Bunun detaylarını, yani Batının neler yaptığını tartışıyoruz sürekli. Lakin ben bunun biraz daha ötesindeki bir durumu tartışmaktan yanayım.
Geçen hafta, TVNET'te, Merve Şebnem Oruç'un sunduğu programda ortaya çıktı bu soru. Yanımda oturan değerli bilim adamı Prof. Dr. Yaşar Hacısalihoğlu, Batı medeniyetinin inişe geçtiği tezime destek verirken, İslam dünyasının buna alternatif olabileceğini ifade etmişti. Ben de itiraz ettim. Merve Şebnem de, cevher bulmuş moderatör gibi, gözleri parladı ve tartışmayı oraya yönlendirdi.
Sorumuz ve sorunumuz net.
Bu durumda inişe geçen Batı medeniyetinin yerine neyi koyacak insanlık? Öyle ya da böyle, bugün medeniyeti temsil ettiğini söyleyen Batı, insanlık için bir rol model oluşturdu. Şimdi modernizm kendi ürettiği sistemler tarafından yıkılıyor. Sömürgecilik, emperyalizm, kapitalizm, globalizm… tüm bu kavramlar sonunda sömürecek ülke bırakmadığı için, şimdi kendi halkını sömürüyor. İşte bu yüzden de Batı toplumundan köklü bir tepki yükseliyor. Radikal sağı büyüten de bu dipten gelen dalga.
Peki bu durumda inişe geçen Batı medeniyetinin yerine, yükselişe geçen hangi medeniyet var? Sanırım korkmamız gereken soru bu. Zira yıkılma eğilimine giren bu medeniyetin yerine, yükselen başka bir medeniyet yok şu anda. Osmanlının temsil ettiği İslam medeniyeti 17. Yüzyıl'da inişe geçtiğinde, Batıda modernizm alternatif olarak yükseliyordu.
sadece taklit ürünler yaparak insanlığa bir şey katabilir mi?
, kaba kuvvet ve sertlikle dünyanın içinde bulunduğu krizlere çözüm üretebilir mi?
, bilişim sektöründe başarı göstererek, sosyal bunalımlara çare olur mu? Peki
insanlığın yaşadığı bunalıma alternatif bir sistem önerebilir mi?
Ben hiçbirine evet diyemiyorum.
Prof. Hacısalihoğlu ile tartıştığımız konuya dönüyorum. Sanayi tüpünden bozma füze yapıp, birbirini öldüren, terörün ve kaosun felç ettiği Müslümanların yaşadığı İslam ülkelerinin hali ortada. Diyelim ki bu geçici bir durum. Peki İslam ülkeleri iç savaş ve krizlerden önce ne durumdaydı? Üniversiteleri bilgi üretiyor muydu? Aydınları yeni düşünceler, kavramlar buluyor muydu?
Bu durumda Türkiye de dahil, Batıya alternatif oluşum içinde olmadığımızı söyleyebilir miyiz? Bence evet. Öyle duygusallık yapmamıza, gerçekleri görmezden gelmeye gerek yok. Acı gerçeği görelim, İslam ülkeleri, Batının içine düştüğü bunalıma bir alternatif olamaz şu anda.
Adında İslam olan ülkelere bakın:
İslam Cumhuriyeti,
İslam Cumhuriyeti,
İslam Cumhuriyeti. Bunları alternatif yönetim sistemi olarak önerebilir misiniz başkalarına?
Ancak Yaşar Hoca'yla programın sonunda mutabık kaldığımız konu şudur:
Bugün gelir paylaşımı, adalet, insani değerler, ortak sosyal hayat gibi Batının derinleşen krizlerine, İslam güçlü önermelerde bulunuyor aslında. Geçmiş yüz yıllarda Endülüs, Emevi, Abbasi ve Osmanlı dönemlerinde ideal devletler kurarak bunu gösterdik.
Sorunumuz bugünde. İslam'ın insanlığın huzuru ve mutluluğu için önerdiği ilkeleri özümseyip, anlayıp bunu uygulayacak güçlü modellemelerimiz yok maalesef.
, “dinde reform” meselesine kavramsal olarak karşı çıkıyor ama güçlü bir değişimin gerekliliğini de kabul ediyor sanırım. İlahiyatçılarımızın, akademisyenlerimizin, aydınlarımızın, ekonomistlerimizin, siyasilerimizin buna kafa yorması şart artık.
Tabi ki, bugünden yarına, hemen olacak bir şey değil bu. Lakin zamanın hızına bakarsak, öyle uzun vadeye yayacak halimiz de yok.
İşin daha dikkat çekici yanı şudur: