Dönemin başbakanı Çiller'in İspanya'ya gittiği ve Kürt sorununun çözümü için Bask modelinden bahsettiği günlerde, yani 1990'ların ilk çeyreğinde sorun yeniden başgöstermişti...

Çiller'in çözüm arayışları ve Bask modeli tartışması üzerine 12 Eylül darbesinden uzun yıllar sonra ilk kez asker kışlasından başını çıkarmış, dönemin Genelkurmay Başkanı Doğan Güreş sesini yükseltmiş, Hürriyet gazetesinde Çiller'e ve Bask modeli tartışmalarına set çeken, meydan okuyan bir açıklama yapmıştı.

Ardından Güneydoğu ve Kürt sorunu adım adım asayiş politikaları ve tedbirleriyle örülmeye başladı. Sivil siyaset ve hükümetler hemen her alanda ipleri askeri otoriteye bıraktı, terörle mücadele adı altında özgürlükler alanı iyice daraltılmaya yüz tuttu.

Doğan Güreş'in "TBMM'de, basında, okullarda hainler var" sözlerinin ürettiği bir siyasi anlayış hakim oldu ülkeye...

Terörle Mücadele Yasası ve benzer düzenlemeler bu dönemde yapıldı.

Aynı dönemde ülkede Yaşar Kemal'den Ahmet Altan'a, Orhan Pamuk'tan diğerlerine yüzlerce aydın DGM'lerde terör yasası önünde boyun eğmeye itildi. Oral Çalışlar bir röportajından dolayı hapse mahkum oldu. Ragıp Duran hapis yattı. Kendi payıma ben dört beş kez aynı yasadan yargılandım, bir teröristmişcesine...

Atılan her asayiş adımı, terörle mücadele adı altında askeri otoriteye, devlete yetki veren her düzenleme sivil siyasetin, özgür düşüncenin altını oydu.

"Bu tür siyasi atmosferin götürüleri bu denli açıkken hiçbir getirisi olmadı. Türkiye bu otoriter iklim altında terörün en azgın olduğu dönemi yaşadı."

Yasalar, toplumu suskunluğa iten, her unsuru militerleştiren adımlar çözüm olmayınca gayri meşru adımlar atılmaya başladı. Faili meçhul cinayetler, bombalamalar, Susurluk çeteleri böyle ortaya çıktı.

Ne garip tesadüftür ki, terörün ve çatışmaların dinmesi 1999 sonrasına, demokratikleşme adımlarının atılmasına denk geldi.

Nitekim bugün PKK bu nedenle sıkışma yaşıyor. Bu sıkışmadan dolayı aciz bir şekilde tekrar silaha başvuruyor, Kürtler üzerindeki egemenliğinin silahın ve şiddetin egemenliğiyle paralel olduğunu biliyor.

Dolayısıyla buradaki tek faktör Öcalan'ın yakalanması ve PKK'nın politika değişikliğine gitmesi değildir.

Bugün gerek Türkiye'de gerek Güneydoğu'da siyasi alanın çoğulculaşması PKK tekelini tehdit etmekte ve orta vadede Kürt sorununun çözümünün demokratik imkanları belirmeye başlamaktadır.

Türk demokratlarının ve solcuların PKK'yla aralarına mesafe koymaları, hatta tavır almaları, şiddet karşıtlığı ekseninde birleşmeye yüz tutmaları özgürlükler alanının genişlemesinin netleştirdiği deneyimler ışığında meydana gelmektedir.

Kürt kökenli aydınların, bölgedeki kanaat önderlerinin PKK'ya karşı ve PKK dışında siyasi dil ve yol aramaları ifade özgürlüğüyle yakından ilgilidir. Dahası özgürlükler alanının genişlemesi, kültürel ve sosyal açıdan çoğulcu bir dokuya ilerleyen bölge kentlerinde buna uygun siyasi arayışların, en azından siyasi farklılaşmanın zeminini oluşturmaktadır.

Bu koşullarda askerin, yetkilerinin azlığından sözetmesi ya da demokratikleşme ve AB sürecinde törpülenen aşırılıkları özlemle hatırlatması ne anlam taşır?

Kaldı ki demokrasinin itici gücünün en önemli kanıtı Org. İlker Başbuğ'un bir konuşmasında sarfettiği "dün PKK arkasında halk vardı, bugün yok, koşullar değişti" sözleri değil midir?

Kürt sorunu sadece silahla çözülmez.

Siyasi akıl, toplumsal siyaset alanının genişlemesi ve sorunun bu araçlarla her şeyden önce içeriden yol alması gerekir.

PKK'nın eylemlerine elbette silahla müdahale edilecektir. Ancak silahın tek dil olması siyasi bir intihardan başka anlam taşımaz ve terörün ekmeğine yağ sürer.

Unutmamak gerekir, demokrasiden (geri) çark eden her adımın faturası ülkeye, her anlamda, kriz olarak geri döner. Bu tür her adım, ipleri sivilden askere aktarır.

ALİ BAYRAMOĞLU

Künye

Temsilcilikler

Abone Formu

Mesaj Formu

Online İlan