 AYDINLIK TÜRKİYE'NİN HABERCİSİ |
| |
|
||
|
AYDINLIK TÜRKİYE'NİN HABERCİSİ |
| |
|
||
 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Çalışma Bakanlığı, kayıtdışı ekonominin envanterini çıkardı. Kayıt dışı ekonominin büyüklüğü konusunda 500 katrilyon liraya varan tespitler yapıldığını ortaya koydu.
Çalışma Bakanlığı, kayıt dışı ekonominin envanterini çıkardı. Bilim adamları ve bakanlık uzmanlarınca hazırlanan rapor, kayıtdışı ekonominin büyüklüğü konusunda 500 katrilyon liraya varan tespitler yapıldığını ortaya koydu. Raporda, gelirlerini yasalara aykırı olarak kayıtdışına çıkaran mükellefler ve hiç kayda girmeyen iş kolları tek tek tespit edildi. Enflasyonla mücadeledeki başarının kalıcı olması, vergi gelirlerinin artması ve faizlerin düşmesi için kayıtdışı ekonominin kontrol altına alınmasının zorunlu olduğu belirtildi. "Belgeye hiç bağlanmamış ya da içeriği gerçeği yansıtmayan belgelerle gerçekleştirilen ekonomik faaliyetlerin devletin bilgisi dışına taşınması" olarak tanımlanan kayıtdışı ekonomi, "yeraltı ekonomisi", "yarı kayıtlı ekonomi" ve "hiç kayıtlara girmeyen ekonomi" olarak üç ayrı grupta tasnif edildi. Yeraltı ekonomisi, "silah, uyuşturucu, kıymetli maden, tarihi eser kaçakçılığı, kalpazanlık, sahte pasaport, vize ticareti, gayri yasal iş takibi, çek senet tahsilatı, tefecilik, rüşvet, kadın ticareti, organ ticareti" gibi yasal olmayan yollardan elde edilen gelirler olarak tanımlandı. "Yarı kayıtlı ekonomi" bölümünde ise mükelleflerin daha az vergi ödemek veya hiç ödememek amacıyla faaliyetlerinin bir kısmını veya tamamını kayıtdışında tuttuğu belirtildi. Kayıtdışı ekonominin nedenleri Kayıtdışı ekonominin nedenleri arasında; yüksek enflasyon, gelir dağılımındaki dengesizlik, vergi adaletsizliği gibi mali ve ekonomik, vergi oranlarının yüksek olması, aşırı bürokratik işlemler gibi hukuki, vergi idaresinin kötü çalışması ve denetim eksikliği gibi idari, vergi ahlakı ve mükellef psikolojisinin bozulması gibi sosyal, seçmeni memnun etme gibi siyasal nedenler gösterildi. 500 katrilyon kayıtdışı Raporda, kayıtdışı ekonominin büyüklüğü konusunda çok sayıda araştırma yapıldığı, ancak farklı sonuçlara ulaşıldığı belirtilerek, "kayıtdışı ekonominin boyutları çeşitli araştırmacılarca yüzde 1.50 ile yüzde 137.8 arasında tahmin edilmektedir" ifadesi kullanıldı. Geçen yılki Gayri Safi Milli Hasıla'nın 357 katrilyon lira olduğu dikkate alınırsa, kayıtdışı ekonominin büyüklüğü 500 katrilyon liraya kadar çıkıyor. Kayıtdışı ekonominin sonuçları Raporda, kayıtdışı ekonominin yolaçtığı olumsuzluklar ise şöyle sıralandı: Devlet büyük miktarlarda mali kayba uğradı. Mükelleflerden istenilen düzeyde vergi, harç, sosyal güvenlik primleri tahsil edilemedi. Bazı kesimlere haksız rekabet avantajı sağladı. İşçi ve işveren kuruluşları, haksız rekabetten dolayı önemli ölçüde sıkıntı yaşadı. Bu durum, kayıt altında faaliyetlerde bulunanları olumsuz etkiledi. Bu kesimde, devlet otoritesine güven azaldı, kayıtdışı ekonomiye yöneliş hızlandı, hukuk ve adalet sisteminin etkinliğini azalttı, yeraltı ilişkilerini güçlendirdi, toplumda suç ve suçlu sayısını arttırdı. Kayıtdışı faaliyetlerde bulunanlar, kamunun denetiminden kaçarak devletin doğrudan yönlendirici işlevini ortadan kaldırdı. Kamu harcamalarının finansmanındaki problemler arttı. VERGİ KAÇIRAN VE AZ VERGİ ÖDEYEN İŞ KOLLARI
Doktorlar, diş hekimleri, avukatlar, muhasebeciler gibi serbest meslek sahipleri Kereste ve mobilya ticareti yapanlar Oto galerileri Emlak komisyoncuları Kum ocakları Kaçak olarak yurda girerek demir ticaretiyle uğraşanlar Kuyumcular Döviz büroları Yüksek ücret alan ücretliler Özel inşaat yapan müteahhitler Proje büroları Tekstil iplik piyasasında çalışanlar Konfeksiyon sektöründe çalışanlar Gayrimenkul kiraya verenler Spot piyasasında dayanıklı tüketim malları ve elektronik cihaz ticareti yapanlar Küçük sanayi bölgelerinde oto tamir bakımı yapanlar Oto yedek parçası satanlar Deri imalatı ve satışı ile uğraşanlar Otel, lokanta ve eğlence yeri işletenler Yüksek rant elde eden arsa ve bina sahipleri Sahte ve muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleyenler Tarımsal ürünleri alıp satanlar HİÇ KAYDA GİRMEYEN İŞ KOLLARI Raporda, hiç kayıtlara girmeyen iş grupları ise şöyle sıralandı: İşportacılar Hamallar İş takipçileri Otopark işletmecileri Hallerine girmeyen sebze-meyve satıcıları Şehiriçi nakliyeciler Küçük çapta imalat ve ticaret yapanlar Canlı hayvan ticareti yapanlar Küçük çaplı tamir-bakım işleriyle uğraşanlar İnşaat işçileri Jeton ve bilet satanlar HABER MERKEZİ/ ANKARA
|
|
|
|
|
|
|