Başbakan Binali Yıldırım, Macari̇stan Başbakanı Vi̇ktor Orban ile JW Marriott Otel'de düzenlenen "Türkiye-Macaristan İş Forumu"nda konuştu.
Açıklamadan öne çıkan başlıklar şöyle:
2013'te Cumhurbaşkanımızın Macaristan'a ziyareti sonrası ilişkilerde ciddi bir hareketlenme oldu. O dönem 5 milyar dolarlık hedef konmuştu ancak bugün baktığımızda bu hedefin yarısındayız. Demek ki daha fazla çalışmamız lazım, yapacak çok işimiz var. Bunun için her iki ülkede iklim, altyapı müsait. Teşvik dersen, Macaristan'da da teşvikler gayet ilgi çekici. Türkiye'de de özellikle son bir yıl içinde, yeni uygulamaya giren yatırıma göre teşvik. Yapılacak yatırımın türüne göre özel teşvik var, süper teşvik var ayrıca bölgesel teşvikler var. Bütün bu teşvik sistemlerini en iyi şekilde gerek Türk gerekse Macar yatırımcılarımızın değerlendirmesini bekliyoruz. Bizim siyasetçiler, ülke yöneticileri olarak yapmamız gereken, sizin işinizi kolaylaştırmak, önünüzdeki engelleri kaldırmak. Ondan sonrası size kalmış. Biz ticareti yapacak değiliz. Ticaretin yapılması için altyapıyı hazırlamak, hayatı size kolaylaştırmak bizim birinci derecedeki görevimiz.
Budapeşte-İstanbul arasında günde üç sefer var, 1,5 saat. Ben İstanbul'dan memleketim Erzincan'a 1,5 saatte gidemiyorum ama Budapeşte'ye gidebiliyorum yani iç hatlardan daha kolay Macaristan'a ulaşım var. Demek ki bu tamam ama vizelere gelince orada biraz duralım. Vizelerde sıkıntı var. Sayın Başbakan, vizeleri iş adamlarından başlamak üzere biraz gevşetmemiz lazım. Sadece hava, kara yolunun, bağlantıların kolay olması yetmiyor, insanların seyahatini kolaylaştıracak tedbirler lazım. Tabii Avrupa Birliği, Schengen rejimi, bunlar anlaşılabilir ama ikili ilişkileri geliştirmek istiyorsak, mutlaka vize kolaylığını dikkate almamız lazım. Özellikle iş adamlarının bugün en büyük ihtiyacı bu diye düşünüyorum.
Bu, Avrupa Birliği'nin ayıbı diye düşünüyorum. Çünkü daha müzakereye başlamayan ülkelere bile vize muafiyeti uygulayan Avrupa, 40 yıldan fazla süredir tam üyelik müzakerelerini yapan Türkiye'ye elinden gelen zorluğu göstermeye devam ediyor. Geçen yıl 18 Mart'ta başladığımız, anlaştığımız vize kolaylığına yönelik anlaşma ne yazık ki mürekkebi kurumadan yürürlükten kalktı. Bu, tabii Türkiye'nin Avrupa Birliği hakkındaki ilk hayal kırıklığı değil, son da olmayacak.
Türkiye, Macaristan'da Türk yatırımcılar yavaş yavaş belirli alanlarda yatırım yapıyorlar. Özellikle lojistik, sanayi, hizmet sektörleri, 100 milyon dolar civarında yatırım, 500 üzerinde yatırımcımız var. Aynı şekilde 40 civarında Türkiye'de Macar yatırımcı var, yatırım miktarı biraz daha düşük, 20 milyon dolar civarında. Bunların artması lazım. Ayrıca Macar-Türk yatırımcılar, üçüncü ülkelerde de birlikte iş yapabilirler. Geçen yıl yapılan Afrika'ya açılım toplantısından sonra bu yönde bazı ufak tefek gelişmeler olduğunu gözlemliyoruz. Macar ve Türk firmalarının Afrika'ya gitmesi için büyük potansiyel var. Çünkü Türkiye'den Afrika'ya 44 noktaya doğrudan uçuş var. Bu, aynı zamanda Macaristan'ın da Afrika'ya doğrudan açılımı anlamına geliyor. 1,5 saatte İstanbul'a, oradan bağlantılarla Afrika'nın her noktasına erişim anlamına geliyor. Dolayısıyla altyapı çok müsait, imkanlar gayet güzel. Bundan sonra yapılması gereken artık iş aleminin karşılıklı daha çok bir araya gelerek, potansiyelleri keşfetmek ve yeni iş, ortaklık alanların geliştirmek.
Türkiye son 15 yıl içerisinde altyapı, eğitim, sağlık gibi birçok alanda ciddi mesafeler katetmiştir. Macaristan ile taşımacılıkta kısıtlamaları kaldırmamız için gayret göstermemiz lazım.
Macaristan Başbakanı Orban'ın ziyareti ilişkilerimize yeni bir dönüm noktası olacak. Gelin devlet olarak özel sektör olarak el ele verelim. Türkiye Macaristan ilişkileri iş adamlarımızın da gayretiyle çok daha ilerleyecek. Bu sene ilk 5 ayda ticarette yüzde 30 civarında artış var ama turizm için aynı şey söz konusu değil.
Bölgedeki olayların Balkanlar'a sirayet etmemesinin nedeni Türkiye'nin mülteci akınını durduruyor olmasıdır. Türkiye bölgede istikrar adası olmaya devam edecektir.
