Anayasa Mahkemesi, 21 Mart 1971'de "laik devlet niteliğinin ve Atatürk devrimciliğinin korunması prensiplerine aykırı olduğu" gerekçesiyle Milli Nizam Partisi'ni kapattı.

Erbakan, 1973'te Milli Selamet Partisi'nin genel başkanı oldu. Bu parti de 12 Eylül döneminde kapatıldı ve Erbakan hakkında dava açıldı. Bu dönem bir süre cezaevinde kalan Erbakan'ın 1987'de yapılan referandumla siyasi yasağı kalktı ve 1983'te kurulan Refah Partisi'ne genel başkan oldu. Erbakan, 1996'da DYP ile koalisyon yaptı ve başbakan oldu. Ancak Erbakan'ın başbakanlığı 28 Şubat süreciyle kesildi.

Refah Patisi davası AİHM'de sürüyor

21 Mart 1997'de Yargıtay Başsavcısı Vural Savaş, Refah Partisi'nin laikliğe aykırı eylemleri nedeniyle kapatılması için Anayasa Mahkemesi'nde dava açtı. Anayasa Mahkemesi'ndeki dava sürerken, 17 Kasım 1997'de Fazilet Partisi kuruldu. Yüksek Mahkeme, 1998'de RP hakkında kapatma kararı verdi ve Erbakan ile aralarında Şevket Kazan gibi isimlerin de bulunduğu yöneticileri için siyasi yasak getirildi. RP'liler, karar aleyhine Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nde dava açtı. Kararın 15 Temmuz'a kadar açıklanması bekleniyor.

FP iki yıl oyalandı

Partinin kapatılmasından sonra Refah Partisi milletvekilleri, FP'ye katıldı. Yargıtay Başsavcılığı, 7 Mayıs 1999'da FP hakkında da "kapatılan Refah Partisi'nin devamı olduğu" gerekçesiyle dava açtı.

Dava iki yılı aşkın bir süre devam etti ve bu süre içinde FP'nin "eli kolu bağlandı." Dün çıkan sonuçla, Türkiye Cumhuriyeti tarihinde, bir parti daha, "demokrasi" nutuklarının atıldığı bir dönemde siyasi partiler mezarlığına gönderildi.

FP'nin ömrü 3.5 yıl sürdü

Anayasa Mahkemesi'nin dünkü kararı ile temelli kapatılan Fazilet Partisi'nin siyasetteki varlığı 3.5 yıl sürdü.

FP, Refah Partisi'nin kapatma davasında karara çok az bir süre kala, Necmettin Erbakan'ın ve RP'nin avukatlığını yapan İsmail Alptekin'in başkanlığında 34 kurucu üye ile 17 Aralık 1997'de kuruldu.

Bir süre İsmail Alptekin'in Ankara'da Hanımeli Sokak'taki avukatlık bürosunda faaliyet gösteren FP'ye, 16 Ocak 1998'de verilen RP'nin kapatılması kararının, 2 Şubat'ta 1998 tarihli Resmi Gazete'de yayınlanıp yürürlüğe girmesi üzerine, ilk olarak Van milletvekili Fethullah Erbaş geçti. Erbaş'ı RP'nin kapanmasıyla bağımsız kalan diğer milletvekilleri izlerken, birkaç gün içinde FP grup oluşturdu. Kurucu Genel Başkan İsmail Alptekin'in milletvekili olmaması nedeniyle Grup Başkanlığı görevini, Malatya Milletvekili Recai Kutan üstlendi. Katılımların tamamlanmasının ardından, FP ana muhalefet partisi konumuna geldi.

Demokrat Parti'nin 1950'de tek başına iktidara geldiği günün yıldönümü olan 14 Mayıs 1999'da ''İlk adım'' sloganıyla Atatürk Kapalı Spor Salonu'nda düzenlenen Kurucular Kurulu toplantısında, Genel Başkanlığa Recai Kutan getirildi. Kutan, Genel Başkan olduktan sonra partisinin RP'den farklı bir çizgide olduğunu savunurken, bu farklılığı değişik çevrelere anlatmak için bazı Amerika ve Avrupa ülkelerini kapsayan geziye çıktı. Kutan, gezilerinde, "Türkiye'nin AB'ye tam üyeliğini gerçekten isteyen tek partinin FP olduğu'' savını işledi.

14 Mayıs 2000 tarihindeki büyük kongreye, Recai Kutan ile Abdullah Gül genel başkan adayı olarak katıldılar.

Kongrede Kutan delegelerden 633'ünün, Gül ise 521'inin oyunu aldı.

Davayı Vural Savaş açmıştı

Emekli Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Vural Savaş, 7 Mayıs 1999'da, FP'nin, "laiklik karşıtı eylemlerin odağı haline geldiği" ve "kapatılan RP'nin devamı olduğu" gerekçesiyle kapatılması istemiyle dava açtı ve kapatma davasından bir gün önce partisinden istifa eden İstanbul Milletvekili Aydın Menderes dışındaki FP'li milletvekillerinin tümünün milletvekilliklerinin sona erdirilmesini istedi.

14 Mayıs'taki kongre salonunda, sinevizyon ekranında ''Mücahit Erbakan'' yazısının geçmesi, Savaş'ın ardından Başsavcılık görevine gelen Sabih Kanadoğlu tarafından kapatma davasın ek bir iddianame hazırlanmasına dayanak oldu. 26 ay süren davanın dün açıklanan kararı ile "3.5 yaşındaki'' FP, 13 ay sonra temelli kapatıldı.

'Karar millet iradesine tecavüzdür' Kapatılan Refah Partisi'nin Genel Başkanı Prof. Dr. Necmettin Erbakan Fazilet Partisi (FP)'nin kapatılmasını eleştirerek "Bu karar milletin iradesine tecavüzdür" dedi. Milli Gazete'nin kuruluş yıldönümü nedeniyle Abdi İpekçi Spor Salonu'nda düzenlenen gecede konuşan Erbakan, FP'nin kapatılma kararına değinerek "Siyasi partileri halk kurar, halk geliştirir ve halk kapatır. Bu karar milletin iradesine tecavüzdür" diye konuştu. Erbakan kapatma kararının; hukuka, insan haklarına ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesine aykırı olduğunu vurgulayarak "Avrupa ülkeleri bu karardan dolayı Türkiye'ye acıyor. İnsan haklarını öğrettiğimiz Avrupa bize acımamalıydı" dedi. Gecede, Abdi İpekçi Spor Salonu dolup taşarken, çok sayıda vatandaş da dışarıda kaldı.

Fazilet kapatılan 25. parti oldu

FP, Anayasa Mahkemesi'nin kapattığı 23, Türk siyasi hayatında kapatılan 25. parti oldu. Türk siyasi hayatında kapatılan ilk partiler hakkındaki kararları sulh ceza ve asliye hukuk mahkemeleri verdi. Çok partili döneme geçilen 1950 yıllından sonra kurulan Millet Partisi, 1954'te Ankara Sulh Ceza Mahkemesi'nce kapatıldı. 27 Mayıs 1960 ihtilalinden sonra ise iktidardan uzaklaştırılan Demokrat Parti, 20 Haziran 1960 tarihinde Ankara Asliye Hukuk Mahkemesi'nce kapatıldı.

Anayasa Mahkemesi, tüm partilerin kapatıldığı 12 Eylül 1980 tarihine kadar açılan 6 parti kapatma davasının tümünde kapatma yönünde karar verdi.

Anayasa Mahkemesi, 12 Eylül 1980 müdahalesinden sonraki dönemde 1983 yılında yeniden partilerin kurulmasına izin verilmesinin ardından açılan kapatma davalarında ise 17 partinin kapatılmasına karar verirken, DYP'nin de aralarında bulunduğu 16 parti hakkındaki istemi reddetti. Halkın Demokrasi Partisi'nin kapatılması istemiyle açılan davaya ise halen Anayasa Mahkemesi'nde devam ediliyor.

Saat saat FP kararı

Anayasa Mahkemesi'nde, 2 yıl 45 gün süren bir tartışmalar sonucu karara bağlanabildi. Heyetin son iki haftadır devam eden oturumları sırasında üyeler arasında hiç bir sert tartışmanın yaşanmadığı öğrenildi.

Mahkeme heyeti, önceki hafta Salı günü esastan görüşmeye başladığı FP davasında, dün kararın açıklandığı ana kadar toplam 31 saat aralıksız mesai yaptı. Dünkü oturum saat 09.30'da başladı. Rahatsızlığı sonucu raporlu olan üye Mahir Can Ilıcak'ın yerine en kıdemli üye Samiha Akbulut son iki günden beri toplantılara katıldı. Vücudundaki kist nedeniyle pazartesi günü ikince kez ameliyat olacak olan Ilıcak, şu anda Hacettepe Hastanesi'nde tedavi görüyor.

Başkan Mustafa Bumin, dün sabah mahkemeye gelişinde ve toplantıya girişinde gazetecilerin sorularını cevaplamadı. Alınan karar uyarınca, diğer üyeler de son iki haftadan beri gazetecilerin sorularını cevapsız bıraktı.

Mahkemenin asma katındaki görüşmelere saat 11.20'de 15 dakika ara verildi, ardından öğlen yemeği için dağılana kadar müzakereler sürdü.

Kuru fasülye ve pilav...

Mahkeme binasının teras katında öğlen yemeği olarak "kuru fasülye, pilav ve cacık" yiyen heyet, saat 14.00'de yeniden bir araya geldi. Toplantı salonuna Başkanvekili Kılıç ile üye Acargün kolkola birlikte girerken, foto muhabirleri ve kameramanların akınına uğrayan yedek üye Samiha Hanım, gülümseyerek poz verdi.

Bu sırada mahkemeye gelen eşi, annesi ve kızını karşılayan raportör Mehmet Turhan da, heyet içeri girdikten beş dakika sonra toplantıya katıldı.

Kılıç'tan "salonu hazırla" talimatı...

Heyetin öğleden sonraki oturumuna iki kez ara verildi. İkinci aradan sonra toplantı başlarken Başkanvekili Kılıç, Genel Sekreter Sadi Büyükeren'e kararın açıklanacağını belirterek, alt kattaki büyük salonunu hazırlamasını söyledi. Kılıç'ın bu sözleri duyulur duyulmaz muhabir ve kameramanlar arasında büyük bir telaş ve heyecan başladı. Salonda hazırlıklar sürerken, kameraman ve foto muhbirlerinin içeri girmek istemesi sonucu izdiham yaşandı.

RP kararı da aynı salonda açıklanmıştı...

İzdiham ve aşırı gürültüyü duyan Kılıç, bir ara toplantıdan çıkıp gazetecilere, yarım saat veya 45 dakika sonra kararın açıklanacağını bildirdi. Bunun üzerine salona alınan kameramanlar hazırlıklarını tamamladılar. Saat 17.00'de toplantıyı sona erdiren heyet, salondaki yerini aldı. Tıpkı eski Başkan Ahmet Necdet Sezer'in RP davası ile ilgili kararı açıkladığı gibi, heyet üyeleri ile birlikte kararı okuyan Bumin, daha sonra soruları cevaplamadan salondan ayrıldı. Sorulara Anayasa Mahkemesi'nin diğer üyeleri de cevap vermekten kaçındı.