Apandisitin patlaması hayati tehlikeye neden olabileceği için de mümkün olduğunca kısa sürede müdahale edilmesi önem taşır. Çocuk Cerrahisi Bölümü'nden Prof. Dr. Nüvit Sarımurat, çocuklarda apandisit ve tedavisi hakkında bilgi verdi.
Çocuklarda karın ağrısı cerrahi sebepler dışında birçok nedenle görülür. İshal, kabızlık ve hatta orta kulak iltihabı bile karındaki lenf bezlerini şişirip, karın ağrısına neden olabilir. Bu nedenle her karın ağrısı apandisit olarak değerlendirilmemelidir. Ağrının süresi ve başlama yeri, teşhis konusunda yol göstericidir ancak apandisit başlangıç aşamasında çok tipik bulgular vermeden ilerleyebilir. Yeni başlamış bir tabloda apandisiti tanımak sıkıntılı olabilmektedir. Bu nedenle çocuğun hastanede bir süre gözetim altında tutulması ve gerekli tetkiklerin yapılması çok önemlidir.
Apandisit, bademcik gibi düşünülebilir. Lenfatik sistemden zengin, vücudu enfeksiyonlara karşı koruyan bir organdır. Bir ucu bağırsağa yapışık diğer ucu ise kapalıdır. Eğer herhangi bir enfeksiyona bağlı olarak, lenf dokusunun şişmesi nedeniyle kalınlaşır ve tıkanırsa organın beslenmesi bozulur, ilerlediğinde de doku patlar ve iltihap karın içine yayılır.
Bütün yaş grupları göz önüne alındığında çocuklarda en sık acil cerrahi girişim gerektiren durum apandisittir. İlk yaşlarda çok sık görülmez, daha sonra giderek artar. Genellikle okul döneminden ergenliğe kadar olan süreçte fazla rastlanmaktadır. Apandisitin çocuklar arasında yaygın olmasının nedeni enfeksiyonlara daha yatkın olmalarıdır.
Apandisitin beslenmeyle doğrudan bir bağlantısı bulunmamaktadır. Ancak küçük çocuklara çekirdekli gıdalar verilirken dikkatli olunmalıdır. Örneğin basit bir limon çekirdeği bile deliği tıkayabilir ve apandisit gelişebilir. Ayrıca çekirdek ya da başka bir faktör olmaksızın, vücudun kendi yaptığı “fekalit” adı verilen taşlaşmış dışkı da deliği tıkayabilir ve apandisit patlayabilir.
Çocukların önemli bir kısmı doktora gitmekten korktuğu için çoğu zaman belirtileri saklayabilirler ancak, apandisit ağrısını gizlemek çok da mümkün değildir. Özellikle cerrahi müdahale gerektiren bir tabloda; çocuk halsizleşir, yürümesinde sıkıntı olur, beslenemez ve de kusar. Apandisit patlaması bir risktir, bu hastalığın daha da ilerlediğini gösterir. Ancak patladığı zaman da hasta kaybedilmez. Mümkün olduğunca en kısa sürede hastaneye gidilmelidir. Eğer apandisit patlamış ise, apandisit çıkarılır, karın içi yıkanır ve antibiyotik tedavisi verilir. Böyle bir tabloda hastanede kalış süresi doğal olarak uzayacaktır.
Apandisit ameliyatı açık ve laparoskopik olarak iki şekilde yapılmaktadır. Bunlardan hangisinin tercih edileceği çocuğun yaşı ve ek bir hastalığı olup olmadığına göre değişmektedir. Laparoskopik cerrahide, karında 3-4 tane yerde, yaklaşık 1 cm civarında kesiler açılarak ameliyat gerçekleştirilir. Açık ameliyatta da artık yaklaşık 3-4 cm'lik bir kesi ile apandisit ameliyatını yapmak mümkündür.
