"Aşırı" bir Filipin filmi

MAYIS 2000

Filipinler'den gelen haberler dünya gündeminde baş sıralarda yer alıyor. Filipinli ayrılıkçı gerillalar, 21 turisti kaçırdılar. Bölge valisi Nur Misvari, arabulucu görevi üstlenerek Sayyaf grubuna bağlı Müslüman gerillalarla görüşmek için Jolo adasına gitti.

1997

Malezya Dışişleri Bakanı'nın suitinin kapısını çaldığımda korumalarla birlikte danışmanları karşıladı. Bir müddet bekleyişten sonra günün ilk mesaisi olarak beni kabule hazırdı. Karşılıklı oturup Güneydoğu Asya'yı, Müslüman azınlıklar sorununu, Malezya'nın ekonomik atılımı gibi konuları konuşmaya başladık. Konuşmanın son bölümünü özellikle Filipinler'deki gelişmelere ayırmıştım.

Malezya yıllardır fiili olmasa bile lojistik olarak, Filipinler'deki Morolu Müslümanlar'a lojistik destek veriyordu. Bir bakıma Endonezya, Malezya gibi Müslüman ülkeler yıllarca Markos'un demir yumruğu altında ezilen Müslüman mülteciler için bir sığınak olmuştu. Askeri destek almasalar bile direniş grupları da buralarda rahatça hareket edebiliyorlardı.

Son olarak Moro Ulusal Kurtuluş Cephesi (MNLF) lideri Nur Misvari Filipin hükümetiyle anlaşmış, silahları bırakmıştı. Kendisi de Filipin hükümetinin genel valisi olarak güvenliği sağlayacaktı. Yıllarca silahlı mücadele verdiği Filipin hükümeti adına güvenliği sağlamak, gerekirse özgürlükleri için mücadele veren Müslümanlar'la mücadele etmek anlamına geliyordu bu anlaşma. Yani bir tür Filistin modeli gerçekleştirilmişti.

Anlaşmaya Moro İslami Kurtuluş Cephesi lideri Selamet Haşim karşı çıkarak bağımsızlıklarını kazanıncaya kadar savaşı sürdüreceklerini açıkladı. Tam bu süreçte bölgenin kilit ülkesi Malezya Dışişleri Bakanı Badawi ile konuşmak iyi olacaktı.

Bazı gerilla gruplarını Filipin hükümetiyle anlaşmaya zorlayan temel nedenlerden biri de bölge ülkelerinin Filipinler'le iyi ilişkiler kurması, Müslüman savaşçılara verdikleri lojistik desteği çekmeleriydi. Bölgede yeni dengeler kuruluyordu.

Bakan; çok net biçimde Filipin devletinin sağladığı barış imkanını Müslümanlar'ın kaçırmaması gerektiğini söyledi. "Böylece hem barış sağlanmış olur, hem de bölge ekonomik olarak kalkınır. Moro'da yaşayan Müslümanlar'ın ekonomik durumu ve hayat standartları yükselir."

1984

Karşımda Filipinler'de mücadele veren en büyük Müslüman gruplardan birinin Moro İslam Kurtuluş Cephesi'nin lideri Selamet Haşim olanca mütevazılığı içinde oturuyor. Yeşil renk üniformasının içinde, yaşını göstermeyen Güneydoğu Asyalılar'a özgü çocuksu çehreyle sakin sakin konuşuyor.

Bir zamanlar Müslümanlar'ın çoğunlukta olduğu Moro'da nasıl Avrupalı ve Filipinli kolonizatörler tarafından azınlık durumuna düşürüldüklerini anlatıyor. Camilerde Abdülhamid adına hutbe okunduğunu duyduğumda içimde ılık bir şeylerin geçtiğini hissediyorum.

Lideri olduğu Moro İslami Kurtuluş Cephesi (MİLF) ile Nur Misvari'nin liderliğini yaptığı Moro Ulusal Kurtuluş Cephesi (MNLF) arasındaki çizgi farkını soruyorum. Hangi hedeflerde ayrılıyorlardı?

"Biz MİLF olarak dünya ve bölge şartlarını daha gerçekçi olarak değerlendiriyoruz. Biz bağımsızlığın hemen mümkün olmadığının farkındayız. Bunun için hükümeti federasyona dayalı bir anlaşmaya zorlamak istiyoruz. Nur Misvari ise olaya romantik yaklaşarak gerçekleşmesi mümkün olmayan bir hedef seçti. Bağımsızlık istiyor."

MAYIS 2000

Yeni dünya düzenin ihtiyacı olan korku filmi için iyi bir senaryo bulunmuştu. Aşırı Müslüman gerillalar yine dehşet saçıyordu. Clinton'un her konuşmasında belirttiği soğuk savaş sonrası en büyük tehlike din kaynaklı terörizm kendini göstermişti yine. Hem de Filipinler'de savaşın gerillalar nasıl olmuşsa Malezya sahillerinde dinlenen Batılı turistleri botlara bindirerek kaçırmıştı.

Nedense teröristlerin özellikle Müslüman olduklarının altı çiziliyor.