Özel üniversiteler Türkiye'de yüksek öğretimin daha kaliteli hale gelmesi için bir şans olabilir. Her üniversite müstakil bir birimdir; gerektiğinde kolay ve hızlı karar alabilir. Kaynaklarını, eğer isterse öğretimin kalitesini yükseltmeye yönelik olarak kullanabilir; kütüphanesini, laboratuvarını zenginleştirebilir, iyi hocaları, bilim adamlarını bünyesinde toplayabilir. Devlet üniversiteleri böyle değildir; devlet çarkının yavaş işlemesinden etkilendiği gibi, ülkenin iktisadî durumundan da nasibini alır; iyi hocaları bünyesinde tutamaz veya tam gün çalıştıramaz, kütüphane ve laboratuvar giderlerine gerekli kaynağı aktaramaz. Bir türlü kurtulamadığımız ideolojik bağnazlık da devlet üniversitelerindeki öğretim ve araştırmanın kalitesini hayli düşürür. Nitekim düşürmüştür.

Ancak özel üniversitelerin bu işlevlerini yapabilmeleri için kar etme hedefini birinci plana almamaları ve öğretim üyelerini seçerken ideolojik aidiyete göre bir tercih yapmamaları gerekir. Türkiye'de kar amacını ön plana almayan üniversiteler yok değil, var. Bu açıdan söz konusu üniversitelerin orta vadede kaliteli bir eğitim ve öğretim seviyesi yakalamalarını ümid edebiliriz. Ancak öğretim üyelerini seçiminde ideolojik aidiyet noktasından başarılı bir sınav verildiğini söyleyemeyiz. Senelerdir ideolojik aidiyete göre şekillenen kafaların birden bire bundan vazgeçmeleri de esasen beklenemez. Ümit ve temenni olunur ki makul bir süre içinde ideolojik aidiyet faktörü seçimlerde belirleyici olmaktan çıkar.

Benim burada üzerinde durmak istediğim nokta bir çok özel üniversitede öğretim üyelerinin belirlenmesinde ihtisas faktörünün geri plana itilmesidir. Şimdilik farkedilmese de bu durum özel üniversitelerdeki öğretim kalitesini fevkalade menfi etkilemektedir. Sistem şöyle işliyor: Özel üniversitelerin önemli bir kısmı, kadrolu öğretim üyesi çalıştırmak pahalıya geldiğinden veya bulunamadığından ücretli öğretim üyeleriyle bu açığını kapatıyor. Devlet üniversitelerinin ücret politikası da bu yolu bu üniversitelerinin öğretim üyeleri için cazip hale getiriyor. Ancak ücretli öğretim üyeleri seçilirken ahbap-çavuş ilişkisi sistemi uygulanıyor. Diyelim özel üniversitenin hukuk fakültesinde idare hukuku dersi okutulacak. Yöneticilerin ahbab u yaranı içinde bu dersi verecek kimse yoksa, bu çerçeve dışına çıkılmıyor, yakın arkadaş çerçevesi içinde yer alan mesela anayasa hukuku veya devletler umumi hukuku hocası bu dersi veriyor. Yok anayasa dersi okutulacaksa bu defa da idare hukuku hocasından medet umuluyor. Böylece ticaret hukuku medeni hukuk hocalarıyla, medeni hukuk roma hukuku hocalarıyla, hukuk tarihi hukuk felsefesi hocalarıyla dolduruluyor. Netice itibariyle hepsi de hukuk. Hukuk fakülteleri böyle de fen-edebiyat fakülteleri farklı mı? Söz gelimi ortaçağ tarihi hocaları yakın çağ tarihi derslerine giriyorlar veya ilk dönem İslam tarihi hocaları son dönem Osmanlı tarihine. Her halde burada da hepsinin tarih olması birleştirici faktör oluyor. Ceket uyduramadığımıza palto satmaya çalışıyoruz, pantalon veremediğimize pijama teklif ediyoruz.

Belki bu durumu öğrenciler ilk başta farketmiyorlar, belki de diploma almanın birinci hedef olduğu Türkiyemiz'de bu onların da işine geliyor. Konunun uzmanı olmayan hoca fazla titiz de davranmıyor. Bu arada olan üniversite öğretiminin kalitesine oluyor. Diyeceksiniz ki bir üniversite hocası kendi ihtisası olmayan dersi nasıl verebiliyor? YÖK bu durumun farkında değil mi? Kendisine ve ihtisasına saygı duyan hoca elbette ihtisası dışında bir dersi vermiyor. Ancak mevcut ekonomik şartlar bu saygıdan da çok şeyler götürdü. YÖK bu durumun farkında mı, ben de merak ediyorum. Üniversitelerin ideolojik yapılanmasını henüz istediği gibi gerçekleştiremediğinden muhtemel ki ilmi çıtayı yükseltmeye sıra gelmemiştir. Belki de biz üniversitelerdeki ilmi çıtanın yükselmesine gereksiz yere taktık. Belki de gerçekten önemli olan ülkenin ideolojik bütünlüğü. Büyüklerimizden iyi bilecek değiliz ya canım...

M.AKİF AYDIN

Künye

Temsilcilikler

ReklamTarifesi

AboneFormu

MesajFormu