Her fırsatta büyüme ve kredi notunumuzu düşürmek için yarışan uluslararası kuruluşlara inat Türkiye, bu yılın ilk çeyreğinde yüzde 5 büyüdü. Moody's ve Fitch gibi kuruluşların risk senaryoları yazdığı Türkiye ekonomisi, bu büyüme hızıyla beklentileri de aşmış oldu. 16 Nisan Referandumu sonrasında, ekonomide algının olumluya dönmesi, hükümet teşvikleri, iç talepteki canlanma ve güçlü ihracat verileri bu sonuçta etkili oldu.
Bu son rakamla, 23 Avrupa Birliği (AB) üyesinden daha fazla büyüyen Türkiye; G20'de bu konuda en iyi performans sergileyen ülke olmayı başardı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYH), 2017 yılının birinci çeyreğinde (Ocak-Mart) bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 5 arttı. Ekonomistler GSYH’nin ilk çeyrekte ortalama yüzde 4 büyümesini bekleniyordu. Takvim etkisinden arındırılmış GSYH endeksi de, birinci çeyrekte bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 4.7 artış gösterirken mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH endeksi, bir önceki çeyreğe göre yüzde 1.4 arttı. Ekonomi çevrelerine göre, ülkemize yönelik her türlü karalama kampanyası ve önyargılı açıklamalara en iyi cevap büyüme rakamlarından geldi.
Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek yüzde 5’lik büyümenin 2.8 puanı yurtiçi talepten 2.2 puanının net ihracattan geldiğine dikkat çekerek büyümenin beklentilerden daha iyi olduğunu ve verilerin “dengeli” büyümeye işaret ettiği söyledi. Şimşek, büyümenin 2. çeyrekte daha da güçleneceğini de belirtti. “Güçlü dinamikleri, şoklara karşı dayanma gücü, olumsuzluklara çok kısa sürede adapte olabilme özelliği farkı ortaya çıkarıyor” diyen Başbakan Yardımcısı Nurettin Canikli ise, şu değerlendirmeyi yaptı: “Reform gündemimiz hiç boş kalmadı. Ekonominin ihtiyaç duyduğu kararlar gecikmeden alındı. Ekonomide yeni atılım dönemi başlamıştır.”
Maliye Bakanı Naci Ağbal, ilk çeyrekte yüzde 2.2 artan yatırımların yılın kalanında istikrar ile krediye erişim konusunda verdikleri desteklerle büyümeyi daha çok destekleyeceğini söyledi. Ağbal, yatırımların büyümeye pozitif katkı yaptığına dikkat çekerek 'Teşviklere devam' mesajı verdi. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu ise, ilk çeyrekteki büyümenin 2017'deki yüksek büyüme için işaret fişeği olduğunu belirtti.
Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, yakalanan hızlı büyüme üzerine, “Birçok gelişmiş ülke ortalamasını geride bırakan bir performans ortaya koymuştur. Ülkemiz 2017’nin birinci çeyreği itibariyle, resmi olarak verisi açıklanmış olan Avrupa Birliği üyelerinden 23 tanesinden daha hızlı büyümeyi başarmıştır” değerlendirmesinde bulundu. Bunun yanında Zeybekci, 2017’nin ilk çeyreği itibariyle Türkiye’nin, en hızlı büyüyen üçüncü G20 ülkesi olduğu tespitini de aktardı. Kalkınma Bakanı Lütfi Elvan da, “Referandum sonrasında siyasi belirsizliğin ortadan kalkmasına bağlı olarak beklentilerin iyileşmesi, tarımda nisan ayında yağışların olumlu seyretmesi, sanayi üretiminin yılın ilk üç ayından sonra ivme kazanması 2017 yılı büyümesini olumlu yönde etkileyecektir’’ diye konuştu.
Yüzde 5’lik büyüme rakamının Türkiye’nin ekonomik gücünü dünyaya göstermesi açısından etkileyici bir hamle olduğunu söyleyen Ankara Ticaret Odası (ATO) Yönetim Kurulu Başkanı Gürsel Baran, “İstikrar ve güven ortamı rakamlara yansıdı. Reel sektöre verilen destek karşılık buldu” ifadelerini kullandı. Baran, İstanbul Sanayi Odası (İSO) Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan ise, “İhracatın yüzde 95’inin sanayi ürünleri olduğunu göz önünde bulundurduğumuzda, yılın bu ilk büyüme verilerinden çıkan sonuç; büyümenin motorunun sanayi olduğudur” değerlendirmesinde bulundu.
TÜSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Erol Bilecik, “Yüzde 5 önemli bir büyüme çizgisinin başlangıcı, diliyorum bunu yıl sonuna kadar uzun vadeli politikalarla çok sağlıklı bir şekilde destekleyebiliriz” dedi. TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi ise, "2017 1. çeyrek büyüme rakamının yarısına katkı ihracattan geliyor. İhracatımızın güçlü bir şekilde artış göstermesi büyümeye önemli katkı sağladı" ifadelerini kullandı.
Albayrak Holding Üst Yöneticisi (CEO) Doç. Dr. Ömer Bolat; büyümede, üretim yönünden bakıldığında sanayi ve hizmetler sektörünün yüzde 5'in üzerinde büyümüş olmasının etkili olduğunu, tarım sektörünün de yüzde 3,2'lik büyüme ile buna destek verdiğini kaydetti. Ömer Bolat, "Hem tarım, hem sanayi, hem de hizmetler sektörü ikinci çeyrekte tekrardan büyüme hızını artıracak ve yüzde 5'in çok üzerinde bir büyüme gerçekleşecek" değerlendirmesinde bulundu. DEİK Başkanı Ömer Cihad Vardan da "Ekonomi ilk çeyrekte hem güçlenmiş, hem de dengelenmiş bir büyüme performansı sergiledi" dedi. Zorlu Holding Başkanı Ahmet Zorlu ise "Büyüme sanayiden geldi. O zaman sanayinin değerini çok iyi anlayıp yatırımlarımıza devam etmemiz lazım. Türkiye sanayi ile büyümek mecburiyetindedir" şeklinde konuştu.
SETA Araştırmacısı Erdal Tanas Karagöl de, daha önceki büyüme rakamlarını ağırlıklı olarak hane halkı tüketiminin veya kamu harcamalarının etkilediğini belirterek, “Bu yılın ilk çeyreğindeki büyümenin dinamosu ihracat. Türkiye’nin tekrar ihracatı ekonominin dinamosu yapmaya yönelik çabaları yeni dönemde ekonominin çok daha sağlam temellere oturmasına katkı sağlayacak” dedi.
MÜSİAD Genel Başkanı Abdurrahman Kaan, ekonomideki istikrar ortamının sürdüğünü açıkça gösterdiğini belirterek, "Bu gelişmeyi hükümetin yıl sonu büyüme hedefi olan yüzde 4,4'e ulaşabilmek ve hatta bu hedefi aşabilmek için önemli bir motivasyon olarak yorumluyor ve Türkiye'nin 2017 yılında gelişmekte olan ülkelerden pozitif ayrışacağını tahmin ediyoruz" yorumunu yaptı. ASKON Genel Başkanı Mustafa Koca da, “Hükümetimizin teşvik politikaları, borçları yapılandırması ve Rusya ile normalleşme süreci ekonomimize tekrar güveni sağlamış, bu güven ortamı da beraberinde büyüme rakamlarını pozitif anlamda tetiklemiştir” diye konuştu.
