ANKARA- Aktif siyasette kırk yılı geride bırakan Süleyman Demirel, cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk dönemeci olan Anayasa değişikliğinde, iktidar ve muhalefet partilerini çelişkide bıraktı. Hükümet liderleri tarafından imzalanan değişiklik teklifi, 367 imzanın tamamlanması için bekletilirken, iktidar ve muhalefet partilerinde Demirel'in görev süresini hem uzatmak hem de uzatmamak için nedenler sıralanıyor.

Gerekçe muhtelif

Kişiye özel Anayasa değişikliği girişimine neden olan Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'e karşı bütün partilerin içinde negatif ve pozitif eğilimler var. MHP, Demirel'e alternatif arayışlarının koalisyon hükümetini sarsmasından endişe ederken, türban ve Öcalan krizlerinden sonra yeni bir taviz vermekten çekiniyor. MHP, siyasi istikrarsızlığın "bir sonraki seçimde tek başına iktidar" idealine zarar vermesinden korkuyor. DYP'de ise Köşk'ten inen Demirel'in partinin başına geçmek isteyeceği korkusu ile Mesut Yılmaz'a Çankaya yolunun açılması endişesi bir arada yaşanıyor.

FP'de 'yeni isim' endişesi

28 Şubat uygulamalarından dolayı Demirel'e "evet" demek istemeyen FP, Çankaya'ya oturacak yabancı bir isim ile siyasi yasaklar konusunda ne ölçüde diyalog kurabileceğini kestiremiyor. Siyasi Partiler Kanunu'ndaki engeler, TCK'nın 312. maddesi, Erbakan ve Erdoğan'ın siyasi yasağı, Erbakan'ın yeniden ceza alması ve partinin kapatılması gibi sorunlarla boğuşan FP'nin, Çankaya'da sürpriz bir ismi artık üslubuna alıştığı Demirel'e tercih etmeyebileceği konuşuluyor.

ANAP'lı muhaliflerin tepkisi sert

Demirel'e "hayır" seslerinin en net biçimde duyulduğu parti, iktidarın küçük ortağı ANAP. Parti kurucusu ve MKYK üyesi Ekrem Pakdemirli, ANAP grubunu yarısının değişikliğe ret oyu vereceğini belirtirken, "Milletvekilleri 5 genel başkanın kölesi mi? ABD Başkanı Clinton da son derece başarılı bir 8 yıl geçirdi, ama hiç kimse çıkıp da 'bu adam bulunmaz Hint kumaşı, görev süresini dört yıl daha uzatalım' demiyor, çünkü orası medeni ülke" diye konuştu.

Ecevit de rahat değil

Bir yandan Demirel'e 367 garantisi verirken, diğer yandan hükümet partilerinin verebileceği firenin farkında olan Başbakan Bülent Ecevit ise partisine en hakim lider görünümünde. Siyasette Demirel sultasından rahatsız olan DSP'lilerin gizli oylama bile olsa Ecevit'e rağmen ret oyu veremeyecekleri belirtiliyor. Anayasa değişikliğinin referanduma gitmeden gerçekleşmesini isteyen Ecevit, referandumun sakıncalarına dikkat çekiyor.

Teklif metni sır oldu

Öte yandan, hükümet ortağı üç liderin imzaladığı Anayasa değişikliği metnini henüz milletvekilleri görmedi. Teklifin "Cumhurbaşkanı, TBMM tarafından, 40 yaşını doldurmuş, yüksek öğrenim yapmış, kendi üyeleri veya bu niteliklere ve milletvekili seçilme yeterliliğine sahip Türk vatandaşları arasından beş yıllık bir süre için seçilir. Bir kimse en fazla iki kez cumhurbaşkanı seçilebilir. Bu yasanın halk oyuna sunulması halinde yasanın tümü oylanır" şeklinde tek paragraflık bir metin olduğu öğrenildi.