Hiç değilse aramızdan bir grubun geleceğin organizasyon biçimleri ve muhtemel güç kaynakları üzerinde kafa yorması gerekir

Etkin toplum/devlet sistemleri sadece günün sorunlarına kafa yormakla kalmaz, geleceğin inşâsına aktif biçimde katılabilmek için, müstakbel güç kaynakları üzerinde tefekkür ederler. Mesela, size, en büyük Osmanlı padişahı kim, diye sorsam, sanırım hiçbirinizin cevabı İkinci Bayezid olmaz. Çünkü lakabı sofudur ve bu lakaba göre gayet pasif bir padişahtır! Oysa Osmanlı donanmasını geliştiren odur. Deniz gücünün kara gücünü gölgede bırakmaya başladığı ve Avrupalıların bu güç sayesinde dünya sistemi içinde daha etkili olmaya başladıkları 16. yüzyıl başlarında Osmanlı donanması geliştirilmemiş olsaydı, Osmanlı toplum/devlet sistemi 17. yüzyılı muhtemelen göremezdi!

Dünya postkapitalizm'e gidiyor

Bugün de güncel sorunlarımız ne olursa olsun, hiç değilse aramızdan bir grup insanın geleceğin organizasyon biçimleri ve muhtemel güç kaynakları üzerinde kafa yorması gerekir. Bir yandan yeni Emperyal yapıların oluşturulmak istendiği, diğer yandansa ulus/devlet sisteminden bir tür şirket/devlet sistemine doğru gitmekte olduğumuz 'postkapitalist' bir dünyada, böyle bir muhasebe yapmamıza katkı sağlayabilecek bilginlerden biri ünlü yönetim düşünürü Peter Drucker'dır. Drucker son eserlerinden birinde şu can alıcı suali soruyor: Bilgi-temelli postkapitalist bir toplumda örgütler (şirketler, siyasi partiler, devletler) nasıl etkili olabilir? Bu soruya verdiği cevabı yedi maddede özetlemeye çalışacağım:

1 Bilgi-temelli bir toplumda örgütlerin amacı bilgiyi üretken hale getirmektir. Bilgi(ler) ne denli odaklanır (uzmanlaşır) ise, o denli üretken olurlar. Bilgiler kendi başlarına kısırdır. Bir tek, yani birleşik bilgiye dönüştürüldükleri zaman üretken olurlar. Bunu mümkün kılmak örgütlerin işidir. Örgütlerin varlık sebebi ve ana işlevi budur.

2 Uzman bilgi işçilerinin yaşadığı bir toplumda, örgütler, uzmanlarının en iyi yaptıkları işlere odaklanacak, geriye kalan herşeyi taşeronlara yaptıracaklardır. Örgütler, mahiyeti gereği destekleyici olan her türlü işi 'outsource' edecek, yani dış kaynaklarla yapmaya çalışacaklardır. Ayrıca, tepe yönetiminin kariyerleri bakımından vaitkâr olmayan her türlü iş de işletme dışında yaptırılacaktır.

3 Bilgi uzmanları örgütü, bir eşitler örgütüdür. Burada patron veya ast gibi kavramlar olmaz. Böyle bir eşitler örgütünün prototipi senfoni orkestrası olabilir.

4 Postkapitalist örgütün gayesi aletlerde, süreçlerde, ürün, iş ve bilginin kendisinde yenilik yapmak olduğundan, bütün bunlar sürekli değişim için tasarlanacaklardır. Yenilikçilik ise yerleşik, alışılmış ve rahat olan her şeyin sistemli biçimde terkedilmesini gerektirir.

5 Başarılı biçimde yenilik yapabilmesi için, postkapitalist örgütün merkezsizleştirilmesi zorunludur. Merkeziyetçi sistem, yenilik yapamaz.

6 Bilgi toplumu mobil (hareket halindeki) bir toplumdur. Orada toplumsal meydan okumalar ve toplumsal görevler mantar gibi biter. İnsanların eskisi gibi 'kökleri' yoktur.

7 Bilgi toplumu rekabetçi bir toplumdur. Daha önceki toplum yapılarına göre, daha fazla sayıda insanın başarılı olabileceği bir ortam sunar. Ama aynı sebeple, daha fazla sayıda insan da bilgi toplumunda başarısızlığa mahkumdur.

Şirket çevresinin analizi

Etkili bir şirket yönetimi için, yöneticilerin müşteriler, rakipler, tedarikçiler ve bizzat şirketin kendisine dair bir takım temel soruları cevaplandırabilmeleri gerekir. Ken Blachard, müşterilere dair altı soru öneriyor. Bunların ilk üçü ayakta kalabilmek, diğerleriyse piyasaya hakim olabilmek için elzemdir. 1. grup sorular bugüne, ikinci grup sorular geleceğe odaklıdır.

Birinci Kademe Soruları

MUSTAFA ÖZEL

Künye

Temsilcilikler

Abone Formu

Mesaj Formu

Online İlan