FAHRİ SARRAFOĞLU / İSTANBUL
İTO'nun İstanbul'daki Semt Pazarları Envanter Çalışması olarak tanımladığı araştırma, semt pazarlarından alışveriş yapan 1202 aile temsilcisisiyle yüzyüze görüşülerek gerçekleştirildi. Kadıköy'deki Salı ve Cuma, Bostancı, Ulus, Fındıkzade, Çarşamba ve Erenköy'ü kapsayan İstanbul'daki yedi büyük semt pazarı araştırmasına katılanların yüzde 65'i pazardan aldığı ürünleri sağlık ve hijyen açısından güvenli bulmuyor. Buna rağmen, bunların yüzde 92.3'ü daha ucuz olduğu için semt pazarlarını tercih ediyor.

Araştırmaya katılanların yüzde 61.1'inin aylık toplam gelirleri, 1 milyar liranın altında kalıyor. Ortalama geliri 400 milyon lirayı geçmiyor. Müşterilerin yüzde 80'i, pazar alışverişi için en fazla 50 milyon lira ayırabiliyor. 100 milyon liranın üzerinde alışveriş yapanların oranı ise yüzde 2.4'ü geçmiyor. Pazardan yapılan alışverişlerin yüzde 73.9'unu meyve, sebze oluşturuyor. Giyim eşyaları yüzde 10,6, iç çamaşırları da yüzde 8,8'lik pay alıyor. Geri kalan yüzde 6.7'lük kısmı da ayakkabı, çanta, havlu, çarşaf, küçük dayanıklı tüketim maddeleri, kahvaltılık ürünler, temizlik malzemeleri, plastik eşya, mutfak aletleri ve elektronik eşyalar oluşturuyor. Semt pazarlarından alışveriş yapanların yüzde 78'i pazarlık yapıyor. Pazar alışverişini veresiye yapanların oranı da yüzde 11'i buluyor. Araştırmaya katılan tüketicilerin sadece yüzde 17'si kredi kartı kullanıyor. Yüzde 83'ünde ise kredi kartı bulunmuyor.

Sabun, peynir, sucuk yan yana

Araştırmada ayrıca, "Gıda maddeleriyle yan yana satılması sakıncalı ürünler için pazar içinde farklı bölümler oluşturulmalı. Sağlıksız şarküteri ürünlerinin satışına kesinlikle izin verilmemeli. Pazar yerlerindeki yetersiz alt yapı sorunu giderilerek, kış aylarında alışverişi işkenceye dönüşmesinin önüne geçilmeli. Havanın erken karardığı dönemlerde, tezgahların aydınlatma işlemi, pazarcılara bırakılmayarak, belediyeler tarafından gerçekleştirilmeli" uyarısında bulunuldu.

Alış-veriş bütçesi en fazla 50 milyon lira

Yüzde 80'i, pazar alışverişi için en fazla 50 milyon lira ayırabiliyor.

Müşterinin yüzde 92'si semt pazarlarının sağlıksız olduğunu bilerek alışveriş yapıyor.

Tüketici, marketten ucuz olduğu için pazarı tercih ediyor.

Semt pazarı müşterilerinin yüzde 83'ü hiç kredi kartı kullanmıyor.

Yüzde 12'si veresiye alışveriş yapıyor.

Yüzde 61'inin aylık toplam geliri 1 milyar lirayı geçmiyor.

Aylık ortalama gelir 400 milyon lirayı bulmuyor.