"Necip Fazıl Kısakürek ayda 5-600 lira kazanan bir adam olmasına rağmen hayatının her devrinde parasız bir adam olarak yaşamıştır. Bu yüzden, yıllardan beri ruhunda yatmakta olan Büyük Doğu mefkûresi ve mecmuası için kendisine sermayedar bir ortak aramış ve başlangıçta Ülkü Matbaası sahibi Faruk Gürtunca'yı bulmuştur. İki ortak arasında, bazı yazı ihtilâfları yüzünden münasebet bozulunca, Necip Fazıl, artık Büyük Doğu'yu tek başına tesis etmeği bir hayatiyet borcu bilmiş; ve ihtiyar annesinin bir komşusundan borç alarak kendisine verdiği 400 liradan başka, vaktile Para piyesinin hasılâtile karısına aldığı astıragan bir kürkü koluna attığı gibi Maraşlı bir tüccara giderek kürkü rehin bırakmak şartile birkaç bin lira borç istemiştir. Bu Maraşlı tüccar, Necip Fazıl gibi Maraş'ın en eski hanedanına mensup bir fikir ve sanat adamına bu müracaat karşısında ağlıyacak kadar müteessir olmuş; rehini reddetmiş ve Necip Fazıl'a senetsiz, sepetsiz istediği parayı vermiştir. Bu güzide ruhlu tüccar Büyük Doğu'nun iktisadî yazılarını yazan Ali Rıza Pişkin'dir."

Bir 'Dergi' fikri etrafında gelişen çeşitli düşünce egzersizlerinin belli bir olgunluk aşaması sonrasında kuvveden fiile geçişi esnasında, ne tür imkânların arandığı/bulunduğu hususu daima ilgi çekici gelmiştir bana. Yanılıyor muyum acaba? Sanmıyorum.. Örneklerden biri de Büyük Doğu olunca, söz konusu 'merak', daha 'kışkırtıcı' bir hâle bürünüyor ister istemez.

İşte, 40'lı yılların totaliter zihniyeti karşısında fikirde, mücadelede, sanat ve edebiyatta devrin en güçlü atılımını gerçekleştirerek, sahih etkilerini günümüze dek sürdüren Büyük Doğu hareketinin ilk kuruluşuna dair yapı taşları, yukarıda özetlenen fedakârlıklar sonucu realize edilmiş. İlginç değil mi?

Üstad Necip Fazıl Kısakürek'in "Ağaç" tecrübesinden sonra, âdeta kendi ismiyle özdeşleşmiş ve yayım periyotları bile O'nun yaşantısındaki iniş-çıkışlarla direkt ilgili olan Büyük Doğu'nun ilk sayısı, 17 Eyül 1943 tarihini taşıyor ve ilk yazı başlığı, Necip Fazıl'ın hem yaşadığı dönemi hem de sonraki kuşakları derinden etkileyen kitabının ismiyle aynı: "Büyük Doğu'ya doğru: İdeolocya Örgüsü"..

İlk sayıdan itibaren -hatta Necip Fazıl gazete muharrirliği yaparken ve henüz Büyük Doğu fikren kuruluş aşamalarındayken- gerek halkta ve gerekse entellektüel çevrelerde büyük bir ilgi ve beklentinin doğmasını sağlayan Büyük Doğu, gün geçtikte artan manevî gücünün yanında, devrin en seçkin ve o derece etkili şair ve yazarlarının yer aldığı bir kulvar, daha doğru bir ifadeyle bir 'ana eksen' olmakta gecikmemiş. Bu bağlamda, Büyük Doğu misyonunun, ülke sathında büyük bir mücadele azminin tek kalesi olduğunu hatırlatmaya lüzum var mı, bilmiyorum.

Yeri gelmişken bir kez daha belirtelim: Dün olduğu gibi bugün de -muhtemelen yarın da- bazıları, Üstad'ın bir başına gerçekleştirdiği o olağanüstü hacimli Büyük Doğu davasını anlamak/anlamlandırmak çapından mahrumlar. İnsanı 'bütün'üyle kavrayıp değerlendirmekten yoksun kalışın izlerini, kendi 'küçük dünya'ları için harç malzemesi yapmakla meşguller. Ne diyelim: İt ürür, kervan yürür!.

Sözü bağlarken, Büyük Doğu'nun iç dinamikleri, idealleri ve yapıp ettikleriyle ilgili daha geniş bilgi edinmek ve Necip Fazıl'ın biraz olsun şahsiyetini tanımak iştahası duyanlar için, Yedi İklim'in Mayıs sayısını tavsiye etmekte yarar var. Yedi İklim dergisinin bu sayısı, özel bölüm olarak Büyük Doğu'ya ayrılmış. Ali Haydar Haksal'ın, Mustafa Miyasoğlu'nun, Osman Akkuşak'ın, İlyas Dirin'in Büyük Doğu'yu ve Üstad Necip Fazıl Kısakürek'i merkez alan çalışmaları derginin sayfaları arasında.. Mustafa Özçelik'in "Büyük Doğucu" İsmail Gülketin'le yaptığı konuşma da dikkat çekiyor..

Büyük Doğu idealine yeniden bakış ve bu bakışın getireceği manevî ilham hâlesi, hayatımıza yenileyici/besleyici taze anlam katmanları katacak; buna inanıyorum..

Bu vesileyle, Üstad'ı, ölüm yıldönümünde saygıyla, minnetle ve rahmetle bir kez daha anıyoruz..

İHSAN DENİZ

Künye

Temsilcilikler

ReklamTarifesi

AboneFormu

MesajFormu