Ve Diyanet kadını keşfetti

Diyanet İşleri Başkanlığı'nın geçtiğimiz günlerde peşpeşe yaptığı iki açıklama, bu kurumun tarihinde hadi ilk demeyeyim ama, çok sık rastlanan türden açıklamalar değil. İslam dünyasında ve Türkiye'de kadın konusunda rastlanan bazı yanlış uygulamalara ve demokrasinin İslam dünyasındaki yokluğuna dikkat çekmekte Başkanlık. Din İşleri Yüksek Kurulu'na bir kadın üyenin alınmak istendiği de gelen haberler arasında. Bu açıklamaları şaşırtıcı bulduğumu belirtmeliyim. Çünkü genel olarak Diyanet bugüne kadar kendisine çizilen mabetle sınırlı bir din anlayışının yürütülmesi görevine razı olmuş bir kurum olarak dikkat çekmekteydi. İlk defa kadın hakları konusunda İslam dünyasındaki resmi uygulamaları ve Türkiye'deki sosyal telakkileri değerlendiren bir tavır içine girdi. Daha şaşırtıcı olanı İslam dünyasındaki demokrasi eksikliğinden duyduğu rahatsızlığı dile getirdi.

Diyanet İşleri Başkanlığı'nın günlük politikayla uğraşmaması ne kadar doğru ise Türkiye'de ve İslam dünyasındaki genel politik durumla ilgili tavır belirlemesi ve görüş bildirmesi de o kadar doğru. Başkanlık her ne kadar demokrasi terimini kullanmakta ise de onun yerine daha kapsamlı bir terimi kullanmak doğru olur diye düşünüyorum. Daha açık bir ifadeyle DİB gibi bir kurum demokrasi ile ulaşılmak istenen hedefle yani hukukun üstünlüğü problemiyle, temel hak ve hürriyetler meselesiyle yakından ilgilenmelidir. İlgilenmeli ve bu konuda Müslümanlar'ı doğru bilgilerle bilgilendirmelidir.

Çünkü kendilerine dini hizmetleri götürdüğü Müslümanlar'ın bu dini hizmetlerden gereği gibi yararlanabilmeleri temel hak ve hürriyetlerden, hukuk hakimiyetinden yararlanmalarıyla doğru orantılıdır. Dolayısıyla hukuk hakimiyetinin zedelendiği, temel hak ve hürriyetlerin, söz gelimi din ve vicdan hürriyetinin işlerlik kazanmadığı her durumda DİB'nin tavır koyması en tabii görevidir.

Kadın hakları meselesinde de hem gelenekle şekillenmiş davranış biçimlerinin dini olmadığını açıklamak ve dinin yanlış değerlendirilmesinin önüne geçmek, hem de kadın hakkının çiğnendiği her yerde gereği gibi tavır koyarak bu haklara sahip çıkmak zorundadır. Bu bakımdan da Diyanet'in İslam dünyasında, söz gelimi Afganistan'da, İran'da, Suudi Arabistan'da din adına resmi bir tavır olarak şekillenen, ama dinden kaynaklanmayan yasakçı tavra karşı çıkmasını olumlu buluyoruz. Bu noktada DİB'nin "neden sadece Türkiye'deki sosyal ve kültürel yapıdan kaynaklanan yanlışlıkları seslendirdiği, resmi tavırdan kaynaklanan yanlışlıklara, kadınlara yönelik baskılara ses çıkarmadığı" sorusu hatıra gelmektedir. 28 Şubat sürecinde din ve vicdan hürriyetinin en normal tezahürlerinin "irticayla savaş" görüntüsü altında nasıl önlendiği, dini eğitimin nasıl baltalandığı ve bugün İslam dünyasındaki antidemokratik uygulamalara karşı çıkan Diyanet'in sesinin hiç çıkmadığı hepimizin malumu. Bugün demokrasiye, dolayısıyla temel hak ve hürriyetlere sahip çıkan, kadın haklarını keşfeden DİB'nin, bu süreç boyunca neden suskun kaldığı, başörtülü kadınların haklarıyla neden ilgilenmediği sorusunun cevabı bende yok. Diyanet'in bir cevabı varsa burada yayınlarım.

Bütün bunlara rağmen şunu belirtmeliyim. Eğer bugünkü çıkışı konjonktürel değilse, icazetli bir çıkış özelliği taşımıyorsa sadece İslam dünyasındaki değil, Türkiye'deki hak ihlallerinde de Diyanet'in benzer çıkışları yapması gerekir. Evimiz problemli iken başka evlerin problemini çözmeye çalışmak fazla tutarlı olmasa gerek. Bütün bunlara rağmen ben Diyanet'in çıkışının yine de önemli olduğunu düşünüyor, Türkiye'deki yanlışlara ses çıkarmamasını bu sahadaki antrenman eksikliğine bağlamak istiyorum, bu isteğimi saflığıma vereceğiniz ihtimalini göze almak pahasına...