I-
Geçtiğimiz hafta fena halde rakamların haftasıydı. Bütün eğilimler ölçüldü. Zihniyetimizin kodları rakamlar üzerinden haritalandırıldı. Yüzdeler birbiriyle çarpıştı.
Bütün bu rakamlar arasında bendeniz için en çarpıcı olan dünyanın en zengin 20 lideri ve liderlerin yönettikleri ülke halkı ile aralarındaki uçurumdu. Buruney Sultanı Hasansal Bolkah tam bir şaşa ve debdebe içinde yaşıyor.
Bir suikasta kurban giden Benazir Butto''nun kocası Pakistan Lideri olarak listeye 8.sıradan girmiş. Liderinin zenginliği ile Pakistan halkının fakirliği arasındaki mesafeyi düşününce yüreğim cız etti.
Listeye bakınız ve demokrasi ile liderin zenginliği arasındaki bağlantıyı lütfen tekrar tekrar düşününüz.
1. Tayland Kralı Bhumibol Adulyadej 55 milyar TL
2. Bruney Sultanı Hassanal BolkIah 37 milyar TL
3. Birleşik Arap Emirlikleri Şeyhi Halife bin Zayed El Nahyan 33 milyar TL
4. Suudi Arabistan Kralı Abdullah 32 milyar TL
5. İtalya Başbakanı Silvio Berlusconi 16 milyar TL
6. Liechtenstein Prensi 2. Hans Adam, 2.5 milyar pound
7. Katar Emiri Şeyh Hamas, 1.4 milyar pound
8. Pakistan Başbakanı Asif Ali Zardari, 1.2 milyar pound
9. Monaco Prensi 2. Albert, 700 milyon pound
10. Şili Devlet Başkanı Sebastián Piñera, 700 milyon pound
11.Umman Sultanı Kabus, 470 milyon pound
12. Ekvatoral Gine Başkanı Theodoro Obiang Nguema Mbasogo, 400 milyon pound
13. İngiltere Kraliçesi Elizabeth, 300 milyon pound
14. Kuveyt Emiri Şeyh Sabah, 270 milyon pound
15. Hollanda Kraliçesi Beatrix, 135 milyon pound
16. Swaziland Kralı 3. Mswati, 68 milyon pound
17. Avustralya Başbakanı Kevin Rudd, 41 milyon pound
19. Güney Kore Devlet Başkanı Lee Myung-bak, 16 milyon pound
20. Montenegro Devlet Başkanı Milo Djukanovic, 10 milyon pound
Gördüğünüz gibi listede kadın olarak iki kraliçe var. Hollanda Kraliçesi ve İngiltere Kraliçesi .(Listenin üst sıralarında yer alanların mal varlığı TL''ye çevrilmiş ama alt sıralar için rakam pound olarak kalmış.)
II-
Madem dünyanın en zengin liderleri ile yönettikleri ülkeler arasında bağlantı kuruyoruz bu bağlantıyı geliniz şairler ve şehirler üzerinden devam ettirelim. Zenginin malı züğürdün çenesini yormasın velhasıl. Biz sanatın zenginliğinden yol alalım. Bu konuda mihmandarımız Prof. Dr. Mustafa İsen''in Kapı yayınlarından çıkan Tezkireler ve Biyografiler adlı eseri.
Anadolu sahası Türk Edebiyatında ilk yazılan tezkire olan Sehi''nin Heşt- Behişt''inden klasik tezkire türünün son örneği sayılan Fatin''e kadar bu alanda yer alan eserlerin tümünü gözden geçirerek, doğum yeri ile şairler arasındaki bağlantının bir çizelgesini çıkarmış Prof. Dr. Mustafa İsen.
Şair yetiştirmekle meşhur şehirlerin ilk onu şöyle: İstanbul 609 şairle erişilmesi mümkün olmayan bir öncülüğe sahip. Onu 156 şair ile Bursa takip ediyor. Edirne 150 şair ile üçüncü, Konya 69 şair ile dördüncü, Diyarbakır 40 şair ile beşinci, Kastamonu 36 şair ile altıncı. Kastomunu''ya takip eden iller ise Gelibolu, Bursa, Antep, Buhara, Kütahya olarak devam ediyor. İstanbul ile başlayan listenin 32. olarak son sırasında 11 şair ile Kayseri yer alıyor.
Listenin ilk beşinde yer alan şehirlerin kültürel kimliğinin bugünkü karşılığı üzerinde duracak olursak; İstanbul üstünlüğünü devam ettiriyor. Bursa sanat ve sporda atakta. Edirne bu anlamda yarış dışı kalmış gibi görünüyor. Konya ve Diyarbakır''a gelince… Diyarbakır etkinliğini hem kültürel hem de siyasi olarak sürdürmeye devam ediyor. Konya''nın Anadolu kaplanlarıyla başlatmış olduğu atağı kültürel olarak devam ettirdiğini söylememiz mümkün mü? Bilmiyorum. Konya''dan İstanbul''a çok ses gelmiyor.
Diğer taraftan listede yer alan Gelibolu, Kütahya, Manisa, Isparta, Amasya, Bolu, Aydın, Tokat, İznik''in seslerinden, sanatçılara ev sahipliği yapan şehir kimliğinden haberdar değiliz. Haberdar olmamız için o bölgede görev yapan valilerin kültürel dokuyu beslemek için özel çabalarının olması gerektiğini düşünüyorum.
Küreselleşme ve yerelleşmenin bir arada giden çizgisinden hareketle üniversitelerimizin şehir ve sanatçı kimliği üzerinden tezler yaptırmaları ne kadar ufuk açıcı olur değil mi? Mesela doğum yerlerinden hareketle sinema yönetmenlerinin, edebiyatçıların, köşe yazarlarının bir haritası çıkarılsa.
Şehirlerimizin sadece futbolda değil kültür ve sanatta da yarışması gerekiyor.
