Ne yapacağız, Star Medya Grubu'nun radyoları, tv kanalları ve gazetesi iyi fiyatla satılıyor diye, yapılan işlem hukukî açıdan yanlış, siyasî açıdan muhataralı, toplumsal açıdan tedirginlik verici ise de susacak mıyız?

Bu soruyu açmadan önce, medyaya yabancı sermaye girmesi teşebbüsüyle ilgili bir başka gelişmeyi hatırlatmakta yarar var. Ülkemizin en büyük medya grubu, elindeki iki tv kanalını, bir çatı şirket üzerinden, yabancı bir bankaya satmıştı. Radyo Televizyon Üst Kurulu'nun (RTÜK) o işlemi durdurduğunu herhalde hatırlıyorsunuz. Yasa açık: Finans kuruluşları televizyon sahibi olamıyorlar; bir yabancı şirket sermayenin yalnızca yüzde 25'ini koyabiliyor ve aynı alanda birden fazla kuruma sahip olamıyor...

RTÜK'ün kararı, ülkemizin en büyük medya grubunun, bir yabancı bankaya, iki tv kanalının yüzde 20 hissesini satma işlemini boşa çıkartmıştı. RTÜK'ün yeni yönetimi, eski kararın yerli gruplara da uygulanmasını bir süreliğine askıya alma ihtiyacı hissetti, ancak yabancılara satış işlemini engelleyen karar halen yürürlükte.

Uzan Medya Grubu'na ait kuruluşların CanWest'in ortağı olduğu şirketler tarafından satın alınması yasaya açıkça aykırı. 3984 sayılı yasanın 29. maddesinin 'ı' bendini birlikte okuyalım: "Bir özel radyo ve televizyon yayın kuruluşunda ortak olan gerçek veya tüzel yabancı kişi bir başka radyo ve televizyon kuruluşuna ortak olamaz." Çok açık seçik ifadelerle kaleme alınmış bu maddenin âmir hükmünü 'yasaya karşı hile' anlamına gelecek yöntemlerle yok saymak mümkün değildir.

Yasaya göre, CanWest'in irtibatlı olduğu şirketler, Türkiye'de, yalnızca bir tv kanalı ile bir radyoya sahip olabilir... İkinci bir radyo, ikinci bir tv kanalı satın alamaz CanWest; sahip şirketlerin sermaye yapısındaki varlığını alt şirketlerle gizlemeye çalışması da bu hükmü ortadan kaldıramaz.

Ülkemize medya sahibi olmak üzere gelmiş bir şirketin, 'yasaya karşı hile' yolunu tercih etmesi, başka hassasiyetleri ön plana taşıyor. Türkiye gibi reklâm harcamaları kısıtlı bir ülkede, kârlı olduğunu kimsenin ileri süremediği medya alanına, bir yabancı şirket, bütün beklentilerin olağanüstü üzerinde fiyatlar ödeyerek neden girmeye çalışır? Hem de yasal açıdan mümkün olmadığı halde?

Şu ana kadar yapılan ihaleler, Kanada merkezli CanWest firmasının Türk medya dünyasına ne pahasına olursa olsun girmek üzere 'stratejik' bir karar verdiğini açığa vuruyor. Zaten yüksek belirlenmiş ihale değerini ikiye üçe katlayan fiyatlar ödüyor bu şirket. Öyle anlaşılıyor ki, radyosu, televizyonları ve gazetesi olması için yüzmilyonlarca doları çantaya koyup gelmiş... İyi de, neden?

Medya alanıyla ilgilenen tek yabancı şirket CanWest ve ilgi Star Grubu'yla sınırlı olsa hadi neyse, oysa TGRT gibi muhafazakâr kesime hitap eden bir kanalın da yabancılara satıldığı (veya satılmak üzere olduğu), satış muamelesinin tekemmülü için Meclis'in açılmasının beklendiği daha önce duyurulmuştu. Kozmetik alanında çalışan Esteé Lauder şirketinin Türk medyasına ilgisi ve giriş için TGRT'yi seçmesi gerçekten dikkat çekici...

Aslına bakılırsa, CanWest de, Esteé Lauder gibi, Meclis'in açılıp RTÜK yasasında yabancı ortaklığı sınırsız hale getirecek ve diğer kısıtlamaları da kaldıracak değişikliklerin yapılmasını bekliyor. Bu tür şirketler bütünüyle kendilerine ait olmayan bir malî yapıyla piyasaya girmezler çünkü. CanWest'in Türk ortaklarının varlığı, büyük ihtimalle, yasa değişene kadar alınmış bir tedbirden başka bir şey değil...

Peki de, medya gibi hassas bir alana girmeye çalışan bir 'yabancı' grubun, daha adımını atar atmaz, evsahibi ülkenin yasalarını kenarından dolaşmaya çalışması, 'hile' yöntemine sarılması iyi niyetli bir davranış gibi geliyor mu size? TMSF, o olamıyorsa RTÜK, bu yanlışlığı mutlaka durdurmalıdır.

Son bir soru daha: Meclis medyada yabancı sermaye için konulmuş yasal sınırlama ve kısıtlamaları kaldırmalı mı, kaldırır mı?

FEHMİ KORU

Künye

Temsilcilikler

Abone Formu

Mesaj Formu

Online İlan