Her kafadan bir sesin çıktığı ilk haftanın şaşkınlığı suskun geçen haftasonu daha da arttı. Mesut Yılmaz'ın Brüksel'de oluşu ortalığın sessizliğinde etkili elbette. Küskünlerin de acelesi yok, çıkış için uygun ortam arayışında onlar... Seçimi erteletmeyi amaçlayan girişimler önümüzdeki hafta yoğunlaşacaktır...

Konunun nezaketsizlikle ve sportmen olamayışla ilgili yönleri de var elbette, ancak hepsi o kadar mı? Bugün yaşadıklarımızın 'sisteme' dönük bir yüzü bulunmuyor mu?

Meclis 3 Kasım seçimini bir 'karara' bağladı. Meclis kararları Cumhurbaşkanı denetimine tâbi olmadıkları için, Resmi Gazete'de yayımlanınca yürürlüğe girmiş oluyor. Aldığı bir kararı, Meclis, başka bir kararla ortadan kaldırabiliyor. Meclis'i olağanüstü toplantıya çağırmak için beşte bir imza yetiyor; Meclis'in açılması da 'yeter sayısı'na bakıyor. 'Küskünler' denilen milletvekilleri, hele arkalarına ANAP'la YTP'yi alabildiklerine göre, olağanüstü toplantı için gerekli imzayı toplayabilir, erken seçim kararını ortadan kaldırabilirler...

Erken seçimi Meclis kararına bağlamak yerine yasa çıkartarak sağlama almak da mümkündü. 3 Kasım tarihini ortaya atan MHP'nin ilk arzusu da erken seçim için yasa çıkartmaktı; konu sahaya indiğinde MHP yasa ısrarından vazgeçti. Erken seçime yasayla gidiliyor olsaydı, iptal girişimlerini Meclis içinde engellemek de, Cumhurbaşkanı eliyle geçersiz kılmak da mümkün olabilecekti.

Bazıları, haklı olarak, erken seçime gitme kararını Meclis'in kendini 'fesh' etmesi olarak yorumlayıp şu anda tanıklık ettiğimiz girişimleri 'hukuki' bulmuyorlar. Haklı oldukları nokta, erken seçim kararıyla 'fesih' işleminin biçimsel olarak benzemesidir. Ancak, 'hukuk' açısından arada telifi imkânsız farklar bulunuyor. Hoşumuza gitmeyebilir, ama gerçek şu: Erken seçim kararını iptal etmek için yola çıkanları eldeki mevzuatla durdurmak mümkün değil...

Oysa, iç tüzük değişiklikleri üzerinde çalışılırken, erken seçim kararının 'geri dönülemez' bir karar olduğu maddesi de düşünülmüştü. Son anda kavga çıkıp engellenmeseydi, iç tüzüğe eklenen bir maddeyle, erken seçim kararı alan Meclis'in olağanüstü toplantıya çağırılamayacağı esası kabul edilecekti. Böyle bir maddenin yokluğunda, Meclis, prensip olarak, 2 Kasım'a kadar olağanüstü toplantıya çağrılabilir, yeterli imza bulunursa toplanabilir de...

Milletvekilleri 'yüzsüzlük'ten korkmazlarsa, beş yıllık doğal süresi içerisinde, Meclis'ten erken seçim kararını birkaç kez çıkartabilir ve her seferinde kararlarından dönebilirler. Buna karşılık, görevini ifa etmeyen, ülkeye zararı dokunmaya başlayan sorunlu bir Meclis'i 'fesh' etme yetkisi kimsede bulunmuyor. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in "Fesh ederim" ihtarına eklediği "Şartlar oluşursa" cümleciği, hükümetin 45 gün içinde kurulamaması durumuna işaret ediyor. Meclis'i toplayıp seçimi erteletmeye çalışanlar hükümete dokunmazlarsa, Cumhurbaşkanının yapabileceği bir şey yok...

Dünyanın her tarafında, Meclisler, gerekli olduğunda, bir 'üst yetkili' tarafından seçime götürülebiliyor. 'Demokrasinin beşiği' İngiltere'de, başbakanın arzusuyla, Kraliçe Meclis'i fesh edebiliyor. Başka demokrasilerde cumhurbaşkanları bu yetkiyle donatılı. Bizde ise, sistemde, hem de en çok teklenen bir konuda, koca bir boşluk bırakılmış... Meclis'i fesh etme yetkisi kimseye tanınmadığı gibi, kendi sonunu keyfi getiren Meclis, kararını yine keyfi biçimde geri alabiliyor.

1987'de, o dönemin küskünleri, karşılarında Meclis başkanı olarak Necmetin Karaduman'ı bulmuşlardı. Dönemin cumhurbaşkanı Kenan Evren'le başbakanı Turgut Özal'ın da desteğinde, Karaduman, 'kamu yararı' ilkesine başvurarak, küskünlerin Meclis'i çalıştırmak istemesini engellemişti. MHP'li Ömer İzgi de, "Meclis'in toplanmasında kamu yararı yoktur" diyerek küskünlerin önünü kesebilir. İzgi, gerekli desteği, Ahmet Necdet Sezer, Bülent Ecevit ve Devlet Bahçeli'de bulacaktır...

En doğrusu ise, sistemi çelişkilerden kurtarmaktır.

FEHMİ KORU

Künye

Temsilcilikler

ReklamTarifesi

AboneFormu

MesajFormu