Ziya Paşa'nın Endülüs'ün envanteri mahiyetindeki eseri 'Endülüs Tarihi' Selis Kitaplar tarafından 120 yıl sonra yeniden günümüz Türkçesi ile yayınlandı. Orijinali 4 cilt olan eser, 550 sayfalık tek ciltte toplandı.

Endülüs Devleti'nin kurulması, göz kamaştıran yükselişi ve hazin çöküşü, dünya tarihinin önemli kırılma noktalarından biridir. Hüzünlü boyutu bir yana, insanlığın ortak mirası olan -bilim ve felsefe gibi- medeniyetin tüm unsurlarını karanlık Ortaçağ Avrupası'na taşıyan Endülüs Devleti, yakıla yıkıla tüketilemeyen eserleriyle tarihin orta yerinde durmaktadır. Ülkemizde yeterince bilinmeyen Endülüs Devleti hakkında Ziya Paşa'nın hazırladığı ve Selis Kitaplar tarafından 120 yıl sonra yeniden günümüz Türkçesi ile yayınlanan 'Endülüs Tarihi', bu husustaki en ciddi çalışma olarak göze çarpıyor. Ziya Paşa merhumun, üç dili bir arada kullandığı kitapta, Osmanlıca ana metnin yanı sıra konularla ilgili olarak yeri geldikçe Arapça ve Farsça beyitler, neşideler, kasideler ve kıt'alar kullanılmak suretiyle adeta tarih ile edebiyat meczediliyor.

Endülüs medeniyetinin bütün yönleri

Zengin kültür birikimi ile Ziya Paşa, Endülüs Devleti'nin kuruluşundan yıkılışına kadar geçen süre içinde yaşanan esef verici iç savaşları, gurur verici imar ve ilim faaliyetlerini zaman zaman ilginç yorumlarıyla da anlatıyor. Özellikle son bölümde yer alan "Endülüs'ün Bazı Meşhur Fazilet Sahipleri" başlığı altında, Endülüs'te ilmî çalışmaları dikkatle inceleyen Ziya Paşa, özellikle Türk dili hakkında yayınlanmış olan eserlere dikkat çektiği kısımda, Endülüs'te yayınlanan bu eserlere rağmen, "altı yüz yıldır bu milletin ekmeği ve suyu ile gıdalanmış fazilet erbabından hiçbirinin bu hususta eser hazırlamamış olmasını" esefle karşılıyor. Ziya Paşa ayrıca, Osmanlı Devleti'nin Endülüs medeniyetinden istifade edemediğini ileri sürerek, haçlı saldırılarıyla yıkılıp kütüphanelerindeki eserlerin yağma edildiği dönemde de başındaki Cem Sultan gailesinden dolayı Endülüs Müslümanlarına gerekli yardımı yapamadığını ifade ediyor. Ziya Paşa, İslam ve Avrupa tarihçilerinden büyük bir titizlikle derleyip, aklıselim üzere kaleme aldığı bu önemli eserinde Endülüs'ü bütün yönleriyle sunarken; "O büyük kıtanın ahvali bile Şark ahalisi arasında anlamsız bir efsane gibi bir müddet dillerde söylenip sonraları bütün bütün unutulmuştur" dediği Endülüs medeniyetinin envanterini çıkarıyor. Osmanlıca orijinali dört cilt olan Ziya Paşa'nın bu önemli eseri, günümüz diliyle 550 sahifelik tek cilt halinde yayınlandı.

KÜLTÜR HARİTASI Osmanlı'dan Günümüze Karma Hat ve Ferman Sergisi 23 Ekim tarihine kadar Olcay&Olcay Sanat Galerisi'nde. Bilgi tel: 0216 411 17 13 Kıraç konseri saat 17:30'da Bostancı Gösteri Merkezi'nde. Bilgi tel: 0 216 384 72 10 Çoçuklara öze 'Teneffüs' başlıklı etkinlik saat:11.00'de Tarık Zafer Tunaya Kültür Merkezi'nde. Bilgi tel:0212 293 12 70 FUAR GÜNDEMİ 5. Beşiktaş Kitap Fuarı'nda bugün, İhsan Deniz, Hece Yayınları standında 14.00-16.00 saatleri arasında kitaplarını imzalayacak. Nurullah Genç ve İrfan Gürkan Çelebi, Birey Yayıncılık standında 15.00- 17.00 saatleri arasında okurlarıyla buluşturacak. Nurullah Genç'in şiir dinletisi de saat:13.00'te Birey Yayıncılık standında.