2001'de yaşanan ağır krizin etkileri geçen yılın kasım ayına kadar tam gaz devam etti. 3 Kasım seçimlerinden tek parti iktidarının çıkması piyasalardaki kara bulutları dağıtırken devletin borçlanma oranı 20 puanlık gerilemeyle yüzde 71'lerden yüzde 51'lere indi. Borsa endeksi 8 bin seviyesinden 10 bin puanın üstüne çıkarken aşırı dalgalı seyreden dolarda dalganın boyutu küçüldü.

2002 yılına yüzde 70,99'luk yılılk bileşik faizle başlayan Hazine Bonusu, yılın tamamında ortalama yüzde 63'lük getirisiyle yıllık bileşik getirisiyle bu yılın en fazla kazandıran yatırım aracı olurken, Borsa, İMKB-100 Endeksi bazında yüzde 25 kaybettirdi. Elindeki parayı Hazine Bonosu'nda değerlendiren yatırımcılar her 100 liraları için ortalama üzerinden yapılan hesaba göre 63 Türk Lirası kazanırken, İMKB-100 Endeksi bazında, her 100 lira 75 liraya indi.

2002 yılı boyunca, 57'nci hükümeti oluşturan koalisyon partilerinin aralarındaki görüş ayrılıkları ve DSP lideri Bülent Ecevit'in başbakanlığı sırasındaki sağlık sorunları da piyasaları etkisi altına aldı. Yılın son iki aylık döneminde Irak Savaşı da 2002 boyunca yatırımcıların kabusu oldu.

Hazine Bonosu kazandırdı

Geçen yıl Hazine Bonosu'ndan sonra ne yüksek verim sağlayan yatırım araçlarından biri, bankaların sevimsiz bulduğu repo oldu. Repo, ortalamada yüzde 54 seviyesinde yıllık verim sağlarkan, B tipi yatırım fonları yüzde 48'e ulaşan verimle yılın en fazla kazandıran üçüncü yatırım aracı konumundaydı. Mevduatın, yıl başından itibaren üç aylık mevduata göre sağladığı verin ise yaklaşık yüzde 51 düzeyinde kaldı. Altın, bütün dünyada, yılın son iki aylık döneminde arttı. Cumhuriyet Altını değeri üzerinden yapılan hesaba göre altının yıllık verimi yüzde 41 seviyesinde çıktı.

Dolar yüzde 14 arttı

21 Şubat 2001 sonrasında uygulanan dalgalı kur rejimi nedeniyle ABD Doları, geçen yüzde 14 seviyesinde prim yaptı. Yıla 1 milyon 450 bin lira düzeyinde giren ve 1 milyon 650 bin lira seviyelerinde 2002 tamamlayan dolar, yıl içinde yüzde 32 düzeyinde marj sağladı.

2002 yıl başından itibaren gerilemeye başalayan dolar, 1 milyon 290 binli değerlere kadar düştü. Başbakan Bülent Ecevit'in sağlık sorunları ve daha sonrasında oluşan hükümet sorunu, ekonomik program endişeleri, Irak operasyonu, AB gibi tartışılan konuların gerginliği ile dolar, 1,7 milyon liraya kadar tırmandı.

3 Kasım erken seçimleri öncesinde 1 milyon 680 binli değerlerde olan ve seçimin AKP'nin tek parti iktidarı ile sonuçlanmasıyla gevşeyen dolar yıl sonunda piyasalardaki pozisyonların kapatılmasından etkilenip yeniden 1 milyon 650 binlere kadar çıktı.

Euroya ilgi arttı

2002 yıl başında 0,88 olan dolar/euro paritesi, yıl içinde ABD'nin sorunları ve savaş beklentisiyle yön değiştirdi. Doların uluslararası piyasalarda zayıflaması sonucunda dolar/Euro paritesi yılı 1,04 düzeyinde kapattı. Euronun TL üzerinden yıllık verimi ise yüzde 38 oldu.

Hazine faizi 20 puan düştü

Hazine Müsteşarlığı'nın düzenlediği iç borçlanma ihalelerinde 2002 yılının ilk faiz oranı yıllık bileşikte yüzde 70,99 olmuştu. Ancak daha sonraki süreçte dönemin başbakanı Bülent Ecevit'in sağlık sorunları iç borçlanma oranlarını yükseltti. Geçen yılın iskontolu ihalelerindeki en yüksek iç borçlanma faizi yüzde 79,67 ile 9 Temmuz'da görüldü. 3 Kasım seçim kararı ve sonrasındaki süreçte içborçlanma faizleri hızla geriledi ve 51'e çekildi.

Borsa dalgalandı

Geçen yıla yükselerek başlayan İstanbul Menkul Kıymetler Borsası 7 Ocak kapanışında 14.999 puana ulaşarak geçen yılın en yüksek değerini gördü. İMKB-100 Endeksi, 2002 boyunca sadece amtı defa 14 bin puanın üzerinde kapanabildi. Borsa 10 ay 12.500 puanın altında kaldı. Yaklaşık 3.5 aylık süre ise 10 bin puanın altında geçildi. Borsanın gördüğü en düşük seviyesi ise 26 Haziran'daki 8.627 puanlık kapanıştı.

NELER OLDU?

1 OCAK: Eurolu günler başladı.

2 OCAK: Borsa yeni yıla 13 bin 782 puandan, dolar 1 milyon 450 bin, euro da 1.3 milyon liradan başladı.

8 OCAK: Hazine, yılın ilk ihalesinde yüzde 71.34 faizle borçlandı.

14 OCAK: HSBC Yatırım ile Demir Yatırım birleşti.

1 ŞUBAT: İşsizlik sigortası başvuruları başladı.

7 ŞUBAT: Meclis Soruşturma Komisyonu eski Bayındırlık ve İskan Bakanı Koray Aydın'ın yüce divana sevkine gerek olmadığına karar verdi.

21 ŞUBAT: Kent Gıda'nın Schweppes'e satılacağı açıklandı.

28 ŞUBAT: Alman Markı, Avusturya Şilini, Belçika Frangı, Fin Markkası, İspanyol Pezetası, İtalyan Lirati, Lüksemburg Frangı, Portekiz Esküdosu ve Yunan Drahmisi tedavülden kalktı. Bireysel emekliliğe ilişkin yönetmelik çıktı. Shell, Sihirgaz'ı satın aldı.

13 MART: Pepsi, Fruko'yu Tamek'ten 100 milyon dolara satın aldı.

14 MART: Dış Ticaret Müsteşarı Kürşad Tüzmen, Eximbank Yönetim Kurulu'ndaki görevinden alındı.

22 MART: Benzin fiyatları, yapılan zamla birlikte 1 doları aştı.

26 MART: Shell, Penzoil'i 1.8 milyar dolara satın aldı.

1 NİSAN: Mudurnu Tavukçuluk iflas etti.

3 NİSAN: Tofaş'ın CEO'luğuna Antonio Bene getirildi.

10 NİSAN: Anadolu Grubu Honda'daki ortaklığını bitirdi.

25 NİSAN: Dolar üç günde, yüzde 5 prim yaparak 1 milyon 380 bin lirayı gördü.

26 NİSAN: Ankara 4. İdare Mahkemesi köprü ve otoyol geçiş ücretlerine yapılan zammın yürütmesini durdurdu.

30 NİSAN: Daewoo GM'ye satıldı.

2 MAYIS: Baxi Group Baymak'ın yüzde 50'sini satın aldı.

4 MAYIS: Başbakan Bülent Ecevit, sağlık kontrolü için hastaneye yattı.

5 MAYIS: TOBB Başkanlığı'na, Rifat Hisarcıklıoğlu yeniden seçildi.

17 MAYIS: Başbakan Ecevit'in kontrol için gittiği Başkent Hastanesi'nde bir hafta kalacağının açıklanması üzerine, dolar 1 milyon 460 bin lirayı gördü. Borsa ise 10 bin 609 puana geriledi.

23 MAYIS: Tarişbank Fon'a devredildi.

10 HAZİRAN: HSBC, Advantage Card'ı çıkaran Benkar A.Ş'yi satın almak üzere Boyner Holding ile ön sözleşme imzaladı.

19 HAZİRAN: Pamukbank Fon'a alındı.

7 TEMMUZ: Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Devlet Bahçeli'nin, erken seçimin 3 Kasım'da yapılabileceği yönündeki sözleri geniş yankı buldu.

8 TEMMUZ: Ecevit-Özkan görüşmesinin ardından Başbakan Yardımcısı Özkan istifa etti, bunun sonrasında üç bakan ile birlikte 13 DSP'linin istifası geldi. Gün içinde 1 milyon 700 bin lirayı gören dolar günü 1 milyon 670 bin liradan kapatırken, borsa da 8 bin 912 puana düştü.

15 TEMMUZ: Euro, parite nedeniyle doları geçti. Arçelik, İngiliz beyaz eşya markası Leısure'ı satın aldı.

16 TEMMUZ: Hükümet 276 sandalyenin altına indi. Liderler zirvesinde 3 Kasım tarihi erken seçim için benimsendi.

28 TEMMUZ: TÜPRAŞ yakınındaki Akçagaz Dolum Tesisleri'nde yangın çıktı.

31 TEMMUZ: Meclis, 3 Kasım için erken seçim kararı aldı.

1 AĞUSTOS: ÖTV Yasası yürürlüğe girdi. TÜPRAŞ normal benzin üretimine son verdi.

8 AĞUSTOS: HSBC Benkar'ı satın aldı.

10 AĞUSTOS: Devlet Bakanı Derviş istifa etti, yerine Masum Türker getirildi.

3 EYLÜL: Arçelik, Romanya'nın en önemli markalarından Arctic'i satın aldı.

18 EYLÜL: Memur maaşlarına 100 milyon lira brüt seyyanen zam yapıldı.

8 EKİM: Oypa, faaliyetlerini durdurma kararı aldı.

23 EKİM: AKP'nin kapatılması için açılan dava, Borsa'da düşüş getirdi endeks 9.943. Dolar 1 milyon 674 bin liraya çıktı. 2

25 EKİM: Fon'daki Tarişbank, Denizbank'a devredildi.

4 KASIM: Seçimden Ak Partinin tek başına iktidar çıkması piyasalarda bahar havası estirdi. borsa yükselişe dolar düşüşe geçti.

12 KASIM: TÜSİAD, TOBB ve ihracatçılar, Türkiye'ye Kopenhag zirvesinde tarih verilmesi için Avrupa turuna başladı. Hazine faizi kriz öncesine dönerek yüzde 48'e geriledi.

16 KASIM: Abdullah Gül hükümet kurmakla görevlendirildi.

18 KASIM: 58. Hükümet açıklandı. Dolar 1 milyon 585 bin liraya indi, İMKB 14 bini aştı.

22 KASIM: Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulu, BDDK'nın Pamukbank'ın Fon'a devri kararının yürütmesini durdurdu.

23 KASIM: Hükümet Programı Meclis'te okundu.

28 KASIM: 58. Hükümet güvenoyu aldı.

29 KASIM: İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesi Türkbank'ın tasfiyesinin ihtiyati tedbir yoluyla durdurulmasına karar verdi. Koç Grubu, Maret pastavilla, SEK Süt şirketlerini TAT Konserve çatısı altında birleştirdiğini açıkladı.

2 ARALIK: Bono ihalesinde bileşik faiz, yüzde 49.3 ile yılın en düşük seviyelerine inerken, dolar 1 milyon 530 lira ile Haziran seviyesini gördü. Gün içindeki doların düşüşüne, Merkez Bankası alım yaparak müdahale etti.

4 ARALIK: Kamu lojmanlarınında kira bedeli yüzde 200, yakıt bedelleri ise yüzde 50 artırıldı.

9 ARALIK: United Airlines, 11 Eylül şokunu üzerinden atamadı ve iflasını istedi.

18 ARALIK: Koç Grubu şirketlerinden Aygaz, OPET'in yüzde 50'sini 125 milyon dolara satın aldı.

19 ARALIK: Kamu İhale Kurumuna ait 6 yönetmelik yayımlandı. Meclis'ten geçen yasayla Mali milat kaldırılırken, önergeyle tasarıya eklenen hayat standardı esası uygulamasından vazgeçildi.

22 ARALIK: Akaryakıtta Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) tutarları, 17 Eylül ve 3-4 Ekim tarihinden geçerli olmak üzere artırıldı.