ABD Başkanı Donald Trump, ülke içinde bir dizi soruşturmayla boğuştuğu bir dönemde ilk yurtdışı ziyaretine başladı. Trump ilk durağı Suudi Arabistan’da Kral Selman Bin Abdulaziz tarafından karşılandı. Trump, eşi Melania Trump ve beraberindeki heyet devlet nişanı takdimi ve ikili görüşmeler için Yemame Sarayı’na geçti. Yemame Sarayı’ndaki görüşmede Kral Selman ABD Başkanı Trump’a ülkedeki en üst düzey devlet nişanı olan Kral Abdulaziz Devlet Nişanı’nı takdim etti. Dün ikili görüşmeler ve ABD-Suudi Arabistan Zirvesi ziyaretlerini gerçekleştiren Trump bugün Riyad’da yapılacak ABD-Körfez Ülkeleri Zirvesi ile ABD-İslam Ülkeleri Zirvesi’ne katılacak.
Ziyarete damga vuran gelişmelerden biri, ABD’yle Suudi Arabistan arasında imzalanan 110 milyar dolarlık (400 milyar TL) silah anlaşması oldu. Enerji ve teknoloji alanındaki anlaşmalarla beraber iki ülkenin imzaladığı rakam 380 milyar doları buldu. Görüşmelerde ayrıca UH-60 Sikorsky helikopterlerinin Suudi Arabistan'da üretilmesi konusunda da anlaşmaya varıldı. İki tarafın, ‘Arap NATO’su’ planı için bir süredir yoğun müzakereler yürütmekte olduğu kaydediliyor. Arap ülkeleriyle NATO benzeri bir teşkilat kurmayı planladığı belirtilen Trump, Suudi Arabistan ziyareti kapsamında Körfez ülkelerinin liderleriyle bir araya gelecek. Ardından da, Türkiye dahil 55 Müslüman ülkeden devlet ve hükümet başkanlarına hitap edecek. Trump’ın NATO benzeri teşkilat planı, İran’a karşı bir ittifak oluşturma girişimi olarak yorumlanıyor.
Öte yandan, ziyaret öncesi Suudi Arabistan cadde ve sokaklarına “daha önce görülmemiş” bir şekilde Trump’ın fotoğrafları ve ABD bayrakları asılırken, ülke basını da haberlerinde bu ziyarete geniş yer ayırdı. Suudi Arabistan medyasında “tarihi” şeklinde nitelendirilen ziyaretin oyunun kurallarını yenileyeceği, Trump’ın ilk yurt dışı ziyaretini Suudi Arabistan’a gerçekleştirmesinin ülkenin gerçek konum ve önemini ortaya koyduğu, ayrıca Trump’ın, kutsal Mekke şehrini sınırları içinde barındıran ülkeye ziyaretiyle Müslümanlara önemli mesajlar vermek istediği belirtiliyor. Öte yandan Suudi Arabistan, Trump’ın gelişinden saatler önce Yemen’den Husi isyancılar tarafından atılan bir roketin Riyad’ın güneyinde düşürüldüğünü duyurdu.
Beyaz Saray’daki hukuk müşavirlerinin Trump’ın görevden azledilmesine karşı tedbir almak üzere azil sürecine dair araştırma yaptığı belirtildi. Donald Trump’ın FBI Direktörü James Comey’i görevden alması ile Washington’da Rusya-Trump işbirliği tartışmaları derinleşirken, Trump'ın ayrıca Comey’den eski Ulusal Güvenlik danışmanı Michael Flynn’in Rusya’nın Washington Büyükelçisi Sergei Ksylak ile görüştüğü iddialarına yönelik soruşturmayı iptal etmesini istediği iddiaları sızdı. Bunun üzerine Adalet Bakanlığı ise Rusya soruşturmasına özel yetkili savcı atadı. Adalet Bakanlığı'nın bu adımı atmasının Trump’ın azledilmesini daha da zorlaştıracağı belirtiliyor. Geziyi kısa tutmak istediği belirtilen Trump’ın ABD'ye dönmesinden önce tartışmaların daha da alevlenmesi bekleniyor. Trump Suudi Arabistan’dan sonra İsrail, Filistin, Brüksel, Vatikan ve Sicilya’ya gidecek.
ABD basınında Trump’ın ilk yurtdışı gezisine ülkesinde ateş altındayken çıktığı yorumları yapıldı. New York Times gazetesi, Trump’ın 10 Mayıs’ta Rus Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov ve diğer Rus diplomatlarıyla yaptığı görüşmede, Federal Soruşturma Bürosu başkanı James B. Comey’i görevinden almanın, “üzerindeki büyük baskıyı kaldırdığını” Ruslara ilettiğini yazdı. İsmi gizli tutulan bir Amerikalı yetkilinin, görüşmenin tutanaklarını New York Times’a okuduğunu kaydeden gazete, Trump’ın, “FBI başkanını daha yeni görevinden aldım, kendisi deli bir adamdı. Rusya yüzünden büyük bir baskıyla karşı karşıya kalmıştım. Şimdi bu baskı kalktı” dediğini bildirdi. New York Times’a göre Trump’ın bu sözleri, Comey’i, FBI’ın yaptığı Trump’ın seçim kampanyası ile Rusya arasındaki olası işbirliğine yönelik soruşturma nedeniyle görevden aldığı izlenimini pekiştiriyor. Amerikan kanunlarına göre başkanın kasıtlı olarak adaletin yerine gelmesini engellemeye çalışmasının, azledilmeyi gerektiren bir suç niteliği taşıdığı iddia ediliyor.
