Cari açıkta 'mevsimsellik' ve 'enerji' etkili oldu

Cari işlemler açığı 4.53 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti.

Türkiye Cari İşlemler dengesi Eylül’de bir önceki yılın aynı ayında göre artış göstererek 4 milyar 527 milyar ABD dolar olarak gerçekleşti. 12 aylık cari işlemler açığının ise yaklaşık 39.267 milyon ABD doları oldu.

Cari işlemler açığı Eylül 2017’de 4,5 milyar $ olurken, 12 aylık açık 39,3 milyar $ seviyesinde gerçekleşti https://t.co/01GVM6cBc5 pic.twitter.com/nknZgBCU6L
— Merkez Bankası (@Merkez_Bankasi) 13 Kasım 2017

Cari Açık verisine ilişkin yenişafak.com'a görüşlerini sunan ekonomistler, kur etkisi, değerli lira, enerji fiyatlarındaki dalgalanma ve altın ithalatındaki güçlü alımları değerlendirdi.

Turizm gelirleri iyileşme eğilimini sürdürdü

Gedik Yatırım Müdür Yardımcısı Beste Naz Köksal, düşük kur, değerli Lira seviyesinin ithalat yönünde eğilimi desteklemesi, enerji fiyatlarında yaşanan artış ve altın ithalatının güçlü oluşu dış ticaret dengesindeki bozulmanın ana nedenleri olduğunu ifade ederek, "Yurt içinde borçlanmanın kolaylaşması tüketim eğilimini artırırken bu durum ithalatın 9 aylık artış hızının ihracata göre daha yüksek olmasına neden oldu. Buna karşılık

turizm gelirleri ocak-eylül döneminde geçen yıla göre 3,1

milyar dolar artarak 13,7 milyar dolara yükselerek iyileşme eğilimini sürdürmüştür

" ifadelerini kullandı.

Köksal, "Eylül ayında cari işlemler açığı DİBS ve Eurobond kanalıyla finanse edilmesine karşılık yeterli olamamıştır" dedi.

Merkez Bankası rezervleri arttı

"Buna ek olarak net hata ve noksan kalemi olarak geçen kaynağı belirsiz para cari açığı finanse etmede yardımcı olmuştur" diyen Köksal, "Hem borçlanma araçlarından sağlanan nakit hem de net hata noksan kalemi üzerinden sağlanan girişler, TCMB rezervi kullanmaya gerek bırakmamıştır. Böylece

TCMB’nin rezervleri de eylül ayında 929 milyon dolar artış sağlamıştır

. Fakat ocak-eylül dönemi için rezerv 469 milyon dolar eksidir. Bu da 9 aylık dönem boyunca cari açığın finansmanı için rezerv kullandığımız anlamına gelir" dedi.

"Kurda 3,89 direnç seviyesi tekrar test edilebilir"

Ahlatçı Yatırım Uzmanı Özgecan Özdemir, "Dış ticaret açığında meydana gelen bu yükselişin birincil gelir dengesi verisinde meydana gelen artışla örtüşmesi sonucunda verinin beklentilerin oldukça üzerinde geldiğini görüyoruz" dedi.

Özdemir, "Portföy yatırımlarında artış meydana geldiği dikkat çekerken, net varlık edinimindeki olumsuz görünümün bir miktar sınırlandığı görülüyor. Böylece verinin TL üzerindeki etkisinin sınırlı da olsa negatif olduğunu görüyoruz. Ayrıca

yaşanan jeopolitik risklerin de turizm gelirleri üzerinde azalışa neden olduğu görülüyor.

Aynı zamanda mevsimsellik etkisinin de bu duruma neden olduğu söylenebilir" dedi.

Haftaya oldukça pozitif başlayan Türk Lirası’nın bu veri sonrası kazançlarını bir miktar geri verdiğinin görüldüğünü ifade eden Özdemir, "Bu veri sonrası tekrardan 3,87 seviyesine tırmanan kurda bu seviyenin geçilmesi ile alım yönlü pozisyonlarında artış yaşanabilir. Böylece

kritik 3,89 direnç seviyesinin tekrardan test edildiğini görebiliriz.

Özellikle kurda potansiyelin yukarı olması açısından 3,8565 desteği üzerindeki görünümünü koruması önemli" açıklamasında bulundu.

Yıllık veride de dış ticaretin baskısı görülüyor

İntegral Yatırım Araştırma Uzmanı Seda Yalçınkaya, piyasada oluşan beklentilerin üzerinde bir veri geldiğini ifade ederek, "Cari açıktaki yükselişte dış ticaret açığının bir önceki yılın aynı ayına göre 3.406 milyon ABD doları artarak 6.666 milyon ABD dolarına ulaşması ana faktör olurken, birincil gelir dengesi açığının 171 milyon ABD doları artarak 1.073 milyon ABD dolarına yükselmesi etkili olmuş görünüyor. Bu verilerle yıllıklandırılmış cari açığımız 36.333 milyon dolar seviyesinden 39.267 milyon dolara yükselmiş görünüyor.

Yıllık veride de dış ticaretin baskısı görülüyor.

Yılın ilk dokuz ayında oluşan cari açık ise 31.109 milyon dolar düzeyine ulaştı. Geçen yıl aynı dönemde bu rakam 24.482 milyon dolar seviyesindeydi" açıklamasında bulundu.

Fonlamada 'sıcak para' akışı görülüyor

Yalçınkaya, "Portföy yatırımları geçen aya kıyasla güçlenmiş durumda. Eylül ayında portföy girişleri 3.430 milyon dolar olurken, doğrudan yatırımlar 544 milyon dolar giriş almışız. Diğer yatırımlarda 194 milyon dolar çıkış olmuş. Bankalar kullandıkları kredi oranından daha az ödeme yaptıkları dikkat çekiyor.

Fonlamanın hemen hemen hepsi sıcak para akışıyla gelmiş

görünüyor

" dedi.

Eylül ayında turizm gelirleri yıllık bazda 16.974 milyon dolar olduğunu vurgulayan Yalçınkaya, "Aylık bazda baktığımızda ise geçen aya kıyasla gelirlerde azalma var. Geçen ay 3 bin 703 milyon dolar olan turizm gelirleri eylül ayında 3 bin 147 milyon dolara geriledi. Mevsimsellik etkisiyle birlikte turizmin katkısında azalma gerçekleşmiş. Veride turizmin azalan etkisi hissediliyor" ifadelerini kullandı.

Yalçınkaya, "Sonuç olarak veri dış ticaret açığının öncülüğünde gerçekleşmiş görünüyor" diyerek, "Diğer yandan turizm gelirlerindeki azalma ve hizmetler dengesinin ağustos ayına kıyasla azalması cari açığı yukarı çekti.

Mevsimsellik etkisinin ve yüksek enerji maliyetlerinin de cari dengenin yükselmesinde etkili olduğunu düşünmekteyiz

" açıklamasında bulundu.