Türkiye İş Bankası kuruluşundan bu yana sürdürdüğü reklam faaliyetlerini ilgi çekici bir seçkiyle ziyarete açtı. Burada sadece İş Bankası’nın değil aynı zamanda Türkiye’nin dünden bugüne reklamcılık serüvenini de gezme fırsatını yakaladık.
Sergi Türkiye’nin son 93 yıllık reklam serüvenine ışık tutuyor. Harf İnkılabı öncesinden 2. Dünya Savaşı yıllarına oradan evimize radyo ve televizyonun girdiği döneme kadar büyük değişiklik gösteren reklamcılığın tarihi de bu sergi sayesinde gözler önüne serilmiş.
“Kalabalığa doğru ucuna mesajını yazıp fırlattığın oktur reklamcılık. Hedefini doğru seçip oktaki mesajını onlara ulaştırmaya çalışırsın.” Eminönü’ndeki İş Bankası Müzesi’ndeki “İş Bankası İftiharla Sunar” sergisini gezerken küratörü İzzeddin Çalışlar reklamcılığın aslında ne olduğunu bize bu cümlelerle anlatmaya başlıyor.
Sergi, Cumhuriyet’in ekonomik kalkınma stratejisinin en büyük adımlarından biri olarak kurulan, sanayileşme hareketini başlatmak, ekonomik atılımları finanse etmek, ulusal tasarrufları harekete geçirmek gibi hayati görevler üstlenen İş Bankası’nın, yıllar içinde reklamlar aracılığı ile topluma verdiği mesajları bir araya getiriyor. 1924 yılında başlayan ve sonraki yıllarda çeşitlenip gelişerek taşıdığı mesajlarla yeni fikirleri buluşturan İş Bankası reklamları aynı zamanda reklamcılığın erken dönemini nadir bir zenginlikle ziyaretçileriyle paylaşıyor.
İlk reklamlar Harf iİkılabından öncesine kadar gidiyor. İlk reklamlardan biri dergi kapaklarında yer alıyor. Savaştan çıkmış bir millet için reklamlarda öncelikle öne çıkan unsur tasarruf oluyor. Sadece çocuklara değil büyükler için de kumbaralı reklamlar hazırlanmış mesela.
Harf İnkılabından sonra ülkemizde okuma yazma oranı hızlı bir şekilde düşüyor. Hal böyleyken gazete ve dergilerin trajları da doğal olarak çok düşük. “Bir gecede cahil” durumuna düşen halka ulaşmak için Cumhuriyet’in ilk yıllarında dergi ve gazetelerden ziyade reklamlar açık havada yer almış. Bugün ana caddelerde karşımıza çıkan billboardların yerine peki o zaman reklamlar için nereler tercih edilmiş? Sergiyi gezerken bu sorunun cevabını buluyoruz: Mesela mahyalar...
Reklamlarda yine aynı gerekçelerle yazıdan çok görsellik öne çıkarılmış.Reklam afişlerini ise dönemin ünlü ressamları Elif Naci gibi isimler hazırlamış. Küratör İzzeddin Çalışlar, 40’lı yıllara kadar resmin ve fotoğrafın daha fazla öne çıktığını dile getiriyor. Kırklı yıllarda yani İkinci Dünya Savaşı’nın olduğu yıllarda reklamlarda da savaşın etkisini görüyoruz. Kumbara Dergisi yeniden hazırlanırken reklamlarda da ana mesaj tasarruf oluyor.
Radyo ve televizyonların yaygınlaşmasıyla birlikte reklamcılık sektöründe de yeni bir kapı açılıyor. Sanatçıların, iş adamlarının rol aldığı güvercinlerin İş bankasının logosunu oluşturduğu ilginç reklam kampanyaları artık evimize kadar girmeyi başarıyor. Bu reklam çalışmaları içinde en uzun soluklusu ise sanatçı Zeki Müren’in seyirciden mektupla aldığı istek parçalarını okuduğu program oluyor.
Her yaştan izleyicide merak uyandıracak sergi, ziyaretçilerin Türkiye’de reklamcılığın yıllar içindeki gelişimine de tanık olmasına imkân sağlıyor. Sergide, 1920’li yıllardan bu yana reklam profesyonellerinin kullandığı malzemelerden Cem Yılmaz’ın rol aldığı “Servet Bey” reklamlarının dekor, kostüm ve kamera arkası görüntülerine uzanan renkli bir seçki yer alıyor.
Küratörlüğünü İzzeddin Çalışlar’ın, sergi tasarımını Pattu Mimarlık’ın yaptığı, Umut Südüak’ın grafik tasarımını üstlendiği sergi Medina Turgul DDB tarafından hazırlandı. “İş Bankası İftiharla Sunar” sergisi, 25 Mart 2018 tarihine kadar pazartesi hariç her gün, Eminönü’ndeki İş Bankası Müzesi’nin giriş katında ücretsiz olarak ziyaret edilebilir.
“İş Bankası İftiharla Sunar” sergisi, ziyaretçilere, aynı zamanda ilginç ve interaktif bir bilgilenme deneyimi de sunuyor. Tek tek ve toplu gösterimlerde 450 reklam filmi, 400’e yakın basılı iş ve 60 kadar özgün nesnenin izlenebildiği sergide, yıllar içinde geliştirilen mecralar, sektörün duayenleriyle ilgili ayrıntılar ve teknoloji kullanımının farklı dönemlerine ışık tutan uygulamalar da yer alıyor. İş Bankası reklamlarında rol alan, tanıtım çalışmaları vesilesiyle bir şekilde Banka ile yolu kesişen iş, sanat ve medya dünyasından çok sayıda tanınmış ismin olduğu reklam filmleri ve tanıtım programları da sergide bir arada görülebilecek.
