ANKARA- Asrın felaketi olarak nitelendirilen Marmara depreminden devletin kârlı çıktığı belirlendi. Depremlerde, binlerce vatandaş tüm malvarlığını kaybederken, devletin deprem yaralarını sarmak için çok küçük kaynaklar harcadığı görüldü. Maliye Bakanlığı'nın verilerine göre, deprem yaralarının sarılması için devlet, toplam 620 trilyon harcadı. Bunun, 46.3 trilyon lirası prefabrik yapımı için harcandı. Prefabrik konutlardan, firmalara hâlâ 11.2 trilyonluk borç bulunuyor. Prefabrik kamu binaların yapımı için de 3.6 trilyon, enkaz kaldırma çalışmaları için ise 19 trilyon harcandı. Geri kalan ise, depremzedelerin ihtiyaçları için kullanıldı. İller Bankası'na altyapı çalışmalarını sürdürmesi için de 47.5 tryonluk kaynak sağlandı. Kriz Merkezi'nin talimatları ile, deprem bölgesine yaklaşık 120 trilyon aktarıldı. Maliye Bakanlığı'nın tespit ettiği 620 trilyonluk harcamanın, Kızılay'ın, SHÇEK'in, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı'nın, Karayolları Genel Müdürlüğü'nün, Sosyal Yardımlaşmayı ve Dayanışmayı Teşvik Fonu'nun yaptığı harcamaları da kapsadığı belirtildi.

Yurtiçi ve dışından yardım yağmıştı

Başbakanlık Kriz Merkezi'nin verilerine göre, devlet deprem yaralarını sarmak için yaklaşık 620 trilyon liralık kaynak harcarken, sadece Ziraat Bankası 155 trilyon topladı. Devlet ayrıca, deprem vergilerinden üç ayda 523 trilyon liralık gelir elde etti. Yine uluslararası kuruluşlardan ve dış ülkelerden 15.8 trilyon lira ile 32 milyon dolarlık yardım sağlandığı belirlendi. Deprem nedeniyle Türkiye'ye uluslararası kuruluşlardan toplam 3.7 milyar dolarlık kredi taahhüt edilmişti. Krediler kapsamında ise, IMF'den 501 milyon dolar, Dünya Bankası'ndan da 1 milyar dolar geldiği belirtildi. Hazine yetkilileri, Avrupa İskan Fonu ve Dünya Bankası ile uluslararası kuruluşlardan taahhüt edilmiş yaklaşık 2 milyar dolarlık kredinin bulunduğu bildirdiler. Dünya Bankası'ndan ve IMF'den temin edilen deprem kredileri ise, devlete kaldığı saptandı.

Ek bütçenin 150 trilyon lirasını kullandılar...

Öte yandan, Meclis'ten 500 trilyon liralık ek bütçe çıkaran hükümetin, bugüne kadar ek bütçe kapsamında sadece 150 trilyon liralık harcamada bulunduğu bildirildi. Hükümet, ek bütçe yasası çerçevesinde geri kalan 350 trilyon liralık kısmı ise, 2000 yılı içinde kullanmayı planlıyor. Bu arada, Başbakanlık Kriz Yönetimi'nin Bayındırlık ve İskan Bakanlığı'nın 23 trilyon liralık kaynak ihtiyacını karşılayamadığı bildirildi. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı'nın, deprem bölgesinde kullanılmak üzere Kriz Yönetimi'nden 23 trilyon lira istediği Başbakanlık Kriz Yönetimi'nin, Afetler Fonu'na Ziraat Bankası hesaplarında yeterli kaynak olmadığı gerekçesiyle 2000/4 sayılı kararla sadece 6.6 trilyon lira aktardığı belirtildi.