T ü r k i y e ' n i n   B i r i k i m i

Y A Z A R L A R
Merkez yeniden mi inşa ediliyor?

AKP, daha doğmadan 'marjinal' olarak tanıtılmak istenen bir partiydi; kuruluşunun üzerinden henüz bir yıl geçti, AKP'nin merkezde durduğu neredeyse herkes tarafından kabul görüyor...

Bu gelişmede, en büyük pay, sanıldığı gibi AKP'nin kendisi değil. Tersine, AKP, kendisini merkeze açma amacına tam tamına uygun düşmeyen bir başlangıç yaptı. Partiye ilgi göstermesi beklenen pek çok isim AKP kurucuları arasında yer almadı. Hiç değilse başlangıcı itibariyle, AKP, gözünü merkeze dikmiş bir parti gibi görünmedi...

Bugün AKP ile merkez arasında irtibat kurulmasını sağlayan iki önemli unsur var. Bunlardan biri, merkezin 'fuzuli şâgili' durumundaki partilerin artık işlevlerini yerine getiremeyecek duruma düşmeleridir. ANAP ve DYP, merkezin ortak paydalarına uygun politikacıları bünyelerinde hâlâ bulundurmalarına rağmen, kurumsal olarak 'marjinal' birer parti konumundalar. Toplum diye bir derdi bulunmayan, sadece liderlerini Meclis'e taşımak amacıyla politika üreten partiler 'merkez' taleplere cevap veremezler...

AKP'nin merkezde görünmesini sağlayan ikinci unsur ise biraz karmaşık. Aslında, 1991'de kendi saflarını genç ve yeni yüzlere açıp MHP ve IDP ile seçim ittifakı yapma cesaretini gösterdiğinde, RP, merkez parti olmaya da adaylığını koymuştu. 1995 seçimlerinden birinci parti olarak çıkmasını sağlayan süreç "RP'nin merkezleşmesi" sürecidir. Bu süreçte 'kadro' fazla bir sorun teşkil etmiyordu; RP'nin merkezle kucaklaşmasını esas engelleyen 'söylem'de yaşanan sıkıntıydı. 'İçeri'den çok 'dışarı'daki birileri için sarf ediliyormuş görüntüsü vardı RP söyleminin; 'içeride' alıcısı bulunmayan ve sarf edenin ağzına da yakışmayan bir söylemdi o. Yenilenen kadrosu ve toplumun bütününü gözeten icraatıyla 'merkeze' ait olan RP'yi, merkez, 'marjinal' kalan söylemi yüzünden taşıyamadı...

Bugün durum farklı. Geniş kitlelerin etrafında buluşabilecekleri temel değerlerde herhangi bir sapma yok; özgürlükler hâlâ birincil önemde, demokrasi, cumhuriyet, lâiklik ve din kavramları da öyle... RP/FP çizgisi söyleminin etki alanından kurtulduklarında, AKP sözcüleri, o ortak paydaların savunucusu oluyorlar; bunun için fazla zorlanmaları da gerekmiyor... Başlarda eski söylemle arasına mesafe koymakta sorunlar yaşadığı fark edilen Tayyip Erdoğan, kendi sesini buldukça, kitleler de ona istediği cevabı vermekte gecikmedi. Partisinin kuruluşunun birinci yılında yaptığı konuşma, merkezi oluşturan kitlelerin çoktandır beklediği kapsayıcılıkta...

Merkeze ait temel değerlerin aslında merkezde yer alması gereken 'sahte olmayan' bir parti tarafından savunulmaya başlanması, Türk siyasi hayatının normalleşmesi anlamına da geliyor.

Süreç elbette tamamlanmış değil. Özellikle toplumun ortak paydalarını kişilik haline dönüştürmüş geniş kitleler (bu, halkın en az yüzde 70'i anlamına geliyor) AKP'yi önyargısız değerlendirmeye hazır bir olgunlukta bugün. Söyleminde yadırgatıcı fazla bir yön bulmuyorlar. Seçim kampanyasında, sözcülerinden, geçmiş hataları akla düşürecek 'aykırı' sesler çıkmazsa, AKP merkezi sandıkta bütünleştirebilir.

Sandıkta bütünleşmenin gerçekleşebilmesi için, özellikle ilk seçimde, AKP'nin dikkat etmesi gereken çok önemli bir nokta var: Kadro... AKP listelerinden Meclis'e taşınacaklar, toplumun en geniş çoğunluğunun paylaştığı temel değerleri kişiliklerinde toplayan bir kadro olmak zorunda... Çoğunluğu 'uç'tan değil 'orta'dan (vasat) olmalı bu insanların, toplumun 'ortak paydaları'nı kişiliklerinde temsil etmeliler. Onları harekete geçiren ideoloji veya kişisel çıkar arayışı değil, görev aşkı olmalı. "Bu adamdan (veya kadından) milletvekili olur mu?" sorusuna muhatap olacaklar yerine, "Bu adam milletvekili olmaya ikna edilebilmiş ha!" hayretiyle karşılanacak adaylar listelerinde çoğunluğu teşkil etmeli...

Görüldüğü gibi, merkez çökmedi, sadece sahip değiştirdi, bu yüzden de yeniden inşa edilmesi gerekmiyor. Ancak merkezin tapusunu üzerine geçirmek istiyorsa, AKP'nin, bir 'merkez parti' gibi davranması şart...


29 Ağustos 2002
Perşembe
 
FEHMİ KORU


Künye
Temsilcilikler
ReklamTarifesi
AboneFormu
MesajFormu

Ana Sayfa | Gündem | Politika | Ekonomi | Dünya
Kültür | Spor | Yazarlar | Televizyon | Hayat | Arşiv
Bilişim
| Aktüel | Dizi | Röportaj | Karikatür
Bu sitede yayınlanan tüm materyalin HER HAKKI MAHFUZDUR. Kaynak gösterilmeden çoğaltılamaz.
© ALL RIGHTS RESERVED