Yurtdışı yatırımları ile tartışmalı duruma gelen TPAO ile ilgili iddiaların ardı arkası kesilmiyor. Yeni Şafak'a ulaşan bilgilere göre son 5 yıl içinde 2 milyar dolar zarar eden TPAO'nun en büyük zarara Bakü-Ceyhan'ı da ilgilendiren Mega Proje kapsamında yeralan Şah Deniz, Kurdashı, Alov Projeleriyle TPIC-SOCAR'da uğradığı belgelendi. Mısır, Suriye ve Cezayir'den sonra Kazakistan'da da büyük zarar eden TPAO ile ilgili belgelerin ciddi tahrif edildiği iddia edildi.

TPAO'nın bir yan kuruluşu olan Turkish Petroleum International Company (TPIC)'in bu yatırımlarda büyük oranda rolü olduğu ifade edilirken, TPIC ile ilgili yolsuzluk ve usûlsüzlükleri ortaya çıkaran teftiş kurulu üyelerinin bir bir görevden uzaklaştırıldıkları öğrenildi.

Teftiş Kurulu Başkanlığı'nın 2000 sonu itibariyle Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı Genel Müdürlüğü'ne gönderdiği 'Değerlendirme Raporu'nun Genel Müdürlük'teki bazı isimler tarafından tahrif edilmek istendiği de ileri sürüldü.

TPAO'nun Kazakistan'la ortak kurduğu Kazak Türk Munay şirketinin Kazakistan'da yaptığı harcamalar sonucu ortaya çıkan zararın ise 300 milyon doları aştığı belirlendi. İddialara göre, TPIC'ın ısrarları sonucu TPAO'nun Kazakistan'da 200 bin dolara arsa aldığı ancak arsanın bir süre sonra 5 bin dolara satılmak zorunda kaldığı bildirildi. TPIC'ın önayak olduğu ancak yine zararla sonuçlanan olaylardan birisi de Kazakistan ve Azerbaycan'da alınan madeni yağlar. TPAO, alınan bu yağlardan yaklaşık 200 bin dolar zarar etti. Bir iddiaya göre ise TPIC'deki bazı yöneticiler Gürcistan'a yapılan seyahatin masraflarını yüksek tutarak kurumu zarara uğrattılar.

18 milyon dolar bilmecesi

Görüşlerine başvurduğumuz bir TPAO yetkilisi, 'Pandora'nın kutusunun açılmasının bağımsız yargının kararlılığına bağlı olduğunu belirterek, TPAO'nın Cezayir'deki faaliyetlerine ilişkin ilginç bilgiler verdi. Bürokrat olduğu için konuşmasının zorluğuna dikkat çeken aynı yetkili belgelere dayandırarak şu bilgileri verdi:

"TPAO 1997 yılında Cezayir'de Amerikan ARCO şirketi ile petrol aramaya başlar. Operatör şirket ARCO'dur. Ancak harcanan paraların hesabı Deloitte Touche bağımsız denetim firması tarafından tutulur ve ortaya çıkan tablo ARCO'nun ciddi hesap tahrifatına gittiği belirlenir. Elde edilen verilere göre ARCO, bu işten TPAO'yı 4 milyon 500 bin dolar zarara uğratmıştır ve aynı kurum şu sıralarda hissesini satmaya çalışmaktadır. ARCO ile varılan anlaşma ayrıca fizibilite yapılmadan imzalanmış bir anlaşma olma özelliğini taşıyor. Ortaya çıkarılan 18 milyon doların ise neye göre belirlendiğini kimse bilmiyor."