu anda 82 yaşında. Yepyeni bir siyaset izleyemeyecek kadar yaşlı ve temkinli. Kardeşi ve yeni Veliaht Prens Sultan ise 77 yaşında. Eğer bir şeyler değişecek ise, bu onun döneminde olabilir. Köklü reformlar ise ancak, Suudi prenslerinin bundan sonraki iki kuşağı tarafından yapılabilir."

RİYAD

Fahd sonrası Batı'da Suudi tedirginliği

Suudi Arabistan'da Kral Fahd'ın ölümünün ardından ortaya çıkması muhtemel gelişmeler, Batılı ülkeler tarafından endişeyle izleniyor. Fahd'ın yerine oturan Abdullah'ın da ölümü halinde radikal dinci ve muhafazakar muhalefet gücünü artırabilir. Dünyanın en zengin ülkelerinden olan Suudi Arabistan'ın Kralı Fahd önceki gün öldü. Fahd, izlediği politikada Müslüman doğu ile demokratik batılı rejimler arasında iyi bir denge tutturmuştu. Bu durum davem edecek mi? Şu sıralar Avrupa ve Amerika Birleşik Devletlerini en çok meşgul eden soru bu. Suudi Arabistan Kralı Fahd'ın ölümüyle ABD önemli bir ortağını yitirmiş oldu. Gerçi 83 yaşındaki Kralın 1995 yılında geçirdiği rahatsızlıktan sonra resmi kararları bizzat onaylamadığı herkesce biliniyordu, ancak varlığı önünü açtığı politikanın devam etmesini sağlamıştı. Washington Suudi Arabistan'ın desteği ile Afganistan'daki Halkın Mücahitlerine karşı mücadele edebilmiş, 1991'deki Körfez Savaşında askerlerini Suudi Arabistan'da konuşlandırmıştı.

« Geri Dön