|

Mars'ta 'akışkan halde' su bulundu

Su demek (mikrobik seviyede dahi olsa) potansiyel yaşam demek. Bilindiği gibi dünyamızda da yaşam su ile başlamıştı...

Yeni Şafak ve
09:45 - 29/09/2015 Salı
Güncelleme: 10:30 - 29/09/2015 Salı
Yeni Şafak

Mars'ta, en azından vaktiyle, su olduğu zaten oldukça uzun bir süreden beri öne sürülen dahası çeşitli verilerle desteklenen bir şey olsa da bilim insanları ilk kez bu kadar net bir kanıta eriştiler.



'ta yayınlanan makaleden aktardığına göre, Mars'ın yüzeyinde havanın daha ılık olduğu mevsimlerde su akışkan hale geliyor. Burada altını çizmemiz gereken kelime tahmin edeceğimiz gibi akışkanlığı. Çünkü Mars'ın zaten buz formunda su 'kütlelerine' sahip olduğu bilinen bir gerçeklik.



NASA'nın Mars'ın yörüngesinde, gezegen üzerine incelemeler gerçekleştiren keşif aracından edindiği bilgilere göre, Mars'ın üzerinde, mevsimden mevsime göre görünüp kaybolan karanlık olukların (bunu derin dehlizlere sahip bir yol gibi düşünebilirsiniz) kimyasal yapısı analiz edildiği vakit, bunları oluşturan etmenin, gezegen yüzeyine aşağıya doğru eğimli biçimde akan tuzlu su olduğu ortaya çıktı. Yani diğer bir deyişle Kızıl Gezegen'de su sadece buz kütleleri halinde değil akışkan formda da mevcut.







Yukarıda da belirttiğimiz gibi Mars'ta su olup olmadığı sorunsalı aslında çok eskilere gidiyor. Çünkü bilim insanlarının bu konudaki temel teorisi, gezegenin bundan 4 milyar yıl kadar önce dev bir okyanusa evsahipliği yapmış olmasına dayanıyor ki Mars'ın yüzeyinin hemen altındaki sıvı suyun keşfi de bu teoriyi doğruluyor. Zaten Mars üzerine geçmişte araştırmalar düzenleyen gezegen jeoloğu Alfred McEwen'ın da konuya ilişkin

'a yazdığı ''Tebrikler; Mars'ta su olduğunu 1000. kez keşfettik!'' sözü de bu bağlamda değerlendirdiğimizde oldukça manidar.



Keşif aracının varlığını ilk olarak

Mars'ın yüzeyindeki akış halindeki suyun oluşturduğu bu olukların yapısına baktığımızda ise ortalama 5 metrelik bir ene sahip olduğunu ve mevsimine göre yapılarının değiştiğini görüyoruz. Yani aynı dünyamızdaki akrsular gibi ılık mevsimlerde oluk genişler ve su yolu uzarken havalar soğuduğunda ise tersi biçimde daralıp kısalıyor. Şöyle ki, Mars'ın ortalama ısısı -60 derece olsa da, ekvator bölgesinde yaz mevsiminde 20 dereceye kadar yükseliyor. Ki bu 20 derecelik ısı seviyesi tuzlu suyun oluşması için gerekli yaşam koşulunu sağlıyor. Gerçi biz basitleştirmek için tuz diyoruz ama aslında bahsettiğimiz şey ClO4− formülüyle göserilen bir kimyasal kök olan Perklorat yani gündelik dildeki ifadesiyle perklorik asit tuzları. İşte Perklorat'ların suda çözünür bir yapıya sahip olmaları sebebiyle, ılık havalarda akışkan halde bulunan su, havalar soğuduğunda da bu formunu sürdürebiliyor.






Tabii tüm bunlar suyun nereden geldiğini kesin biçimde açıklamıyor ancak teoreme baktığımızda, hava ciddi oranda nemlendiği zaman Perklorat'ların Mars atmosferinden su çekmeleri ihtimali üzerinde duruluyor. Keza bir diğer ihtimal ise çözünür yapıları sebebiyle buzla etkileşimleri neticesinde buzun eriyip sıvı hale gelmesi.



Velhasıl suyun kaynağı artık ne olursa olsun en nihayetinde varlığının bir diğer önemli çıkarımı var ki o da gezegenin mikrobik seviyede de olsa yaşama evsahipliği yapabilme ihtimalinin oldukça güçlenmiş oluşu. Ki bilindiği gibi dünyamızda da yaşam su ile başlamıştı...



Bitirmeden önce son olarak da NASA TV'nin dün gece saatlerinde konuya ilişkin gerçekleştirdiği yayına

erişebileceğinizi not olarak düşelim, resmi bilgilendirme ise

.



#mars
#uzay
#bilim
#nasa
9 yıl önce