ANKARA- Hükümet, 10-11 Aralık'ta Finlandiya'nın başkenti Helsinki'de yapılacak Avrupa Birliği Zirvesi'ni "temkinli" bekliyor. Marmara bölgesinde meydana gelen depremden sonra Türkiye'ye dostluk ve yakınlaşma mesajları gönderen Yunanistan'ın zirve yaklaşırken tavrını değiştirmesi nedeniyle, Türkiye'ye adaylık statüsü verilmesine kesin gözüyle bakılmıyor. Hükümet'in zirveden başka bir olumsuz beklentisi, Güney Kıbrıs'ın adaylığını da kapsayacak kabul edilmesi güç önşartların masaya getirilerek Türkiye'nin "oyunbozan ülke" konumuna sürüklenmesi. Helsinki Zirvesi'ne Türkiye'nin AB ile 40 yıldır süren "adaylık" mücadelesinde son aşama olarak bakılıyor. Zirve öncesinde yaptığı açıklamalarla AB'ye mesaj veren Başbakan Bülent Ecevit, "Dünyanın Avrupa'dan ibaret olmadığı" görüşünü vurguladı. Türkiye'nin önşartları kabul etmeyeceğini bildiren Ecevit, zirvenin "aslında Avrupa için son şans olduğunu" belirtti.
Helsinki'de adaylığı zora sokacak en önemli sorun, Türkiye'den Kıbrıs Rum Kesimi'nin adaylığına engel olmayacağına dair garanti istenmesi ihtimali. Türkiye'nin Yunanistan'a "bir jest yapması gerektiği" mesajını haftalar öncesinden ileten AB ülkeleri, Ankara'nın hassas konuya göstereceği tepkiyi ölçtüler. Helsinki Zirvesi'nden yaklaşık 10 gün önce açıklanan ve Türkiye'ye adaylık yolunu açan Avrupa Birliği kararına ihtiyatlı yaklaşan Hükümet, Güney Kıbrıs'ın adaylığının bir ön şart olarak getirilmesi halinde müzakerelerden çekilme eğilimini ortaya koydu. Hükümet, Türkiye'nin önüne konulabilecek bir diğer şart olan Kopehhag Kriterleri'ne, ilişkileri koparacak düzeyde bir tepki göstermiyor. İnsan hakları alanında iyileştirmeleri öngören sözkonusu kriterlerin Türkiye'nin AB'ye üye olmak için değil, kendisi için gerekli olduğu görüşünü savunan Hükümet, son dönemlerde insan hakları alanında yapılmış yasal düzenlemleri Helsinki'de masaya koymaya hazırlanıyor. Bu düzenlemeler arasında, Memurin Muhakemat Kanunu'nda işkencenin önlenmesi amacıyla yapılmış değişikler, yargı infaz sisteminde yapılan iyileştirmeler ve idam cezasının kaldırılmasına yönelik çalışmalar bulunuyor. Türkiye, Yunanistan tarafından dayatılan "iki ülke arasındaki sorunların Lahey Adalet Divanı'da çözülmesine" ilişkin şarta ise kesin bir dille itiraz etmiyor. Türkiye ile Yunanistan arasında ihtilaf içeren sorunların Lahey Adalet Divanı'na götürülebileceğini ifade eden Başbakan Bülent Ecevit, "Ancak, neden önce diyalog değil " sorusunu yöneltiyor. Türkiye'nin komşuları Rusya ve Bulgaristan ile soğuk savaş döneminde bile ayrı kamplarda yer almalarına karşın sorunlarını görüşmeler yoluyla çözdüklerine dikkat çeken Ecevit, Türkiye ile Yunanistan'ın iki müttefik ülke olarak sorunların çözümünü yüz yüze diyalogda aramaları gerektiği görüşünü savunuyor.
