Avrupa Parlamentosu (AP), "AB'ye tam üyelik yolunda Türkiye tarafından atılan adımlar" konulu rapor ve ilişiğindeki karar tasarısını, bugün Strasbourg'da genel kurulda tartışıldıktan sonra oylayarak kabul edecek. Türkiye raporu, 90'lı yılların başında BM'nin Bosna'daki barış gücünün (FORPRONU) komutanlığını yapan, eski bir general olan Hıristiyan Demokrat Fransız parlamenter Philippe Morillon tarafından hazırlandı. Raporda, AB Konseyi'nin 13 Aralık 1999 tarihinde Helsinki zirvesinde Türkiye'nin adaylığını resmen tanıdığı, bu tarihten itibaren Türkiye'de atılan adımların ve sergilenen çabaların "selamlanması gerektiği" ifade ediliyor.

'Cedant Arma Togae'

Türk kamuoyunun ve siyasi partilerinin, "AB'ye tam üyelik için gerekli reformların boyutları karşısında çeşitli duygulara kapıldıkları, çok bağlı oldukları hükümranlık haklarından kısmen vazgeçmeleri, zihniyet ve alışkanlıklarını değiştirmeleri gereğini fark ettikleri" belirtilen raporda, bu nedenle, bir "Avrupa-Türk Forumu" kurulması, Türk toplumunun temsilcileriyle AP üyelerinden oluşacak olan bu forumun konuyu derinlemesine ele alması öneriliyor. Avrupa'nın, "Kürt sorununun çözümünde yardımcı olmaya hazır olduğu" ileri sürülen raporda, "Kıbrıs'ın bölünmüş kalmayı sürdürmesini kimsenin anlayamadığı" vurgulanıyor ve "Terörizmle mücadelenin son bulduğu kabul edildiği ölçüde, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin politikadaki ağırlığı da aşamalı olarak azalmalıdır" deniliyor. Son cümlede, Latince "Cedant Arma Togae" deyişinin bugün de geçerli olduğu yazılıyor. Bu ifade "Silahlar yerini hukukun cübbesine bırakmalıdır" anlamına geliyor.

312 değişsin, DGM'ler kaldırılsın

Eski başbakanlardan Necmettin Erbakan'ın aldığı cezaların onaylanmasının çoğulcu demokrasi kurallarına aykırı görüldüğü belirtilen ve devlet memurlarının ideolojik veya dini nedenlerle işten çıkarılmalarını öngören girişimlerin endişe verdiği ifade edilen tasarıda, Cumhurbaşkanı A. Necdet Sezer'in seçilmesinin, reformların iyi yönde ilerletilmesi açısından bir koz olduğu görüşü ifade ediliyor. Tasarıda, Ceza Kanunu'nun 312. Madde'sinin gözden geçirilmesinin, "mantıklı" olacağı da vurgulanıyor ve DGM'lerin kaldırılması isteniyor. Türkiye ile AB arasındaki ekonomik ilişkilerin boyut ve önemine de değinilen tasarıda, ülkenin jeostratejik ağırlığına dikkat çekiliyor. Türk uçaklarının Irak'taki operasyonlarının eleştirildiği tasarıda, idam cezasının kaldırılması isteniyor ve "Türk hükümetinin, tüm vatandaşların insan haklarını geliştirmeye yönelik çabalarına destek" mesajı veriliyor.

'Kıbrıs'taki 'işgal güçleri' çekilsin'

Türk hükümetine, Kıbrıs sorununun çözümüne katkıda bulunması ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM) tüm kararlarına uyması çağrısının da yer aldığı karar tasarısında, Türkiye-AB ilişkilerinin değerlendirileceği bir "tartışma forumu" oluşturulması öneriliyor. Parlamento, "Kürt meselesine siyasi, ekonomik ve sosyal içerikli, Türkiye'nin toprak bütünlüğüne saygılı özel bir çözüm" getirilmesini, OHAL'in her yerde kaldırılmasını istiyor. Türk hükümetine, "Kıbrıs'ın kuzeyindeki işgal güçlerini geri çekmesi" çağrısında bulunulan tasarıda, Ermenistan ima edilerek, "Kafkaslar'daki komşularla ilişkilerin geliştirmesi" de talep ediliyor. Tasarıda, Türkiye'deki sivil topluma ve eğitime desteğin önemi de vurgulanarak, AB'nin mali fonlarından yararlanma olanaklarının genişletilmesi isteniyor. Bu tasarı, Parlamento'da oylanıp kabul edildikten sonra, yaptırım gücü olmayan bir tavsiye kararı niteliği kazanacak.