AB'ye uyum çalışmaları, sistem ve mevzuat alanlarında yoğunlaşırken Türkiye, eğitim alanında AB'ye uyum çalışmalarını müzakere tarihi alınmasından önce başlatmanın rahatlığını yaşıyor. Milli Eğitim Bakanlığı, 2001 yılında kurduğu "AB Müktesebatına Uyum Komisyonu" ile 4 yıldır taramasını yaptığı AB müktesebatına uyum için çok sayıda kanun ve yönetmelik çıkardı. MEB, AB hazırlık çalışmaları neticesinde müfredat yenileme çalışmaları, öğretmen eğitimi, TEDEP (Temel Eğitimi Destekleme Projesi), MEGEP (Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi) ve ortaöğretimin yeniden yapılandırılması gibi çalışmalar yürütürken, liseler dört yıla çıkartıldı ve liselerde modüler programların geliştirilmesinde Uluslararası Eğitim Standartı Sınıflandırması (ISCED-97) kullanıldı.

Kalabalık sınıflar sorun

AB taramasında derslik başına düşen öğrenci sayısı da üzerinde durulan bir başka önemli konu olurken, Türkiye halen bu rakamın istenilen seviyede olmamasının sancılarını yaşıyor. 2,5 yılda 60 bin derslik yapıldığını AB Komisyonu'na anlatacak olan bakanlık, gelecek 3 yılda 90 bin derslik yaparak, sınıflardaki öğrenci sayısını 30'a düşürmeyi taahhüt edecek. Türkiye'de halen ilköğretim okullarında derslik başına 44 öğrenci düşüyor.

Hayat boyu eğitim teşvik edilecek

AB komisyonu tarama yetkilileri kültür başlığı altında kütüphane, arşiv ve müzeleri, bilgisayarlardaki alternatif klavye uyarlamalarından, içerisinde görme engelliler için "Braille" alfabesi bulunmasına kadar ayrıntılı bir teftişten geçecek. Özellikle koridorların paspassız ve mobilyasız olarak engelsiz dekor edilmesine kadar değerlendirmeler yapılacak. Kültürel merkezlerden engelli insanların yanısıra, toplumsal dışlanma riski taşıyan yaşlı insanların, işsiz insanların, uyuşturucu bağımlılarının, mültecilerin, tutukluların ve kırsal nüfusun faydalanması da tarama sürecinde değerlendirmeye tabi tutulacak. Müzakerelerde ele alınacak konulardan biri de, Avrupa Birliği Komisyonu'nun 2000 yılında kabul ettiği "Hayat Boyu Öğrenme Memorandumu" çerçevesinde, eğitimin okul dışına taşınması olacak. Meslek okullarında ve halk eğitim merkezlerinde vatandaşlara yönelik düzenlenen kurslar da Türkiye'nin olumlu çalışmaları arasında sayılacak.

Kızların okullaşmasına bakılacak

"Eğitimde kızlara ve erkeklere eşit fırsatlar tanınması" AB Komisyonu'nun önemle üzerinde durduğu bir müzakere başlığı olacak. MEB, kız çocuklarının okullaşması konusunda özellikle Doğu ve Güneydoğu'da okullaşma oranları düşük bölgeleri kapsayan, 53 ilde sürdürülen "Haydi Kızlar Okula" kampanyasını vurgulayarak bu başlığı aşmayı planlıyor.

Azınlık okulları zorlayacak

1971'den bu yana kapalı olan "Heybeliada Ruhban Okulu"nun yeniden açılmasının gündeme gelmesi bekleniyor. MEB, İlahiyat Fakültesi bünyesinde Hristiyan din adamı yetiştirecek bir yüksekokulun kurulmasını tercih ederken, Fener Rum Patrikhanesi karşı çıkıyor. AB Komisyonu azınlıkların kendi dillerinde, eğitimi vermesi için Patrikhane'nin talebinin yerine getirilmesini isteyecek.

Üniversiteler niçin başarısız sorusu

Yükseköğretim alanındaki taramada AB'nin tespitleri doğrultusunda YÖK konusu önemli bir yer tutuyor. Avrupa, yüksek öğretimin belli bir standarda kavuşturulması için Bologna Süreci İzleme Grubu Sekretaryası'nın hazırladığı raporda Türk üniversitelerinin en kötü not ortalamasına sahip olan 7 ülkenin içerisinde yer almasını ele alacak.