Demokrasi bir başka bahara

Cumhurbaşkanı Ahmet Sezer'in Anayasa değişikliğine ilişkin sözleri bizi umutlandırdı.

Uzlaşma Komisyonu Başkanı Anaplı Nejat Arseven bazı maddeler üzerinde anlaşma sağlandığını söyleyince, Sezer, "Değişikliği gerçekleştirdikten sonra, Meclis tatili hak edecektir" demiş.

Faso, fiso...

Biraz araştırdık; işi kurcaladık, henüz elde bir metin yok. Her parti, Anayasa'nın, değiştirilmesini istediği maddeleri Komisyon'a bildirmiş. Böylece ortak bir metin değil ama ortak bir arzu belirmiş. Yalnız, uzlaşılan maddeler arasında, temel hak ve hürriyetlere ilişkin önemli düzenlemeler yok. Belki basınla, derneklerle ilgili bir kaç husus ele alınacak o kadar.

Asıl başağırısını oluşturan "Temel hak ve hürriyetlerin sınırlanması", "Temel hak ve hürriyetlerin kötüye kullanılamaması", "Din ve vicdan hürriyeti" gibi maddelere (13,14,24) ihtilâf yaratmamak için dokunulmuyor bile. Milletvekili dokunulmazlığının sınırlandırılması (83), Yüce Divan (100), Cumhurbaşkanı'nın seçimi ile görev ve yetkileri (101-104) konularında, ilke temelinde bir mutabakat mevcut. Ama elde müşterek bir metin yok.

Geçici 15

Uzlaşılan en önemli madde -12 Eylül yönetimini ve tasarruflarını koruma altına alan- geçici 15'inci madde.

Bu madde kaldırılırsa, hem darbe yapanlar yargılanabilecek, hem de, 12 Eylül döneminde çıkarılan kanunlar aleyhine, Anayasa Mahkemesi'ne başvurulabilecek. Bir Lockheed skandalının sadece Türkiye'de aydınlatılamamış olmasının, geçici 15'inci maddeyle yakından ilgili olduğunu iddia edenlere rastlıyoruz.

Ama demokratikleşme, böyle zavallı ve böylesine titrek adımlarla gerçekleşemez.

Bazı yasal düzenlemelere, Anayasa değişikliğinden önce ihtiyaç var.

Ertuğrul Yalçınbayır'ın 4 maddelik demokratikleşme paketi önemli bir teşebbüs.

Anayasa Komisyonu Başkanı, Anap milletvekili Ertuğrul Yalçınbayır, geçen yasama döneminde, Adalet Bakanı Hikmet Sami Türk tarafından hazırlanan 4 maddelik demokratikleşme paketini (TCK 17-159-312 ve Terörle Mücadele madde 8), yeni dönemde canlandırdı; kendi teklifi haline getirdi.

Anayasa tadilinden önce, gerçekleşmesi çok daha kolay olan demokratikleşme paketi ele alınmalı diyoruz. Ama niyet yok...

Af ve idam

Meclis gündemine getirilecek acil işlerden söz ederken iki konunun, hükûmet ortaklarının arasını açacağı belirtiliyor: Af ve idam

MHP, idam cezasının kaldırılmasının yükünü taşımak istemiyor. Af meselesinde ise, evvelce Meclis'ten geçen kanunun aynısının yeniden kabulünü talep ediyor. Buna da DSP muhalif. DSP'liler bilhassa Haluk Kırcı'nın serbest bırakılması ile çetelere getirilen affı, seçmenlere izah edemeyeceklerini düşünüyorlar.

Türkiye'yi demokratikleştirecek siyasi iradeye bu hükûmet sahip değil. Hem MHP'nin, devleti bireyin önüne geçiren anlayışından dolayı sahip değil; hem de şahsi hesaplar ve rekabet var.

Kendisini Karadeniz'de silecek bir Tayyip Erdoğan'ın siyasete dönmesini hiç Mesut Yılmaz arzu eder mi?

Bir de, ortakların arkasına sığındıkları "Konjonktür Hazretleri" var. Halâ demokratik adımların atılmamış olmasını "Konjonktür müsait değil" diye izah eden politikacılara rastlıyoruz.

FP Genel Başkanı Recai Kutan, işte bu politikacıları hedef alarak, grup toplantısında "Konjonktürün etkilediği bir siyaset değil, siyasetin etkilediği bir konjonktür istiyoruz" dedi. Aynı zamanda, Meclis gündemine Hayvan Hakları Kanunu'nu getirenlerin, 312'nci maddeyi bir başka bahara bırakmalarını eleştirdi.

27 Mayıs

Demokrasi deyince aklıma ilk gelen isimlerden biri Hasan Celâl Güzel. Siyasi yasaklı olduktan sonra ayrılmak zorunda kaldığı Yeniden Doğuş Partisi, 27 Mayıs günü, darbelerin telin edildiği bir toplantı düzenledi.

Liberal Parti Genel Başkanı Besim Tibuk, "Her 27 Mayıs'ta başım ağrır" diyerek migreninin sebebini izah etti. Ve iktidara gelince yapacaklarını anlattı:

"Bir kere, Türk Silâhlı Kuvvetleri mensuplarının lojmanlarda oturmayarak milletle birarada yaşaması sağlanmalı. Silâhlı Kuvvetler, mutlaka Ankara dışına çıkarılmalı, özellikle sadece Cumhurbaşkanlarını tutuklamaya yarayan Çankaya'daki Muhafız Alayı ile Meclis'i koruyan tabur, başka yerlere kaydırılmalı. Darbe yapanları, ölseler bile, yargılamak lâzım."

Bu ve bunun gibi sözler...

Hasan Celâl Güzel de, her zamanki gibi cesur konuştu; bir az da davalarından söz etti. Yargılandığı bir dava sivil itaatsizlik ile alâkalı.

Güzel'e sormuşlar: "Hem, kanunlara saygı gösterin diyorsunuz, hem de sivil itaatsizlik tavsiye ediyorsunuz. Bunu nasıl başaracağız?"

Güzel cevap vermiş: "Meselâ dilinizi çıkarınız"

Şimdi Hasan Celâl Güzel, halka dilini çıkarmasını söylediği için 312'den yargılanıyor.

Bir test

Panele katılanlardan biri de Büyük Birlik Partisi Genel Başkanı Muhsin Yazıcıoğlu idi.

BBP'lilerin hazırladığı "Yakın geçmişin siyaset testi" adlı esprili broşürden Mehmet Barlas da geçenlerde sütununda bahsetti. Yayınlamadığı birkaç örneği de ben vereceğim.

BBP, bütün partileri ama özellikle "davadan dönen MHP'yi" hedef alıyor broşürde.

İşte misâller:

1- Bir milliyetçi neresinden anlaşılır?

a) Camoka bıyıklarından b) Türk katili Zemin'e madalya takılırken gösterdiği sessizlikten c) Arabasına astığı Bozkurtlu bayraklardan d) Kıl çadırda kımız içmesinden.

2- Bilge Kağan Orhun Abideleri üzerinde neyi kazımıştı?

a) Çin'lilerin ipek kumaşlarına, güzel kızlarına aldanmayın b) Uyguru muyguru boşverin, Şangay'daki otellerde eğlenin c) Çinliler en büyük dostumuzdur, gördüğünüz yerde madalya takın d) Kabahat bende ki bu milliyetçilere vasiyet bıraktım.

3- "Apo'nun idamının ertelenmesine sebeb olan kurumlar görevde kalamaz; millet onları alaşağı eder" diyen Şevkat Çetin hangi partinin Genel Başkan yardımcısıdır?

a) Çay partisi b) MHP C) Bekârlığa veda partisi d) Hiçbiri

4- Seçimlerden önce, "Ya Allah Bismillah" diye slogan atan, iktidar olunca da, vaadini unutup, adetâ "Haydi bize eyvallah" diyenlerin partisi hangisi?

a) DTP b) Anap c) DSP d) MHP

5) Başbakan olarak kendinize, uslu halim-selim bir başbakan yardımcısı ararsanız, bu yardımcının aşağıdakilerden hangisine benzemesini istersiniz?

a) Necef Sürahisi b) İskele babası c) İç güveysi

6- Şehit ailelerinin mitinginde gençler "Vur vur inlesin, kurtlar, kuşlar dinlesin" diye slogan attı. Sözü edilen Kurt hangisi?

a) Elma kurdu b) Fındık kurdu c) Kırmızı Şapkalı Kız'daki kurt d) Yozkurt

7- Başbakan yardımcısının resmi statüsü ne?

a) 657 sayılı memur b) Muvakkat işçi c) Stajyer

İşte böyle. 27 Mayıs'ın üzerinden tam 40 yıl geçti. Kimi, gerekli dersleri çıkardı; dört elle demokrasiye sarıldı; kimi cumhuriyetin ilk Halaskâran-ı Zabitan hareketini, halâ haklı bulabiliyor.

Türkiye'nin demokratikleşmesi ise, bir başka bahara kaldı. Şimdilik Meclis, Hayvan Hakları Kanunu'nu çıkarmakla meşgul.

ZORUNLU AÇIKLAMA:

Emin Çölaşan cevap hakkına saygılı olduğunu Oktay Ekşi'ye söylemesine ve benim kendisine bir açıklama yollamamı istemesine rağmen, gene cevap hakkıma saygılı davranmadı. İki buçuk makale dolusu suçlamalarına, bir makaleyi doldurmayacak şekilde cevap verdim. Cevabım tamamen suçlamaları ile ilgiliydi. Görevimi yerine getirdim. Gerisini Basın Konseyi halledecektir. Emin Çölaşan'ı, hakem durumundaki Oktay Ekşi'ye havale ediyorum. Ertuğrul Özkök'ten piston değil, hakkımı takip etmesini talep ettim. Aydın Doğan Ahlâk Konseyi'ni basın ahlâkı ilkelerine uymak için kurmamışlar mıydı?