Anayasa Mahkemesi (AYM) Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İzmir Milletvekili Mustafa Balbay hakkında verdiği kararın gerekçesini açıkladı. Balbay'ın, 'tutuklanmasını haklı gösterecek somut olay, olgu ve bilgi mevcut olmadığı halde salt gazetecilik faaliyetlerinden dolayı tutuklandığı' şeklindeki iddiasını Yüksek Mahkeme, 'Açıkça dayanaktan yoksun' diyerek reddetti. Ergenekon davasından 34 yıl 8 ay ceza alan Balbay, mahkemeye 1-'Tutuklamada somut olgu olmadığı', 2-'Mahkeme'nin adil yargılama yapmadığı', 3-'Tutukluluk süresinin uzunluğu', 4-'Milletvekili görevini yapamadığı' konularında başvurdu. Anayasa Mahkemesi, Balbay'ın 'tutuklamada somut olgu yok ve mahkeme adil yargılama yapmadı' şeklindeki iddialarını reddederken, 'tutukluluk süresinin uzunluğu ve milletvekili görevini yapamadığı' şeklindeki diğer iki başvurusunu ise oy birliğiyle haklı buldu.
AYM, Ergenekon davası kapsamında İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı'nın Mustafa Balbay'la ilgili esas hakkındaki mütalaasında bulunan şu ifadeleri hatırlattı: 'Devletin iç ve dış siyasal yararları gereğince gizli kalması gereken çok sayıda belgeyi başvurucunun gazeteci sıfatıyla değil, Ergenekon Terör Örgütü'nün temel amaçlarından biri olan bilginin paraya çevrilebilirliği ve istihbarat toplamanın örgütsel açıdan önemine binaen ve örgütsel çalışmalar gereği irtibat kurduğu kişilerden elde ettiği, çoğunluğu devletin güvenliğine ilişkin bu belgelerin içerik ve miktarları göz önüne alındığında başvurucunun bunları gazetecilik kimliği ile elde etmesinin mümkün olmadığı, mensubu olduğu örgüt üyelerinden elde ettiği belirtilmiştir.' AYM, bundan yola çıkarak, Balbay'ın tutuklanma sebebinin 'salt gazetecilik faaliyeti olmadığı'na hükmederek, 'tutukluluğun haksız olduğu' iddiasını da reddetti.
Mustafa Balbay'ın başvurusunda 'adil yargılanma hakkının ve ifade özgürlüğünün ihlal edildiği' iddiası da bulunuyordu. Yüksek Mahkeme, Balbay'ın başvurusunu henüz olağan kanun yollarının tüketilmediğine vurgu yaparak, 'Başvurucu hakkındaki dava derdest olup, temyiz aşamasındadır. Bu şikâyet bakımından olağan kanun yolları tüketilmemiştir. Bu nedenle başvurunun bu kısmının 'başvuru yollarının tüketilmemiş olması' nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilmesi gerekir' diyerek bu konudaki başvuruyu da reddetti.
CHP'li Mustafa Balbay'ın 'somut olgu yok' ve 'adil yargılama yapılmadı' gibi iddialarını reddeden AYM, tutukluluk süresine ilişkin itirazı ise haklı buldu. Tutuklu kişinin milletvekili olmasının dikkate alınması gerektiğini ifade eden AYM, Balbay'ın halk iradesiyle seçilmiş bir birey olması nedeniyle özel durumunun gözetilmesinin gerekli olduğuna vurgu yaptı. Ayrıca Milletvekili Balbay'ı cezaevinde tutmak yerine 'adli kontrol' tedbirleri uygulayarak salıverme seçeneğinin de uygulanabileceğine dikkat çeken Yüksek Mahkeme, kararında şunları kaydetti: 'Adli kontrol hükümlerini düzenleyen kanunda yapılan değişiklik, başvurucu lehine de uygulama imkanı ortaya çıkardı. Buna rağmen, kararlarda hedeflenen meşru amaçla yapılan müdahale arasında gözetilmesi gereken denge açısından, mevcut adli kontrol tedbirlerinin yeterince dikkate alınmadığı sonucuna varılmıştır.'
CHP'li Mustafa Balbay'ın tahliyesiyle birlikte gözler KCK davası nedeniyle cezaevinde bulunan diğer milletvekillerine çevrildi. Anayasa Mahkemesi'nin gerekçeli kararı açıklamasının ardından KCK davalarında tutuklu bulunan 4'ü BDP'li 1'i bağımsız 5 milletvekilinin tahliye taleplerine 5. ve 6. Ağır Ceza Mahkemelerinin olumlu cevap verip vermeyeceği merakla bekleniyor. Milletvekilleri İbrahim Ayhan, Selma Irmak, Faysal Sarıyıldız, Gülser Yıldırım ve Kemal Aktaş KCK davaları nedeniyle bir süredir tutuklu bulunuyor. Balbay kararı onlar için emsal olursa 5 vekil daha cezaevinden çıkabilir.
Anayasa Mahkemesi, Ergenekon hükümlüsü CHP Milletvekili Mustafa Balbay'a tutuklukta makul sürenin aşılması ve milletvekili görevlerinin engellendiğinden ötürü 5 bin lira tazminat ödenmesine karar verdi. Balbay'a ayrıca, 172 lira 50 kuruş harç ve 2 bin 640 lira vekalet ücretinden oluşan toplam 2 bin 812 lira 50 kuruş bireysel başvuru ücretinin ödenmesine hükmedildi. Ödemelerin, kararın tebliğini takiben başvurucuların Maliye hazinesine başvuru tarihinden itibaren dört ay içinde yapılmasına; ödemede gecikme olması halinde yasal faiz uygulanmasına hükmedildi.
