Sert söylem yumuşatıldı

İkili düzeyde birçok görüşmeye sahne olan İKÖ 9. Zirvesi dün liderlerin konuşmaları ile devam etti. Uzun süren tartışmalardan sonra son şeklini alan sonuç bildirisinin ise bugün açıklanması bekleniyor. Sonuç bildirisinde İslam ülkelerini ilgilendiren 85 konuyla ilgili olarak tek karar yer almakta. Ancak zirve çalışmalarında olduğu gibi sonuç bildirisinde de Filistin konusu öncelikli olarak yer aldı. Türkiye'nin girişimi ile "Yaser Arafat liderliğindeki" Filistin halkının haklı mücadelesine tam destek verildi. PKK'yı çağrıştırır diye Türkiye "Ulusal kurtuluş hareketlerinin mücadelesi ile terörü birbirinden ayırmak gerekir" paragrafına itiraz ederek, "Toprağı işgal edilen halkların mücadelesi ile terörü birbirinden ayırmak gerekir" şeklinde değiştirmesini sağladı.

Aynı şekilde başını İran, Yemen, Sudan gibi ülkelerin çektiği bazı üye ülkelerin İsrail'e karşı sert söylemleri de Türk tarafının girişimi ile yumuşatıldı. Ancak Arap diplomatik çevreleri bu zirvede İsrail ile ilişkilerinden dolayı Türkiye'ye fazla yüklenilmedi. Aynı çevreler bunu son zamanlarda olumlu bir şekilde gelişen Suriye-Türkiye ilişkilerine ve Cumhurbaşkanı Sezer'in çok olumlu karşılanan konuşmasına bağladılar. Ayrıca Sezer'in bugün Ürdün'e gitmesi ve ocak ayında Mısır Cumhurbaşkanı Mübarek'in Ankara'ya gelme programının da bu tutumda önemli rol oynadığına dikkat çektiler.

Bu zirve farklı

Bu arada zirveden sızan bilgilere göre 9. zirvenin 1969'dan bu yana yapılan zirvelerden farklı ve ciddi ve olumlu tartışmalara sahne olduğuna dikkat çekiliyor. Bunun da somut olarak alınmayacak olan kararlara rağmen İslam ülkeleri arasında yeni türden bir ilişkiyi başlatacağına inanılıyor. Özellikle Filistin konusunda tüm liderlerin ikna olduğu ve Filistin halkına yapılacak yardım ve desteğin yakın gelecekte somut bir hale dönüşeceğini söyleyenler giderek çoğaldı. İsrail'in saldırgan politikaların sürmesinin de Arap ve Müslüman ülke liderlerinin işini kolaylaştırdığına dikkat çeken zirve çevreleri, yüksek sesle söylenmese bile liderlerin büyük bölümünün Amerika'ya da büyük öfke duymaya başladığına da vurguda bulundular.