Türkiye'de siyasi bir tıkanıklık olduğunda hiç şüphe yok. Şu anda parlamentoda temsilcisi bulunan, bulunmayan partiler hakkında kamuoyunun kanaati hiç de müsbet değil. Hiçbir siyasi partiyi tercih etmeyen yurttaşların oranı %40'ları geçmiş durumda. Siyasi partiler seçmene bu kadar güven vermemesine rağmen hiç birisinde kendini yenileme arayışı söz konusu değil. Partisini %10 barajının altına düşüren Deniz Baykal son kurultayda yine güven tazeledi. Ondan önce de DSP lideri güven tazelemişti. Hiç şüpheniz olmasın yakında yapılacak ANAP kongresinden de Mesut Yılmaz güçlenerek çıkacak. Kapatılan Fazilet Partisi'nin lideri Recai Kutan yeni partide genel başkanlık görevi verilirse reddetmeyeceğini söylüyor. Ne hikmettir bilinmez, bizde partiler küçülüyor, partiler kapatılıyor, ancak liderler bu badirelerden daha da güçlenerek çıkıyor.

Şu günlerde en çok konuşulan konulardan birisi FP'nin siyasi mirasının nasıl paylaşılacağı. Akla en yakın olan bu hareketi bugünlere getiren siyasi kadronun bir nefis muhasebesi yapması ve nerede hata yaptık sorusunu sormasıdır. Bu çizgide yer alan dört partinin kapatılışının şüphesiz Türk demokrasisine yönelik sonuçları var. Farklı görüşleri parti kapatarak susturan sisteme dünyanın hiç bir ülkesinde demokrasi denmiyor. Ancak bu dört partinin aynı dar kadro tarafından yönetilmesi bu hareketi yürütenlerin de belirli hatalar yaptığını düşündürüyor. İşte bu noktada bir iç değerlendirmesini yapmak bu hareketin önünü açacak bir yeni anlayış ve kadroyu ortaya koymak akl-ı selimin gereği değil mi? Bunun şu ana kadar yapılamamış olması, yapılma ümidinin de gittikçe zayıflaması sayın Erbakan'ın kaptan köşkünü terketmek istememesinden kaynaklanıyor.

Bütün siyasi partilerimizde var olan ve bir türlü ortadan kaldırılamayan lider sultasının ardında sadece siyasi partiler sistemimiz, keza liderliğin, sahibine hiç bir hukuk devletinde olmadığı kadar imkanlar sunmuş olması yatmıyor. Ben bunun arkasında dini-tarihi sebeplerin ve bizim liderlere biçtiğimiz konumun da var olduğunu düşünüyorum.

Her ne kadar 75 seneden fazla bir süredir biz padişahlığı terkedip cumhuriyeti benimsemiş görünüyorsak da bu benimseyiş henüz bütün yönleriyle siyasi sistemimize sinmiş değil. Cumhuriyetin kuruluşundan ancak çeyrek asır sonra o da beynelmilel şartların zorlamasıyla çok partili hayata geçişimiz bu içimize sinmeyişle ilgili. Çok partili hayata geçtikten sonra liderlerin adeta kayd-ı hayat şartıyla işbaşına gelmeleri ve sınırsız yetkilerle donatılmaları da bununla ilgili. İşin lider sultasından şikayet eden vatandaşları ilgilendiren yönü, vatandaşın da tuttuğu parti liderlerinde bir nevi "kut"un varlığına inanması ve biyolojik ömrünün sonuna kadar işbaşında kalmalarını beklemesi. Hepimizin gönlündeki lider bir Kanuni, dolayısıyla Zigetvar'a kadar direnmek zorunda.

Kimilerimiz de siyasi liderliği dini-tasavvufi liderlik anlayışı çerçevesinde değerlendiriyor, lidere bir halifeye, bir tarikat şeyhine bağlanır gibi bağlanmak gerekir, diye düşünüyor. Bunlara göre liderin her hareketinde bir keramet vardır, kendiliğinden vazgeçmediği sürece yerine göz dikmek veya birisini seçmek günahtır, saygısızlıktır. Olsa olsa vekaletle işin yürütülmesi düşünülebilir.

Hasılı sorumluluk belirli ölçüde bizde, bizim liderlik anlayışımızda. Biz liderleri sıradan insanlar olarak görsek, onlara tarihi-dini kisveler giydirmesek belki onlar daha normal davranacak, başarısız olanı, süresi dolanı kendiliğinden çekilecek. Biz onlarda yarı-tanrısal güçler vehmedince onlar da kendilerine biçilen rolü oynuyor, "Pazara kadar değil, mezara kadar devam" diyorlar. Biz bu anlayışı değiştirmedikçe liderler değişse bile yerlerine geleceklerin aynı rolü oynayacaklarından şüpheniz olmasın.

M.AKİF AYDIN

Künye

Temsilcilikler

ReklamTarifesi

AboneFormu

MesajFormu