Zeynep Aliye'nin Türkiye'nin en ünlü edebiyatçılarından Atilla İlhan'la yaptığı söyleşi kitabı, edebiyat çevrelerinde en çok konuşulan kitap oldu. Bilgi Yayınları'ndan çıkan 'Mavi Adam' adlı kitapta İlhan'ın, Türk edebiyatının önde gelen isimleriyle ilgili söylediklerine ilk tepki ünlü yazar, şair ve eleştirmen Enis Batur'dan geldi. Cumhuriyet Gazetesi'ndeki köşesinde, İlhan'a cevaben "Türk edebiyatında görüşleri yapıtlarına bu kadar zarar vermiş ikinci bir yazar yoktur" diyen Batur, sinemadan edebiyata, şiirden TV programcılığına, tarihten bilime, siyasetten ekonomiye kadar geniş bir alanda görüş belirten ünlü şairi yeterince Fransızca bilmemek ve senelerdir destekten yoksun yargılar geliştirmekle suçladı. İlhan, kitapta Orhan Pamuk'un eserlerini ve edebi serüvenini, "...Orhan Pamuk şimdi patinaj yapıyor. Ne yapacağını bilmiyor. Çok zor. Başladığında Orhan Kemal, Kemal Tahir geleneğinden gelen bir yazardı. Onu birden bıraktı post-modernist olmak için. Salman Rüşdi olmak istiyordu. Türk roman geleneği gerçekçiydi, o da bu gelenekten geliyordu. Şimdi post-modernist roman yazmaya çalışıyor; post modernist ne, bilen yok. Böyle bir durumda artık bu 'pazara' çalışmıyor, Batı pazarına çalışıyor, Salman Rüşdi olacak. Bu ticarettir, edebiyat değildir" sözleriyle nitelendirdi.

Enis'e cevap vermeme gerek yok

İlhan'ın 'Mavi Adam'daki eleştirilerine Orhan Pamuk ise, " Bu kitaptan haberim yok, merak etmiyorum, buna bir cevap da vermek istemiyorum" diye konuştu.

Geçtiğimiz günlerde Zaman Gazetesi'ndeki köşesinde Orhan Pamuk'a yönelttiği eleştirilerle gündeme gelen Hilmi Yavuz'a, Atilla İlhan'ın ünlü yazarlara yönelttiği eleştirileri sorduğumuzda, Yavuz, kitabı henüz okumadığını, ancak okuduktan sonra kitapta yazılanlar hakkında bir yargıya varabileceğini söyledi. Kitap yayınlandıktan sonra gazetecilerden çok yoğun ilgi gördüğünü ifade eden Atilla İlhan ise, Enis Batur'un Cumhuriyet Gazetesi'ndeki köşesinde kendisine yönelttiği eleştiriler için, "Kitapla ilgili sadece Enis eleştirel bir şeyler yazdı. Enis'in yazdığı şeye de ben zaten cevap vermem, belki gazetede iki satır bir şey yazarım. Kitap doğru dürüst okunursa bu eleştirilerin cevabı bulunabilir. Ayrıyeten cevap vermeye gerek yok" dedi. Kitabının böyle bir etki uyandırmasını beklediğini söyleyen Zeynep Aliye ise, " Mavi Adam'ın böyle bir etki uyandırmasını bekliyordum. Çünkü bu kitap, Türkiye'nin son 50 yılına ışık tutuyor. Ben sadece Atilla İlhan'la yapılan söyleşiler bağlamında bakmadım olaya. Bütün alanlar arasında bir gezintiydi ve herkesin kendi sorularını bu geziyle yanıtlamasına bir neden oluşturabilecekti. Ama böyle kitaplar eğer bir magazin içermiyorsa çok fazla tutulmuyordu. O yüzden umut içerisindeydim, sonuçta umut ettiğim neticeye ulaşmak beni mutlu etti" diyor.

ATİLLA İLHAN'IN OKURLARINA DA SORULARI VAR

Mavi Adam'dan birkaç ay önce 28 edebiyatçıyla yaptığı 'Yüz Yüze Edebiyat' adlı bir söyleşi kitabının daha çıktığını ancak, o kitabın bu kadar yankı uyandırmadığını kaydeden Aliye, kitabı hazırlarken Atilla İlhan'ın kişiliğinin çok önemli rol oynadığını ifade ediyor ve ekliyor: "Atilla İlhan'la yapılan söyleşi kitabı hem yüzyüze edebiyat, hem de edebiyat tarihini incelemek ve arşiv oluşturmak açısından önemliydi, ama aynı zamanda kendisi olamayan, başkalarının felsefelerini sahiplenmeyi kabul etmiş bir yığın insana karşı yöneltilen soruları içeriyordu." Aliye'ye göre kitap ilk başlarda Atilla İlhan'ın okurlarına yönelik bir çalışma olarak tasarlanmıştı ve İlhan'ın okurlarına da yönelik bazı sorular sormayı hedefliyordu. Çalışmanın bu kadar geniş bir düzlemde netice vermesi ise sürpriz oldu.