|

Amerikalı, AB'den hâlâ medet umuyor

ABD Hazine Bakanı Timothy Geithner, Avrupa'nın, içinde bulunduğu borç sorununu çözeceğinden emin olduğunu söylerken, sorunlu ülkelerin borçları ve işsizlik rakamları Geithner'in tezini zorlayacak rakamlara ulaştı

00:00 - 17/05/2010 Pazartesi
Güncelleme: 00:56 - 17/05/2010 Pazartesi
Yeni Şafak
Amerikalı, AB'den    hâlâ medet umuyor
Amerikalı, AB'den hâlâ medet umuyor

Avrupa'nın içinde bulunduğu borç sorunu ile mücadele konusunda kapasitesinin olduğunu bildiren Geithner, Avrupa'nın bunu aşacağına inandığını belirtti. Avrupa'nın borç sorununu çözmek amacıyla geçen hafta yürürlüğe konulan yaklaşık 1 trilyon dolar değerindeki kurtarma paketini çok önemli bir adım olarak niteleyen Geithner, Avrupa'nın içinde bulunduğu ekonomik durumun ABD ekonomisinin büyümesine sekte vuramayacağını ifade etti.

BORSALAR ÇOK İNİP AZ YÜKSELİYOR

Geithner bu açıklamaları yaparken piyasalarda hala tedirginlik devam ediyor. Piyasalar 1 trilyon dolarlık Avrupa Acil Yardım Fonu'nuna rağmen hala tam olarak toparlanamadı. Avrupa borsaları başta olmak üzere Avrupa kaynaklı sorunlar nedeniyle endeksler, bir düşüp bir yükselme trendinde ve düşüş oranı yukarı yönlü ivmeden daha sert oluyor. Haftanın son işlem gününde Fransa Borsası yüzde 4'e, Almanya Borsası yüzde 3'e yakın değer kayıplarıyla Avrupa borsalarındaki çöküşün önünü açtı. Portekiz Borsası'nda kayıplar yüzde 4'ü aştı. Avrupa borsalarının ortalama değer kaybı ise yüzde 2'yi geçti. Borsalardaki bu sıkıntı, Türkiye'de de etkili oldu. Haftanın son işlem gününde İMKB, günü yüzde 3,76 değer kaybıyla 55 bin 747 puandan kapattı.

BORSALARDA SATIŞLAR HIZLANDI

Bazı uluslararası aracı kurumların Türk hisse senetlerinin ağırlığını azaltma haberi de satışları hızlandırdı. Avrupa borsalarında satışları hızlandıran önemli nedenlerden biri ise Credit Suisse'in tahminleriydi. Credit Suisse analistlerinin tahminlerine göre Avrupa bankalarının karı 224 milyar avro (306 milyar dolar) azalabilir ve daha sıkı regülasyon sebebiyle sermaye gereklilikleri artabilir.

ROUBİNİ İLE ÇELİŞİYORLAR

Ünlü ekonomist Nouriel Roubini ise geçtiğimiz hafta yaptığı değerlendirmede piyasaları rahatlatan 1 trilyon dolarlık AB-IMF kurtarma paketinin sorunları çözmeye yetmeyeceğini öngördü. 'Kriz kahini' olarak nitelendirilen ünlü ekonomist Nouriel Roubini, sorunun paranın miktarında değil, paketin yapısında olduğunu belirterek, yapısal sorunların Avro Bölgesi'nin peşini bırakmayacağı açıklamasını yapmıştı. Roubini, 'Yardım şimdi masada ancak bu yardım ülkelere mali düzenlemeler ve yapısal reformlar gerçekleştirmeleri şartıyla verilecek. Bu ülkelerin bu şartları yerine getirme konusunda yeterince hızlı olup olamayacakları bir soru işareti' ifadesini kullanmıştı. Roubini, paketin şart koştuğu ağır yükümlülüklerin, büyümeyi olumsuz etkiyeceği uyarısında bulundu.


Borç yüküne İtalyan damgası

Avrupa'da borç sorunuyla baş etmeye çalışan Yunanistan'ın dışında Portekiz, İrlanda, İspanya, İtalya ve İzlanda da ciddi borç yüküyle karşı karşıya. Portekiz'in geçen yıl son çeyrek itibariyle 548,4 milyar dolar borcu bulunuyor. Dünya Bankası'nın geçen yıl son çeyrek toplam dış borç verilerine göre, bu ülkeler içerisinde 2 trilyon 595 milyar dolarla İtalya en fazla borç yüküne sahipken, bu ülkeyi 2 trilyon 546 milyar dolarla İspanya ve 2 trilyon 321 milyar dolarla İrlanda takip ediyor. Yunanistan'ın 581,6 milyar dolar, Portekiz'in 548,4 milyar dolar borcu bulunuyor. İzlanda'nın uzmanların açıklamalarına göre, 136 milyar dolar dolaylarında dış borcu var. İtalya,kamu borcunun gayri safi yurtiçi hasılasına (GSYH) oranı yüzde 115.8 ile en yüksek olan ülke. Bu konuda burun farkıyla Yunanistan'ı bile geride bırakıyor. 2010 sonunda ise bu oranın yüzde 117.5'e yükselmesi bekleniyor.


10 ispanyoldan 2'si işsiz kaldı

Avrupa'da dünya genelinde olduğu gibi 2008'de başlayan ekonomik kriz ile birlikte işsizlik rakamları da rekor seviyelere ulaştı. Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütünün (OECD) Şubat 2010 verilerine göre, Avrupa Birliği ülkeleri arasında işsizlik oranında İspanya, yüzde 19 ile başı çekiyor. Bu ülkeyi, yüzde 13,2 ile İrlanda ve yüzde 10,3 ile Portekiz izliyor. Şubat 2010'da İtalya'da işsizlik oranı ise yüzde 8,5 seviyesinde bulunuyordu. İzlanda'da ise geçen yıl son çeyrek itibariyle yüzde 7,8 oldu. Yunanistan'da işsizlik oranı ise Aralık 2010'da yüzde 10,2'yken, Şubat ayında yüzde 12,1'e ulaştı. Yunanistan İstatistik Kurumu'nun yayımladığı verilere göre, 2004 yılı Ocak ayından bu yana en yüksek sevi-yeye ulaşan işsizlik oranı, Ocak ayında yüzde 11,3 seviyelerinde bulunuyordu. Ülkede toplam işsiz sayısı 605 bin 277 kişiye ulaştı. İşsizlik oranının en yüksek olduğu ülke olan İspanya, ekonomik sorunlarla baş etmek ve bütçe açığını kontrol etmek için geçen hafta kemer sıkma önlemleri açıkladı. Bu önlemler arasında devlet memuru maaşlarının ortalama yüzde 5 düşürülmesi ve 2011'de dondurulması, kamu çalışanlarının sayısının azaaltılması ve çocuk yardımlarının kesilmesi gibi önlemler yer alıyor.


İrlanda'nın açığı her yıl artıyor

İrlanda'nın geçen yıl bütçe açığı GSYH'nin yüzde 14,3'ü (23,3 milyar avro). Bu yıl bu rakamın 14,7 olması bekleniyor. Tarihinin en büyük krizi ile baş etmeye çalışan Yunanistan'ın geçen yılki bütçe açığı gayri safi yurtiçi hasılasının (GSYH) yüzde 13,6'sına (32,3 milyar avro) ulaştı. AB Komisyonu bu yıl bu açığın yüzde 12,2'ye düşeceğini tahmin ediyor. Geçen yıl İtalya'nın bütçe açığı GSYH'nin yüzde 5,3'üne (80,8 milyar avro) çıkarken, bu yıl bu rakamın değişmesi beklenmiyor. İspanya'nın bütçe açığı geçen yıl GSYH'nin yüzde 11,2'si (117,6 milyar avro) olurken, bu yıl bu rakamın yüzde 10,1 olması öngörülüyor. Portekiz'in geçen yıl bütçe açığı GSYH'nin yüzde 9,4'ü (15,4 milyar avro) olurken, bu yıl bu rakamın yüzde 8 olacağı tahmin ediliyor. İzlanda'nın geçen yıl bütçe açığı ise GSYH'nin yüzde 11,9 olurken (1,09 milyar avro) olurken, bu yıl bütçe açığının yüzde 8,5 olması bekleniyor. İrlanda Maliye Bakanı Brian Lenihan, bütçe açığını 2014 yılında AB'nin öngördüğü kurallara uygun hale getirmeye ilişkin planların işlediğini kaydetmişti. Ekonomiyi toparlayabilmek için kamu harcamalarında kesintiye giden İrlanda, konut sektöründeki çöküş nedeniyle zor durumda olan bankaların sorunlu kredilerini devralması için de Ulusal Varlık Yönetimi Ajansı'nı kurmuştu.


14 yıl önce