İSO'nun hazırladığı İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu Raporu, sanayicinin 1998'den bu yana faaliyetleri ile kâr edemediğini ve faaliyet dışı gelirlerle ayakta kaldığını ortaya koydu.

İstanbul Sanayi Oadası'nın, Türkiye'nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu'nun 2000 yılı performansını içeren raporu açıklandı. Raporda, İkinci 500 Büyük içersinde yer alan kuruluşların, 1998 yılından bu yana faaliyetleri ile kâr edemediği belirtilirken, sanayicinin diğer gelirlerle faaliyetlerini sürdürmeye çalıştığı, kamu kuruluşlarında durumun ise daha kötü olduğu vurgulandı.

Sanayinin içinde bulunduğu durumu ortaya koyan rapor, İSO Yönetim Kurulu Başkanı Hüsamettin Kavi tarafından açıklandı. Raporda yer alan verilere göre, hem özel hem kamu sektöründe milli gelir anlamındaki kârı negatifte kaldı. Aktif devir hızı özel sektörde 1.16, kamu kuruluşlarında 0.61 gibi çok düşük bir düzeyde gerçekleşen ikinci 500'ün ilk 500'e göre devir hızının küçük çıkması, rekabet güçlerinin daha da kötüleştiğini ortaya koydu. Rapora göre özel sektör kuruluşlarının varlık finansmanlarında 1999'a göre nisbi bir iyileşme görüldü. Ancak, 1999 yılının reel sektörün tarihindeki en büyük krizi yaşadığı yıl olduğu ve bunun olumlu bir ölçü olmadığı belirtildi.

Kayıp telafi edilmedi

İSO'nun raporuna göre Türkiye'nin toplam sanayi katma değerinin yüzde 5.2'sini, imalat sanayii katma değerinin de yüzde 6'sını oluşturan İkinci 500 Büyük Kuruluş'un toplam üretimden satışlarındaki 2000 yılı reel artışı, 1999'daki kaybı telefi edemedi. İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu'nun ürettiği katma değer 1999'da olduğu gibi 2000 yılında da GSMH'nın yüzde 1.2'sinde kaldı.

Varolma mücadelesi veriyoruz

İSO Yönetim Kurulu Başkanı Kavi 2000 yılının bütün bu gelişmelerine karşın, 2001 yılı birinci yarı sonunda Türk sanayisinin çok zor koşullarda var olma mücadelesi verdiklerini söyledi. "Eğer bu süreci Hükümeti seyreder, hiçbir tedbir alınmazsa, korkarız 1999`dan daha büyük bir küçülmeyle yılı bitirebiliriz" diyen kavi son 10 yılda dünya ekonomisi büyürken gelişmiş ülkeler ve pek çok gelişmekte olan ülkede kişi başına yaratılan gayri safi milli hasıla önemli boyutta artarken, mutlaka sorgulamamız gereken, nedenlerini çarelerini bulmak zorunda olduğumuz bir tabloyla karşı karşıyayız" dedi.

Zarardan kâra geçiş

2000 yılı İkinci 500 sıralamasında 474 özel sektör, 26 da kamu kuruluşu yer alıyor. Kuruluşların kâr-zarar tablosunda 1999 yılına göre kâr edenlerin oranının arttığı gözleniyor. İkinci 500'e giren kuruluşların 406'sı kâr, 94'ü zarar bildirdi. Geçin yıl 388 kuruluş kâr, 112 kuruluş da zarar bildirmişti.

İlk 10'a giren firmalar

1- Poyraz Karlıbel Fındık
2- İstanbul Giyim Sanayi
3- Biofarma ilaç Sanayi
4- İtalteks Ekspo Grup Tekstil
5- Sanko Havlu Sanayi
6- Feza Gazetecilik
7- İstanbul Halk Ekmek
8- Tukaş Turgutlu Konservecilik
9- Valf Sanayi A.Ş.
10- Parsan Makina Parçaları Sanayii