İtalya'da halk, rekor düzeyde katılım gösterdiği referandumda anayasa değişikliğine “Hayır" dedi. Cumhuriyet Senatosunun yasama yetkilerini ciddi ölçüde törpüleyerek yasama sürecini hızlandırmayı hedefleyen anayasa reformuna yönelik dün yapılan referandumda “Evet" oyu verenler, yüzde 40,89'da kaldı, “Hayır" oyları ise yüzde 59,11 çıktı. Referandumdaki ağır yenilgiyi ilk sandık çıkış anketleriyle hemen kabullenen istifa kararını açıklayarak “Senatörleri koltuğundan etmek isterken, kendi koltuğumdan oldum. Hayır cephesi kazandı. Bu net bir yenilgidir" dedi.
Avrupa'da aşırı sağın yükselişinde kritik aşamalardan birini oluşturuyor. Renzi'nin istifasının ardından ülkeyi 2018 yılındaki parlamento seçimlerine taşıyacak bir geçiş hükümeti kurulması bekleniyor. Ancak aşırı sağcı ve Avrupa karşıtı “5 Yıldız Hareketi" erken seçimlerin yapılmasını talep ediyor. İtalya'nın Euro Bölgesi'nden çıkmasını savunan 5 Yıldız Hareketi'nin olası bir erken seçimden güçlenerek çıkacağı öngörülüyor. İtalya'daki sorunların ulusal yöntemlerle çözülmesi gerektiğine inanan ve AB'ye kuşkuyla yaklaşan 5 Yıldız Hareketi ile Lega Nord Partisinin yeni bir hükumet için birleşmesi, İtalya'nın AB üyeliğinin sonunu getirebilir.
Sabah saatlerinde istifa kararını açıklayan Başbakan Renzi, akşam da Cumhurbaşkanı Mattarella tarafından kabul edildi. Yaklaşık 30 dakika süren görüşmenin ardından Mattarella'nın Başbakan Renzi'den, parlamento çalışmalarında aksaklıklar ve riskler olmaması için bütçe onaylanana kadar istifasını ertelemesini istediği bildirildi. Başbakan Renzi, Cumhurbaşkanına gitmeden önce başbakanlıkta kabinesini topladı ve bakanlarına çalışmalarında gösterdikleri ekip ruhundan ötürü teşekkür edip, istifa etme niyetinde olduğunu açıkladı. İtalyan basını, haberi, “Renzi'nin istifası" donduruldu başlıklarıyla duyurdu. Basında yer alan yorumlarda da bütçenin cuma gününe kadar onaylanması durumunda devamında istifanın gelebileceği ifade edildi.Yüksek derecede borçlu durumda olan İtalya'da hükümet krizinin oluşmasından endişe ediliyor.
İtalya'dan gelen sonuçlar Avrupa'daki aşırı sağcıları sevindirdi. Fransa'nın aşırı sağcı partisi Ulusal Cephe'nin lideri Marine Le Pen referandumun Fransa için de bir sinyal olduğunu söyleyerek İtalyan halkının Renzi ile birlikte Avrupa'yı da reddettiğini öne sürdü. Almanya'nın gelişmeleri endişe içinde takip ettiğini söyleyen Almanya Dışişleri Bakanı Frank Walter Steinmeier sonuçların “Avrupa krizi için iyi yönde bir gelişme" olmadığını söyledi. İtalya'da referandum dünya basınında geniş yer buldu. İngiliz The Daily Telegraph, “İtalya'daki hayır oyu sonrası Avrupa krizde" başlığıyla servis ederken, The Guardian gazetesi, “Renzi'yi istifaya mecbur eden referandum yenilgisi sonrası İtalya sersemliyor" başlığını attı. Amerikan Wall Street Journal gazetesi, referandum sonucunu “İtalya Renzi'yi reddederken popülistleri yükseltiyor" başlığıyla verdi.
İtalya Başbakanı Matteo Renzi'nin son dönemde AB'nin parlayan yıldızı konumunda olduğunu belirten Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Öğretim üyesi Prof. Dr. Salih Yılmaz, “İngiltere'nin Brexit kararından sonra AB'nin dirayetli olamayacağı belirtiliyordu. İtalya'da olduğu gibi AB'nin yeniden gözden geçirilmesi ya da ayrılma gibi kararın çıkması mümkün gözüküyor. AB'yi sıkıntılı günler bekliyor. Avrupa'nın o eskiden hayal edilen ekonomik doygunluğu, refah, huzur Avrupa kimliği politikaları bundan sonra çokta tutmayacak" diye konuştu. Brexit'in AB'den çıkma konusunda domino etkisi yarattığını belirten TBMM Avrupa Birliği Uyum Komisyon Başkanı Mehmet Kasım Gülpınar, “ İtalya AB'den ayrılıyor demek için erken ancak böyle bir risk var. İtalya'nın Euro bölgesinden çıkması Eoru'nun değer kaybetmesi, Avrupa ekonomisine çok ciddi zarar vermesi demek. Brexit'tan sonra Avrupa'nın geleceği açısından adeta tehlike çanlarıdır. Bunlar şu an ikaz işaretleridir" açıklamasını yaptı.
