Doktor olan oğlu Vesim’in İzmir’e dil kursuna gittiğini anlatan anne Nevval İsmail, “Oğlum dil sorununu hallettikten sonra çalışmaya başlayacak. O zaman daha rahat şartlarda ve boynumuzu dik tutarak yaşayacağız” dedi. Türkçe öğrenmek isteyen Vesim ise, “Abhazça, Kabartayca, Rusça, İngilizce, Arapça ve Latince biliyor. Konuşurken cevap vereceğim ama soru sorulduğunda diller kafamda dans ediyor” diyor. Bir Çerkez geleneği olan “kaşen” sayesinde İngilizce Öğretmeni Nevval hanımla tanıştıklarını anlatan İsmail, “38 yıldır bir kez bile küsmedik” diyor. Düğünlerde başlayan “kaşenlik”, erkek ve kızların evliliğe dönük tanışarak arkadaşlık yapmaları geleneği.
Gönen’e bağlı Armutlu köyünde Orman İşletme Müdürlüğü’ne ait bir lojman, onarım çalışmalarının ardından Macide İsmail ve Yusuf Elgafari çiftine verildi. Çiftin 20 yaşındaki Muhammed Nesim isimli oğlu, Balıkesir Üniversitesi Turizm bölümünü kazandı. Ailenin diğer çocuğu Sarıköy Çok Programlı Lisesi 10. sınıf öğrencisi olan Masa Elgafari ise, ailesiyle birlikte köyde yaşamaktan mutlu olduğunu söylüyor. Dil sorunu nedeniyle ilk başlarda çok zorlandığını anlatan genç kız, “Zaman geçtikçe hem derslerin zorluğuna hem de dile alıştım. Suriye’deki arkadaşlarımı özlüyorum, oraya dönmek istiyorum ama savaş var. Savaşın olduğu yerde arkadaşlarım da olmaz” diye konuşuyor.
Gönen’e 22 ay önce gelen İsmail ailesinin en büyük ferdi 71 yaşındaki Abdülhadi İsmail’in hikayesi de yürek burkuyor. Suriye’de yıllarca yaptığı zeytin ilaçlama işine, sigaranın zararları da eklenince gırtlak kanseri olan İsmail, Şam’da askeri memur olarak görev yaptı. Suudi Arabistan’da yaşayan oğullarının girişimleriyle hacı olan İsmail, “Kısmetimde Türkiye’de yaşarken hacı olmak varmış” dedi. 1998 yılında ameliyat geçiren İsmail’in ses telleri de zarar görmüş. Gönen’e geldikten sonra hayırsever bir Çerkez’in kendisine ses yükselticisi aldığını anlatan İsmail, yaşadıklarını anlatırken o ses yükselticisini kullanarak bizimle iletişim kurabildi. Şam’da ve Kuneytra bölgesinde evleri bulunan aile, yaşanan yoğun bombardıman nedeniyle ülkelerini terk etmek zorunda kaldı. Üsame (36) ve Muhammed (38) isminde 2 oğlu ve Canset (41) ve Nefine (28) isminde 2 kızı bulunan Abdülhadi İsmail, Suriye’deki iç savaş sona erdiğinde ülkesine dönmek istediğini belirten İsmail, “Vatanımdır, huzur olursa dönerim” diye konuştu.