Başrolünü Kenan İmirzalıoğlu'nun oynadığı Deli Yürek dizisindeki "Yusuf Miroğlu" benzeri çok sayıda halk kahramanının efsanesi Anadolu'da yıllardır dilden dile dolaşıyor. Bunlardan biri olan Seyrek Basan da, Köroğlu gibi fakire, fukaraya, kimsesize, düşküne yardım eden ancak yöneticiler ve zenginler tarafından "eşkiya" olarak görülen bir kahraman.

Seyrek Basan Efsanesi Antalya'nın Akseki ve Konya'nın Ahırlı ilçelerinin bulunduğu bölgede 200 yıldır kuşaktan kuşağa anlatılıyor. Seyrek Basan'ın asıl adı Mustafa'dır.

Uzun boylu olması, büyük adımlar atması ve normal bir kişinin yürüyerek 2 saatte gittiği yolu bir saatte aldığı için Mustafa'ya bölge halkı "Seyrek Basan" adını yakıştırmışlar. Anlatılanlara göre; 16-17 yaşlarındayken ak sakallı bir ihtiyar Mustafa'nın yanına gelip, ona bir muska verir ve "Bundan böyle yaşadığın sürece kimsenin malına, namusuna göz koymaz, kimseye kötülük yapmazsan bu muskanın gücü sayesinde sana kurşun işlemeyecek" dedikten sonra kaybolur.

Tılsımlı aba onu korur

Bu olaydan sonra girdiği çatışmalarda Seyrek Basan'ın, üzerindeki normal aba yanar dönerli parlak bir elbise haline alıp, kurşun geçirmez olurmuş. Seyrek Basan'ın bu özelliği bölgede yayılmaya başlar. O dönemde Antalya yöresine hakim olan bir efe pazara gelen halkın mallarına elkoymaya başlar. Halkın yardım istemesi üzerine Seyrek Basan, halkla birlikte Akseki'ye dogru yola koyulur.

Akseki dağlarında önlerine efenin adamları olan 9 eşkiya çıkar. Seyrek Basan hepsini öldürür ve silahlarını alır. Bir süre sonra Akseki pazarına gelirler, halk getirdikleri ürünleri sergilerken, efenin adamları gelir ve pazardaki ürünleri almak ister. Seyrek Basan gelirken öldürdüğü eşkiyaların silahlarını efenin adamlarından birine gösterir ve "Git efene söyle; bugüne kadar aldiğınız mallar hemen buraya gelmezse iki günde Antalya'yı ve Akseki 'yi başınıza yıkarım" der. Adamının söylediklerini duyan efe, Akseki Pazarı'na gelerek Seyrek Basan'a, "Ben seni gökte ararken yerde buldum" der ve halkın mallarını tekrar verir. Seyrek Basan kötülerin düşmanı, iyilerin dostudur, zorda olan herkese yardım eder, en çok da yoksulları korur. Halk tarafından çok sevilen Seyrek Basan, her geçen gün daha da ünlenir.

Bugün Konya'nın ilçelerinden olan Ahırlı'da, o günlerde kurulan pazarlarda zengin Ermeniler mal satarmış. Ermenilerin mallarına elkoyan Seyrek Basan'ın, bu malları fakirlere, ihtiyaç sahiplerine dağıtması Ermenilerin düşmanlığını kazanmasına neden olur. Ermenilerin dışında zenginler de Seyrek Basan'a düşmanlık beslemeye başlar.

Çeteleri temizler

Bir sorunu olan halk Seyrek Basan'dan yardım istemeye başlar. Bir süre İzmir'e giden Seyrek Basan burayı Rum eşkiyalardan ve Ermeni çetelerdan temizler. Uzun bir süre sonra tekrar memleketine dönen Seyrek Basan, giderken çok sevildiği yörede beddualarla anılmaya başladığını görür.

Aşkı sonunu hazırlar

Tekrar memleketinde yaşamaya başlayan Seyrek Basan, Gökçe adlı bir kıza gönlünü kaptırır ve kızı babasından istetir. Ancak kızın babası, kızının hasta olduğunu söyler ve "Benim kızım Seyrek Basan'a yaramaz" der. İllede "o kızı isterim" diyen Seyrek Basan, bir gün kızın karşısına çıkar ve "Neden beni istemedin?" diye sorar. Zor durumda kalan kız, hasta olduğunu kanıtlamak için sol göğsünü Seyrek Basan'a gösterir. Evine dönen kız olayı abilerine anlatır, çok kızan kardeşler Seyrek Basan'a pusu kurar ve onu vururlar. Ancak vurduklarına kendileri de inanmazlar, çünkü Seyrek Basan hiç sendelememiştir ve kurşundan koruyan bir tılsımı vardır.

GÖKÇE KIZI DA VURURLAR

Kimseye kötülük yapmadığı sürece kurşuna karşı korunan Seyrek Basan, Gökçe kızın önünü kesip, göğsünü açtırınca tılsımı bozulmuştur. Dalamaz Dere çıkışındaki söğüt ağaçlarının dibindeki çeşmenin yanında oturan kadınlardan su ister. Kadınlar su verecek bir kaplarının olmadığını söylerler. Bunun üzerine Seyrek Basan atından inmeden ayakkabısını çıkarıp kadınlara verir. Yaralandığı için yarasından akan kan ayakkabısına dolmuştur. Bunu gören kadınlar Seyrek Basan'ın vurulduğunu anlarlar. Yaralı olarak Arvana'ya giden Seyrek Basan, bir mağaraya gizlenir. Seyrek Basan'ın vurulduğunu duyan Bozkır Karakolu komutanı mağaraya gelir. Komutan Seyrek Basan'ı öldürmek istemez ancak askerler arasında bulunan Ermeni asıllı biri mağara girişinde ateş edince çatışma çıkar ve Seyrek Basan ölür. Seyrek Basan'a kin güden Ermeniler Seyrek Basan'ın cesedini ele geçirip başını gövdesinden ayırırlar. Ermenilerin yaptıklarını duyan Gökçe kızın abileri, olaya neden olduğunu düşündükleri kız kardeşlerini de vururlar.