Fazla mesailer gerek iş hukuku, gerekse sosyal güvenlik mevzuatı açısından son derece önemli bir konu. Bu açıdan, 25 Ağustos 2017 tarihinde yayınlanan Resmi Gazete’de fazla çalışmalar ile ilgili önemli bir değişikliğe gidildi.
- İş Kanunu’na İlişkinFazla Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışma Yönetmeliği’nde yapılan değişiklik ile işyerinde fazla mesai yaptırmak isteyen işverenin çalışanlarından artık her yıl onay alması gerekmiyor. Yeni düzenleme ile iş sözleşmesinin yapıldığı sırada veya fazla çalışma ihtiyacının ortaya çıktığı anda alınan onayla işçilere fazla çalışma yaptırılması sağlanmış oldu.
- İş mevzuatında, işverenin çalışanlarına fazla çalışma yaptırabilmesi için onay alması şartı düzenlenmiştir. Halihazırdaki uygulamada, bu onayın her yıl için alınması ve işçinin özlük dosyasında saklanması gerekmekteydi. Yönetmelikteki değişiklik ile fazla çalışma onayı artık, fazla çalışma ihtiyacı olan işveren tarafından iş sözleşmesinin yapılması esnasında ya da bu ihtiyaç ortaya çıktığında alınacak ve yine işçinin özlük dosyasında saklanacak.
Dolayısıyla, fazla çalışma onayının çalışanlardan her yıl alınması uygulaması kaldırıldı. Böylece, işverenler açısından iş yükü yaratan ve pek çok işveren tarafından da ihmal edilen bir uygulama yeniden düzenlenmiş oldu. İşverenler, böylece iş ilişkisinin başlangıcında iş sözleşmesini yaparken sözleşmeye koydukları “fazla çalışma onayı” ile yasal yükümlülüklerini yerine getirmiş olacaklar.
- 25 Ağustos tarihli Resmi Gazetede iki yönetmelik değişikliği daha yayınlandı. Ancak aslında bu değişiklikler, daha önce İş Kanunu’nda yapılan değişikliklerin ilgili yönetmeliklere yansıması anlamını taşıyor. Bu anlamda, ilk olarak Alt İşverenlik Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile 2008 yılında İş Kanunu’nun 3. maddesinin 2. fıkrasında yapılan değişiklik, yönetmelikteki yerini aldı.
İkinci olarak da İş Kanunu’na İlişkin Çalışma Süreleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile 2014 yılında İş Kanunu’nun 63.maddesinin 1.fıkrasında ve 2016 yılında da 63.maddesinin 2.fıkrasında yapılan değişiklikler yönetmeliğe yansıtılmış oldu.
Söz konusu düzenlemeleri hatırlatmakta fayda var. Bu anlamda, yer altı maden işlerinde çalışan işçilerin çalışma süresi; günde en çok yedi buçuk, haftada en çok otuz yedi buçuk saat olarak düzenlendi. Ayrıca, turizm sektöründe dört aylık süre içinde işçinin haftalık ortalama çalışma süresi, normal haftalık çalışma süresini aşamayacağı ve denkleştirme süresinin toplu iş sözleşmeleri ile altı aya kadar artırılabileceği hükümleri getirildi.