Kendini son gününe kadar hükmetmeye kodlamış olan Yeltsin''in ''istifası'' milliyetçilerin ve generallerin daha emperyal bir Rusya çabalarının bir sonucudur.
Rusya Devlet Başkanı Boris Yeltsin''in 1999''un son günü görevinden ''istifa etmesi'', Yeltsin Rusyası''nın yaşaması yönünde büyük çaba sarfeden Amerika için 20 yüzılın son kötü haberi oldu. Ağır sağlık problemleri geçirdiği günlerde bile Kremlin''den uzaklaşmamak için büyük gayret gösteren, ülkeyi hasta yatağından idare etmek için direnen, Rus iç politikasında ''temsil ehliyetinin kalmadığı'' tartışmalarına hiç aldırmayan, dirayetini göstermek için her fırsatı kullanan, görevden aldığı ve atadığı başbakanların adını kendisi bile unutan (sağlık durumu) Yeltsin''in bu ani istifası, Rusya ve Türkiye''nin de içinde bulunduğu bölge için ciddi gelişmelerin habercisi.
Batı Yeltsin''i koruyordu. Ona ekonomik ve siyasi destek vererek iktidarının zayıflamasına engel oluyordu. Çünkü Yeltsin Rusya''yı kontrol altında tutan, dengeleyen bir isimdi. Rusya''nın yeni arayışlara girmesine, Rus milliyetçliğinin güçlenmesine, Rusya''nın daha da saldırganlaşmasına engel olan Yeltsin, Batı''nın Avrasya''ya yönelik stratejik proglamlarını sabote etmiyor, bir şekilde uzlaşma yolunu seçiyor, ekonomik gelişmeye daha fazla önem veriyordu. Onun için en büyük kazanç refah seviyesinin artmasıydı. Batı''nın kredileri de bunu sağlıyordu. Strateji ve devlet öncelikleri ikinci plana itilmişti. Batı da onu kredilerle destekleyerek, kendi stratejik programlarını bir şekilde garantiye almıştı. Generaller emekli etti
Kendini son gününe kadar hükmetmeye kodlamış olan Yeltsin''in ''istifası'' milliyetçilerin ve generallerin daha emperyal bir Rusya çabalarının bir sonucudur. Bir kaç ay öncesine kadar adı bile bilinmeyen bir adam olan Vilademir Putin''in, generallerin baskısıyla Yeltsin tarafından başbakanlığı atandığı gün Yeltsin Rusyası''nın sonu gelmişti zaten. Putin''i atarken boyun eğdiği güçlerin baskısına dayanamayan Yeltsin ''emekli edildi.''
Çeçenistan''da işlenen insanlık suçunun birinci dereceden sorumlusu olan Başbakan Putin, Rusya''nın yeni eğiliminin ekrandaki yüzü. 26 Mart''ta yapılacak devlet başkanlığı seçiminde ne olur bilinmez ama, Putin''in o tarihe kadarki uygulamaları Rusya ile komşuları arasında gerilimli günlerin yaşandığı bir dönem olacak. Çeçenistan''daki Rus katliamları daha da artacak. Artık Kremlin''in değil generallerin ne düşündüğü önemli ve savaşın sonucunu da onlar belirleyecek. Rus ordusunun Kafkaslar''daki ağırlığını gittikçe artırmasını dikkatle izleyen, Çeçenistan''daki savaşın Güney Kafkaslar''a nasıl yansıyacağını belirlemeye çalışan, Yeltsin''le yine eskisi gibi krizi çözme hesapları yapan Batı, Putin''e karşı yepyeni bir yöntem belirlemek zorunda. Zaten Yeltsin, ordunun ve güç odaklarının baskısı altında olmasaydı Çeçenistan''daki durum daha anlaşma zeminin yatkın olurdu.
Putin''in hakaretlerini nasıl içine sindirdin?
Putin''in Rusyası stratejik konuları tekrar birinci plana aldı. Bu da Hazar petrolleri ve boru hatları savaşlarının, NATO''nun Kafkaslar''a ve Orta Asya''ya yayılmasının seyrini değiştirecek, Rusya ile Batı''nın çıkarlarının çatıştığı hatlarda ciddi gerilimlere yolacak bir gelişme. Artık daha saldırgan, daha kapalı, daha baskıcı bir Rusya göreceğiz. Rusya Federasyonu''nu bir arada tutma telaşından kaynaklanan bu uygulama aslında Federasyonu daha katlanılmaz bir hale sokacak ve dağılma sürecini artıracaktır.
Yeltsin Batı''nın adamı idi ama aslında Rusya''nın da geleceğinin güvencesiydi. Putin ve onun gibiler ise sert uygulamalarıyla hem bölgelerinde bunalımlara yol açacaklar hem de Federasyon''un dağılma sürecini hızlandıracaklardır.
Çeçenistan''da ağır bir insanlık suçunun işlendiği bir dönemde Moskova''ya yaptığı skandal ziyaretle bütün Müslümanları rencide eden, tamamen Rusya''nın önceliklerine göre programlanan ziyarette bir anlamda Ankara''daki Rus lobisinin sözcülüğünü yapan Başbakan Bülent Ecevit de Putin''den rahatsız olanlardan. Moskova ziyareti sırasında Rus Başbakanı yanında Çeçenler''e ağır hakaretler ederken, onlara inanılmaz sıfatlar yakıştırırken sadece gülümseyen Ecevit, şimdi Putin''in uygulamalarını içine sindiremiyormuş. Türkiye, bugün Çeçenistan''a gösterdiği duyarsızlığın bedelini yarın Kafkaslar''da ödeyecek ve bunun sorumlusu da Ecevit hükümeti olacak.
Önümüzdeki günlerde Çeçenistan''ın yanında Güney Kafkasya''da ve Orta Asya''daki gelişmeleri yakından izleyeceğiz. Batı da bu yeni durum karşısında bu bölgelere yönelik politikalarını yeniden gözden geçirecek. Çeçenistan''da başlayan ve Kafkaslar''ı tehdit eden savaşın başladığı günden bu yana Rus dış politika önceliklerine göre bir Çeçenistan politikasın izleyen Ecevit hükümeti, şahinlerin iktidarda olduğu ve bölgesel güvenlik sorunlarının daha da önem kazandığı bir dönemde, bakalım Rusya''ya ve Kafkaslar''a yönelik politikasını nasıl belirleyecek? Dün Çağlayan Meydanı''nda toplanan binlerce insan, Çeçenistan''da Körfez Savaşı''ndan sonra en ağır bombardımana maruz kalan bir masum halk ve Bütün Türkiye sizi izleyecek.
