Gravürlerden, yağlı boyalardan, birbirinden estetik tablolardan aşina olduğumuz Osmanlı'yı bugüne dek hiç görmediğimiz fotoğraflarla keşfe hazır mısınız? 1839 yılındaki keşfinden kısa bir süre sonra Osmanlı coğrafyasında çekilen fotoğrafların ilk örnekleri Sadberk Hanım Müzesi'nde gün yüzüne çıkıyor. Dünyanın önde gelen fotoğraf sanatçıları tarafından Osmanlı coğrafyası ile Doğu Akdeniz metropollerinde çekilmiş ve fotoğraf sanatının ilk örnekleri olarak gösterilen nadide eserler “Gümüşten Suretler, Ömer M. Koç Koleksiyonundan Erken Dönem Fotoğraflar 1843-1860” sergisinde meraklılarını bekliyor.
Mustafa Reşit Paşa, Ahmed Arifi Paşa, şehzadeler, saray görevlileri, arzuhalci, derviş, simitçi, aileler çocuklar... 1843-1860 yılları arasında saraydaki seçkin kişilerden günlük yaşamdaki tebaaya suretler bu sergide buluşuyor. Ayrıca dünyaca ünlü fotoğrafçıları cazbeden Üsküdar, Gülhane Parkı, Galata Köprüsü, Beykoz gibi yerlerin hiç görülmemiş görüntüsü de bugüne ulaşıyor.
Sergide minyatür tarzda yapılmış. 8 portre, 46 fotoğraf ve 11 albümün yer aldığığ sergi Osmanlı coğrafyasından günlük yaşamı, mimari yapıları, arkeolojik yerleri birebir sunması bakımından oldukça önemli. Zira dönemim yapıları, giyim kuşamı, günlük hayatı ilk kez bu fotoğraflardan görmek mümkün oluyor. Müze Müdürü ve Sanat Tarihçisi Hülya Bilgi, sergiyi şu sözlerle anlatıyor: "Fotoğrafın 1839 yılında icad edilişinden ve yaygınlaşmaya başlamasından itibaren Osmanlı coğrafyası ve Doğu Akdeniz metropolleri dönemin önemli seyahat fotoğrafçıları tarafından bir cazibe merkezi olarak kabul edilmiştir ve bu fotoğrafçılar Atina’dan İskenderiye’ye, Kahire’den Luksor harabelerine, Kudüs’ten Şam’a kadar bu yörelerdeki mimari yapıları, arkeolojik eserleri, günlük yaşamı belgeleyen çekimler yapmışlar ve birbirinden etkileyici albümler oluşturmuşlardır. Aynı zamanda bu fotoğrafçıların önemli bir bölümü, seyahatleri sırasında İstanbul’a da uğramışlardır. Bu bölgelere ait birbirinden etkileyici çekimlerle oluşturulan albümler, Batı’da, binlerce kilometre uzaklıkta bulunan ve büyük ihtimalle de hayatlarında bu yerleri hiçbir zaman görme imkânına sahip olamayacak sıradan insanlar tarafından büyük bir heyecanla karşılanmıştı.Sergide Maxime Du Camp, Francis Frith, Roger Fenton, James Robertson, Felice Beato ve Ernest de Caranza’nın albümleri dikkat çekiyor."
Sergide erken döneme ait farklı tekniklerde çekilmiş fotoğraflar arasında Osmanlı hanedan üyeleri, devlet ileri gelenleri ve özel şahıs portreleri yanı sıra dış mekan çekimleri ve manzara fotoğrafları yer alıyor. Öne çıkan portre eserler arasında ise Sadrazam İbrahim Edhem Paşa, Ahmed Arifi Paşa, Osman Hamdi Bey, Kıbrıslı Mehmed Emin Paşa, Mustafa Reşid Paşa ve Ömer Paşa gibi isimler bulunuyor. Ernest de Caranza, James Robertson ve Francis Frith gibi dönemin önemli fotoğrafçıların otoportreleri de bulunuyor. Fransız sanatçı Girault de Prangey’in İstanbul’da ve Batı Anadolu’daki seyahatlerine ait birbirinden kıymetli çekimleri arasında arkeolojik mimari yapıların yanı sıra dönemin mimari yapıları da yer alıyor.
Günümüze çok az sayıda ulaşmış olan ve fotoğraf tekniğinin pratikte kullanılabilen ilk yöntemi olan "dagereotip" tekniğinin Osmanlı coğrafyasında kullanımıyla elde edilen görüntüler sergide önemli yer tutuyor. Bu kapsamda karşımıza bu teknikle çekilen çok sayıda fotoğraf çıkıyor. Sergide ilgi çeken fotoğraflardan biri de Türk müzeciliğinin önemli ismi, Arkeoloji Müzesi'nin kurucusu Osman Hamdi Bey. Osman Hamdi Bey'in1855 yılında çekilen fotoğrafı zihininizdeki figürü unutturacak ve sizi 13 yaşındaki genç Osman Hamdi Bey ile tanıştıracak.
