Kanada'nın ABD sınırı yakınlarındaki bir Kızılderili kasabasında hayatlarını zorlukla sürdüren iki kadın, eşinden boşanmış orta yaşlı bir dul olan Ray ile yine eşi tarafından terk edilmiş genç Mohawk yerlisi Lila, yıkıcı ekonomik koşullar karşısında ayakta kalabilmek için kaçak göçmen taşıma işine bulaşırlar. Her ikisi de yavrularının karşısında çaresizlik içinde kıvranan birer annedir.
Kanada-ABD sınırını oluşturan ve kış aylarında donan St. Lawrence ırmağını köhne bir kamyonetle geçerek göçmenleri umuda taşıyan ikili, karşı kıyıya yaptıkları her yolculuk öncesinde, kendi kendilerine “bunun son işleri olacağına” dair sözler verip dururlar.
Ayağı yere sağlam basan, “gerçekçi” bir sinema yazarı, mesleki değerlendirmelerinde “yedinci sanat”ın ticari cephesini, yani kitleleri eğlendirme misyonunu saygıyla karşılamak zorundadır. Ben de bütün bir meslek hayatım boyunca, pahalı bir sanat formu konumundaki sinemanın, ilgiyi diri tutmak ve ekonomik döngüyü sağlamak için elzem olan bu yönünü es geçmemeye özen gösterdim.
Sinemanın eğlendirici ve hoşça vakit geçirtici bu yönünü seviyor, loş salonlarda yaşanan böylesi bir “kafa boşaltma” molasına hepimiz ihtiyaç hissediyoruz. Ancak, zaman zaman söz konusu endüstriyel döngüden -Courtney Hunt'un dokunaklı filmi “Donmuş Nehir”de olduğu gibi- saf bir sanat formuna iyice yaklaşılan öylesine sıra dışı örnekler çıkıyor ki, bunlarla karşılaştığımda hem sinemasever olmaktan, hem de mesleğimi icrâ etmekten dolayı ekstra bir keyif alıyorum.
Amerikan bağımsız sinemasının umut vaad eden kadın yönetmenlerinden Hunt, katıldığı bütün festivallerde alkışlarla karşılanan ve şimdiye kadar da 20'yi aşkın ödül kazanan bu ilk yapıtında bizlere, çok uzak bir coğrafyada yazılmasına karşın dizeleri son derece tanıdık gelen evrensel bir şiir sunuyor. Yoksulluğun insan fıtratını nasıl da bozup kirlettiğine ilişkin hüzünlü bir şiir bu…
İnsan onurunu ayakta tutmayı her geçen gün biraz daha zorlaştıran yıkıcı bir yoksulluğun karşısında, insanoğlunun dişisinin sahip olduğu en kuvvetli içgüdü, “annelik içgüdüsü”nün çağrısına uyarak evlatlarını bu koyu sefaletten kurtarmaya çırpınan iki kadınla tanışıyoruz Hunt'ın anlatısında... Ki senaryo da bütünüyle gerçek olaylardan esinlenerek yine yönetmen tarafından yazılmış. O yüzdendir ki bünyesinde kadınlara özgü bir duygusallığın, kadınca bir dokunuşun bütün güzelliklerini fazlasıyla barındırıyor.
Hunt, geçen yıl kendisiyle yapılan bir söyleşide, “Bu filmin senaryosunu yazmaya, St. Lawrence Irmağı üzerinde arabalarıyla kaçakçılık yaparak çocuklarının geçimini sağlayan kadınlardan ilk kez haberdar olduğum gün karar verdim” diyordu, “O kadınların, para kazanabilmek için göze aldıkları riskler çok fazlaydı ve yakalandıklarında yıllarca hapis yatabilirlerdi. Beni de kaçakçılık eyleminin kendisinden ziyade, bu risklerin ne tür koşullar altında alınabileceği sorusu cezbetti. Böylelikle, Kanada'daki küçücük bir köy üzerinden, değişik kültürlere mensup bütün kadınların evrensel annelik mücadelesini anlatmış olduk.”
Plattsburgh'da sıfır derecenin altındaki zorlu hava koşullarında çekilen “Donmuş Irmak” için, çekim ekibi eldeki sınırlı bütçeye rağmen cansiperane bir çalışma ortaya koymuş ve film yöre halkının da dostane katkılarıyla 24 günde tamamlanmış.
Sözün burasında, geçen yıl “en iyi kadın oyuncu” kategorisinde boy gösterdiği irili ufaklı bütün yarışmalarda performansıyla jüri üyelerinin gözlerini yaşartan Melissa Teo'ya da (1960, New York, ABD) özellikle değinmek gerek… Oyunculuğa 1980'li yılların ortalarında televizyon dizilerinde başlayan Teo, yine filmin yapım notlarından öğrendiğimiz üzere, çekimler boyunca kendisine göre nisbeten daha kıdemsiz rol arkadaşı, kızılderili kökenli Misty Upham (1982, Montana-ABD) başta olmak üzere setteki herkesi âdeta “bilge bir abla” edasıyla motive etmiş, çoğu amatör olan kadronun sert hava koşulları karşısında gardının düştüğü zamanlarda bir psikolog gibi çalışarak yönetmenin sağ kolu olmuş. Bu tavrı da filmde büyük bir başarıyla ortaya koyduğu o unutulmaz “fedakâr anne” performansının ardındaki sırrı açıklıyor aslında… Kariyerinin büyük bir bölümünü sıradan yapımlarda oyalanarak geçirmek zorunda kalmış, bu yüzden de keşfedilmesi ta “Donmuş Irmak”a kadar ertelenmiş büyük bir yetenek Teo…
“Donmuş Irmak”, gerek anlattığı yürek burucu öykü, gerekse bu öyküyü tokat gibi bir gerçekçilik duygusu eşliğinde beyazperdeye aktaran duru yönetimi ve hayranlık uyandırıcı oyunculuklarıyla, son yılların en iyi filmlerinden biri. Sinemanın her türlü şamatacı gösterinin gişe cazibesini kenara itip “saf sanat”a dönüştüğü bir örneğe tanık olmak istiyorsanız kaçırmayın.
Yapım Yılı ve Ülkesi: 2008, ABD yapımı
Türü ve Süresi: Polisiye Drama / 97 Dakika
Yönetmen: Courtney Hunt
Oyuncular: Melissa Leo (Ray Eddy), Misty Upham (Lila Littlewolf), Charlie McDermott (T.J. Eddy
İçerik Uyarıları: Kısa bir çıplaklık, yanısıra da argo konuşmalar içerdiğinden, 15 yaşından küçükler ve bu tür temalardan hoşlanmayanlar için uygun değildir.
Yıldız Puanı: * * * 1/2
Ayrıca diğer 14 önemli yarışmada da çeşitli kategorilerde ödüllere aday gösterilmiştir.
Yapım Yılı ve Ülkesi: 2008, İngiltere yapımı
Türü ve Süresi: Romantik komedi / 97 Dakika
Yönetmen: Stephan Elliott
Oyuncular: Jessica Biel (Larita), Ben Barnes (John), Kristin Scott Thomas (Bayan Whittaker), Colin Firth (Bay Whittaker
İçerik Uyarıları: Kısa süreli cinsellik-çıplaklık içerdiğinden dolayı, 18 yaşından küçükler ve bu tür temalardan hoşlanmayanlar için uygun değildir.
Yıldız Puanı: * * 1/2,
1920'li yıllar… Varlıklı bir İngiliz aristokrat ailesinin vârisi olan John, tatil için gittiği Fransa'da Amerikalı otomobil yarışçısı Larita ile tanışır ve birbirlerine delicesine âşık olan bu iki genç kısa süre sonra evlenirler. John ve Larita Londra'da yaşayacaklardır; ancak ev bulana kadar John'un annesinde kalmaları gerekmektedir. Bu vesileyle Larita da kayıvalidesi Veronica ile tanışma fırsatı bulur. Veronica, aşırı gelenekçi ve korumacı bir anne iken, emekli albay eşi Whittaker ise onun tam aksine özgür ruhlu ve sakin biridir. Zıt kutuplara mensup gelin ve kayınvalidenin karşılaşması beklenildiğinden çok daha zor geçer. Veronica, yeni gelini görür görmez tüyleri diken diken olmuştur.
Yapım Yılı ve Ülkesi: 2009, Kanada-İngiltere-ABD ortak yapımı
Türü ve Süresi: Bilim-kurgu serüveni / 111 Dakika
Yönetmen: Paul McGuigan
Oyuncular: Colin Ford (Genç Nick), Chris Evans (Nick Gant), Joel Gretsch (Nick'in babası), Djimon Hounsou (Henry Carver
İçerik Uyarıları: Sert şiddet sahneleri, içerdiğinden dolayı, 15 yaşından küçükler ve bu tür temalardan hoşlanmayanlar için uygun değildir.
Yıldız Puanı: * * 1/2
“Division” adını taşıyan gizli bir örgüt, yeryüzündeki bütün psişik güçlere sahip insanları bir araya toplayıp, dünyanın en güçlü ordusunu kurmak üzere çalışmaktadır. Ne var ki bir tek kişi hariç, şimdiye kadar yürütülen laboratuar deneylerinin hiçbirinden sağlam çıkan olmamıştır: Nick Gant. Geleceği görme yeteneğine sahip bir kız çocuğu olan 13 yaşındaki Cassie, Nick'e içinde 6 milyon dolar bulunan bir çantadan söz eder ve kahramanımız da ona yardım edebilmek için saklanmaktan bir süreliğine vazgeçer. Para dolu çantaya ulaşabilmek için, Division deneylerinden sağ çıkmış tek kişi konumundaki Kira'yı bulmaları gerekecektir.
Yapım Yılı ve Ülkesi: 2008, Hindistan yapımı
Türü ve Süresi: Animasyon gençlik serüveni / 93 Dakika
Yönetmen: Jugal Hansraj
Türkçe Seslendirme Sanatçıları: Ziya Kürküt (Romeo), Aslı Omağ (Laila), Haldun Ergüvenç (Charlie Anna)
İçerik Uyarıları: Her yaştan izleyici kitlesi için uygundur.
Yıldız Puanı: * * *
Şanslı bir köpek olan Romeo, hayatta isteyebileceği her şeye sahiptir. Günleri sürekli eğlence içinde geçen Romeo'yu bir gün Mumbai caddelerinde tek başına bırakıp Londra'ya taşınır. Romeo, kendisini daha önce varlığından haberdar bile olmadığı, son derece cahil ve yoksul bir hemcins çevresinin orta yerinde bulur. Ancak, ilk anda sudan çıkmış balığa dönen bu havalı köpek, tarzı ve sevimliliğiyle kısa zamanda kendine yeni arkadaşlar edinmekte hiç güçlük çekmeyecektir. Kahramanımız bir süre sonra da Laila ile tanışır.
Yapım Yılı ve Ülkesi: 2009, ABD-Kanada ortak yapımı
Türü ve Süresi: Korku-gerilim / 87 Dakika
Yönetmenler: Charles Guard ve Thomas Guard (Guard Kardeşler)
Oyuncular: Emily Browning (Anna), Arielle Kebbel (Alex), David Strathairn (Steven), Elizabeth Banks (Rachel Summers)
İçerik Uyarıları: Şiddet sahneleri, cinsellik,içerdiğinden 18 yaşından küçükler ve bu tür temalardan hoşlanmayanlar için uygun değildir.
Yıldız Puanı: * *
Annesinin zamansız ve kuşkulu ölümü üzerine bunalıma girip intihara kalkışması nedeniyle babası tarafından psikiyatri kliniğine yatırılan Anna, bir süre tedavi gördükten sonra evine geri döner. Babası Steven, genç kızın klinikte bulunduğu günlerde, ölen eşinin eski hemşiresi Rachel ile nişanlanmıştır. Eve gelip bu manzarayı gördüğünde kendisini ihanete uğramış hisseden Anna, ihtiyaç duyduğu teselliyi kız kardeşi Alex'te arar. Hemşireye sırılsıklam âşık olduğundan dolayı attığı adımın ahlâkî boyutunu da görmez duruma gelmiş babayı bu kararından geri çevirmenin pek fazla yolu yok gibidir.
Yapım Yılı ve Ülkesi: 2008, Almanya-Fransa-İtalya ortak yapımı
Türü ve Süresi: Drama / 124 Dakika (Eksiksiz versiyonu)
Yönetmen: Wim Wenders
Oyuncular: Campino (Finn), Denis Hopper (Frank), Giovanna Mezzogiorno (Flavia), Lou Reed (Kendisi), Milla Jovovich (Kendisi
İçerik Uyarıları: Kısa süreli şiddet ve cinsellik içerdiğinden dolayı, 15 yaşından küçükler ve bu tür temalardan hoşlanmayanlar için uygun değildir.
Yıldız Puanı: * * 1/2
Finn, çektiği kareler prestijli dergilerin kapaklarını süsleyen ve müzelerde sergilenen, uluslararası üne sahip bir Alman fotoğrafçısıdır. Düsseldorf kentinde gösterişli bir hayatın bütün gelip geçici nimetlerine boğulmuş bir durumda yaşayan kahramanımız, kendi meslekî arenasında âdeta bir rock yıldızı karizmasına sahiptir; ancak çılgın kalabalıkların tezahüratından uzaklaştığında içinde hâlâ bir şeylerin eksik olduğunun da farkındadır. İtalya'nın Palermo kentindeki bir katalog çekimi sırasında, cehennemin alevlerinin içinden geçtiği normalötesi bir yolculuk yaşayan genç adam, bu sarsıcı deneyimin hemen ardından Flavia adında gizemli bir kadınla tanışır.
